Η επόμενη μέρα για την αγροτική ανάπτυξη είναι εδώ και δεν περιμένει

Η επόμενη μέρα για την αγροτική ανάπτυξη είναι εδώ και δεν περιμένει

Από την ουσιαστική ανταλλαγή απόψεων μεταξύ της Υφυπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης κας Ο.Τελιγιορίδου και των αγροτών, κτηνοτρόφων και αλιέων βγήκαν ουσιαστικά συμπεράσματα που επιβεβαιώνουν την αναγκαιότητα της αλλαγής πορείας και στον αγροτικό τομέα, αν θέλουμε η Περιφέρεια μας να έχει κάποιο καλύτερο μέλλον τόσο σε ότι αφορά στα εισοδήματα των κατοίκων, όσο και στην παραμονή τους στα νησιά μας.

Η απόγνωση που κατέθεσαν οι παραγωγοί εξ αιτίας είτε της ιδιαίτερα χαμηλής τιμής του γάλακτος σε σχέση με το κόστος παραγωγής του, είτε της καταστροφής της φετινής σοδειάς λαδιού (και αν δεν είχε συμβεί αυτό η έμφαση θα ήταν στις χαμηλές τιμές), δείχνει την οριστική χρεωκοπία του μοντέλου αγροτικής ανάπτυξης που λειτούργησε τα τελευταία 40 χρόνια από την είσοδο της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ενωση και βασίστηκε σχεδόν αποκλειστικά στις επιδοτήσεις και έβγαλε έξω από τον στόχο των παραγωγών το προϊόν. Δεν είναι τυχαίο ότι σε κάθε παρόμοια συνάντηση, η όλη συζήτηση στρέφεται γύρω από το θέμα της άμεσης οικονομικής στήριξης των παραγωγών ώστε να εξασφαλίσουν το εισόδημα της οικογενειακής επιβίωσης και όχι στο τι θα παραχθεί και το πώς θα διακινηθεί στις αγορές, ώστε να μεγιστοποιηθούν τα εισοδήματα τους.

Είναι αυτή η κατάσταση μονόδρομος; Τα καλά αποτελέσματα που φέρνουν όσοι παραγωγοί αποφάσισαν συνειδητά να κινηθούν κόντρα στον «χείμαρρο των επιδοτήσεων» ακολουθώντας έναν διαφορετικό δρόμο στις παραγωγικές τους πρακτικές, δείχνουν ξεκάθαρα ότι ένα διαφορετικό μοντέλο παραγωγής είναι εφικτό και είναι το μόνο που μπορεί να οδηγήσει στην παραγωγική ανασυγκρότηση του αγροτικού χώρου (και όχι μόνο) και τελικά σε ένα εναλλακτικό μοντέλο ανάπτυξης στα νησιά μας.  Ένας «χείμαρρος επιδοτήσεων» - που στηρίχθηκε συνειδητά από τους θεσμικούς παράγοντες όλα τα προηγούμενα χρόνια - στο πέρασμα του σάρωσε τα πάντα: τον τρόπο λειτουργίας της διοίκησης που έχασε τον υποστηρικτικό της ρόλο προς τους αγρότες για να μετατραπεί σε μηχανισμό διανομής επιδοτήσεων, τον τρόπο λειτουργίας των συνεταιρισμών που εξελίχθηκαν σε μοχλό πίεσης για μεγαλύτερες επιδοτήσεις και κατ’επέκταση σε γραφεία εξεύρεσης πολιτικής πελατείας, τον τρόπο λειτουργίας των παραγωγών των οποίων το μυαλό ήταν προσανατολισμένο εκεί. Και έτσι τώρα που στέρεψε ο χείμαρρος ή έστω κατέβηκε η στάθμη του, τα πράγματα δυσκόλεψαν και πρέπει όλοι μαζί να δουλέψουμε για την επόμενη μέρα.

Όχι ότι οι «καλοί» δεν πήραν επιδοτήσεις. Όμως τις χρησιμοποίησαν για να βελτιώσουν τις συνθήκες παραγωγής ώστε να βγάζουν καλύτερο προϊόν και όχι απλά για να βελτιώσουν πρόσκαιρα το εισόδημα τους. Επιμορφώθηκαν -και συνεχίζουν διαρκώς να εκπαιδεύονται αφού τα πάντα γύρω μας αλλάζουν ταχύτατα-, στόχευσαν στην ποιότητα του προϊόντος τους, ανέδειξαν την ταυτότητα του, το τυποποίησαν, κυνήγησαν τις αγορές μέσα και έξω από τη χώρα και κατάφεραν να καρπωθούν την προστιθέμενη αξία που οι ίδιοι έδωσαν στο προϊόν τους. 

 Μα θα ρωτήσετε, είναι δυνατόν ο κάθε αγρότης και ο κάθε κτηνοτρόφος να κάνει το ίδιο; Η απάντηση είναι σαφώς «όχι». Και εδώ έρχεται ο ρόλος της Περιφέρειας. Μια Περιφέρεια που δεν θα λειτουργεί ως κρατική Νομαρχία της δεκαετίας του ’70 μεταφέροντας με υπομνήματα τα αιτήματα προς τη κεντρική κυβέρνηση, αλλά που θα παίζει τον αναπτυξιακό της ρόλο. Έναν ρόλο που υπερβαίνει τη πρακτική των έργων - που έχει υιοθετήσει η κα Καλογήρου και η ομάδα της - και θα εστιάζεται σε ολοκληρωμένο σχέδιο αγροτικής ανάπτυξης, ως εξειδίκευση του γενικότερου εθνικού σχεδίου, σαφώς προσαρμοσμένου στις ιδιαιτερότητες των νησιών.

Ένα σχέδιο πρέπει να έχει όραμα, αρχές, στόχους και συγκεκριμένες δράσεις. Στη ΣΥΜΠΑΡΑΤΑΞΗ ΠΟΛΙΤΩΝ το όραμα μας συνοψίζεται σε «Φώτα ανοιχτά σε επιχειρήσεις και σπίτια» και αυτό περνά μέσα από την ποιότητα στην παραγωγή, για ανταγωνιστικότητα των προϊόντων και των υπηρεσιών μας, για μεγαλύτερα εισοδήματα και νέες θέσεις εργασίας και την ποιότητα στη ζωή, που αναδεικνύει τα νησιά μας ως τόπους που αξίζει να ζεις και φέρνει πίσω τους νέους μας, αλλά και λιγότερο νέους που θέλουν να ζήσουν με έναν διαφορετικό τρόπο ζωής. Στην οικονομία αυτό μεταφράζεται από το τρίπτυχο «ποιότητα, τοπικότητα, υψηλή προστιθέμενη αξία» και προϋποθέτει σύνδεση της αγροδιατροφής με τον τουρισμό με ταυτόχρονη αξιοποίηση περιβάλλοντος, πολιτισμού και παραγωγικής παράδοσης: «από το χωράφι στο ράφι του καταναλωτή και στο πιάτο του τουρίστα» είναι το σλόγκαν μας.

Για την υλοποίηση όλων των παραπάνω χρειάζονται συγκεκριμένες δράσεις που να αξιοποιούν τόσο τις αρμοδιότητες της Περιφέρειας όσο και γενικότερες πρωτοβουλίες, όπως αρχική κατάρτιση και δια βίου εκπαίδευση  των αγροτών, βελτίωση σταβλικών εγκαταστάσεων, σχέδια διαχείρισης βοσκοτόπων, δασών και υδατικού δυναμικού, σχέδιο αντιμετώπισης των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, δακοκτονία, δράσεις ταυτοποίησης και διάδοσης τοπικών ποικιλιών, λειτουργία της «Αγροδιατροφικής Σύμπραξης» για προώθηση προϊόντων, δημιουργία σήματος ποιότητας κλπ. Και όπου χρειάζεται, να υπάρχει τεκμηριωμένη διεκδίκηση από την Κυβέρνηση και την Ευρωπαϊκή Ενωση πρόσθετων πόρων και ειδικών νομοθετικών ρυθμίσεων που θα λαμβάνουν υπόψη τη νησιωτικότητα. Ειδικά αυτή τη περίοδο που ξεκινά η διαμόρφωση του νέου ΕΣΠΑ 2021-27 με διπλάσιους πόρους από όσους υπάρχουν σήμερα.

Η ΣΥΜΠΑΡΑΤΑΞΗ ΠΟΛΙΤΩΝ έχει ξεκινήσει να παρουσιάζει τις προτάσεις της σε επιχειρήσεις, αγρότες και συλλογικούς φορείς και βρίσκει ανοιχτά αυτιά και συνομιλητές, ώστε να ετοιμάσουμε μαζί το σχέδιο για ένα διαφορετικό αύριο. Ενα διαφορετικό αύριο που ξεκινάει την Κυριακή των εκλογών, στις 26 Μάη.  

Για να μείνουν τα φώτα ανοιχτά σε σπίτια και επιχειρήσεις.