ΠΡΑΚΤΙΚΑ 2ης ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΙΑΜΑΤΙΚΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΕΥΕΞΙΑΣ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΒΟΡΕΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

ΓΝΩΜΟΔΟΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΙΑΜΑΤΙΚΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ &

ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΕΥΕΞΙΑΣ

Ταχ. Διεύθυνση: Κουντουριώτη 1

Ταχ. Κώδικας: 81100 Μυτιλήνη

Πληροφορίες: Β. Ροδοπούλου

Τηλ: 22513 54800

ΠΡΑΚΤΙΚΟ Νο 02

Στη Μυτιλήνη σήμερα 29/06/2020 ημέρα Δευτέρα και ώρα 13:00, συνεδρίασε με τηλεδιάσκεψη μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας (https://www.epresence.gov.gr) η Γνωμοδοτική Επιτροπή Ανάπτυξης Ιαματικού Τουρισμού & Τουρισμού Ευεξίας της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου που συστάθηκε λαμβάνοντας υπ’ όψιν τις διατάξεις του άρθρου 164 του ν.3852/2010 «Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης «Πρόγραμμα Καλλικράτης», όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 97 του ν.4555/18, στο οποίο προβλέπεται η δυνατότητα συγκρότησης επιτροπών γνωμοδοτικού χαρακτήρα, την υπ΄ αρίθμ. 108/2019 (ΑΔΑ: Ω0ΔΩ7ΛΩ-ΔΟΝ) Απόφαση Περιφερειακού Συμβουλίου Βορείου Αιγαίου με την οποία εγκρίθηκε η συγκρότηση της Γνωμοδοτικής Επιτροπής Ανάπτυξης Ιαματικού Τουρισμού και Τουρισμού Ευεξίας και την υπ΄ αρίθμ. 16/2020 (ΑΔΑ: ΩΥΞ47ΛΩ-05Α) Απόφαση Περιφερειακού Συμβουλίου Βορείου Αιγαίου με την οποία εγκρίθηκε η τροποποίηση – συμπλήρωση της απόφασης σύστασης της Επιτροπής Ιαματικού Τουρισμού & Τουρισμού Ευεξίας της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου, μετά από την από 25-6-20 έγγραφη πρόσκληση του Πρόεδρου της κ. Ιωάννη Σπιλάνη, για λήψη αποφάσεων επί των θεμάτων που αναγράφονται στην Ημερήσια Διάταξη.

Ο Πρόεδρος, αφού διαπίστωσε την απαρτία της Επιτροπής με παρόντα οκτώ (8) τακτικά μέλη και ένα (1) αναπληρωματικό ήτοι: 

1. Νικόλαος Νύκτας, τακτικό μέλος
2. Κωνσταντίνος Αδαμίδης, τακτικό μέλος
3. Νικόλαος Καρασάββας, τακτικό μέλος
4. Στυλιανός Σταμούλος, τακτικό μέλος
5. Αγγελική Πολυτάκη, τακτικό μέλος
6. Αφροδίτη Κουρογένη, τακτικό μέλος
7. Χρήστος Μανωλέλλης, τακτικό μέλος
8. Ζήσης Αγγελίδης, τακτικό μέλος
9. Αντώνης Χατζηδιαμαντής, αναπληρωματικό μέλος

 κήρυξε την έναρξη της συνεδρίασης.

Κατά την συνεδρίαση παρίσταται η Γραμματέας της Γνωμοδοτικής Επιτροπής Ανάπτυξης Ιαματικού Τουρισμού και Τουρισμού Ευεξίας κ. Βασιλική Ροδοπούλου, Υπάλληλος ΠΕ Μεταφραστών Διερμηνέων, για την τήρηση των πρακτικών.

Τον λόγο πήρε ο Πρόεδρος της Επιτροπής κ. Ι. Σπιλάνης και πραγματοποίησε ενημέρωση σχετικά με τον Οδικό Χάρτη για την προώθηση του Θερμαλισμού και του Τουρισμού Ευεξίας ορμώμενος από την τηλεδιάσκεψη που έγινε με ομιλητές τους εμπειρογνώμονες της Επιτροπής Ιαματικού Τουρισμού & Τουρισμού Ευεξίας κκ. Αγγελίδη και Χατζηδιαμαντή, ως ακολούθως:

«Στη τηλεδιάσκεψη που έγινε με ομιλητές τους εμπειρογνώμονες της Επιτροπής Ιαματικού Τουρισμού και Τουρισμού Ευεξίας κκ. Αγγελίδη Ζ. και Χατζηδιαμαντή Α. καταλήξαμε ότι η Επιτροπή πρέπει να αποφασίσει για τα επόμενα βήματα που πρέπει να γίνουν και να εισηγηθεί σχετικά στο Περιφερειακό Συμβούλιο.

Σημαντικό θέμα εξακολουθεί να αποτελούν οι αδειοδοτήσεις των πηγών τόσο σε ότι αφορά την αναγνώριση του πόρου όσο και την έκδοση άδειας λειτουργίας. Πρόοδος έχει σημειωθεί:

• Στα Αγιάσματα Χίου δόθηκε η άδεια λειτουργίας και ξεκινούν επισκευές του κτιρίου
• Στα Θέρμα Ικαρίας, στη πηγή Απόλλων, εκδόθηκε στις 22/6 η άδεια λειτουργίας του θεραπευτηρίου
• Στον Πολυχνίτο όπου έχει διαβιβαστεί ο φάκελος στο ΙΓΜΕ για γνωμάτευση λόγω του ότι είναι γεωθερμικό πεδίο. Αν σε ένα μήνα δεν υπάρχει γνωμάτευση τότε θεωρείται εγκεκριμένο το αίτημα και προχωρά η αναγνώριση του πόρου
• Στη Λουτρόπολη Θερμής, εκκρεμούν θέματα τίτλων ιδιοκτησίας από τη πλευρά του ΕΤΑΑ-ΤΣΑΥ/ΕΦΚΑ ώστε μετά τη παράδοση του τοπογραφικού και τη πρόταση για αλλαγή του ονόματος της πηγής (προσθήκη «Αρτέμιδος») να αναγνωριστεί ο πόρος
• Στη Σπηλιά Θέρμων πρέπει η τοπική κοινωνία να αποφασίσει για τη χρήση της μέσα στα πλαίσια που βάζουμε για ανάπτυξη του τουρισμού ευεξίας
• Στην Εφταλού Μηθυμνας αποφασίστηκε να προχωρήσει η ΑΔΕΛ σε αίτημα τροποποίησης της χάραξης αιγιαλού προς την Κτηματική Υπηρεσία ώστε να μπορέσει να αντιμετωπιστεί το ιδιοκτησιακό καθεστώς απαραίτητη προϋπόθεση για την έκδοση του ΦΕΚ αναγνώρισης του πόρου
• Στον Ασκληπιό Αγ. Κηρύκου δεν έχει υπάρξει κάποια πρόοδος σε ότι αφορά στην αναγνώριση της πηγής που βρίσκεται σε ζώνη αιγιαλού, στη περιοχή της νέας μαρίνας Αγ. Κηρύκου
• Σε ότι αφορά στις υπόλοιπες πηγές που πρακτικά δεν έχουν κτιριακές εγκαταστάσεις θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη σημασία σε πηγές που βρίσκονται στη ζώνη αιγιαλού και παραλίας ώστε να προωθηθεί η αναγνώριση του πόρου με βάση τη σχετική νομοθεσία για έργα εντός αιγιαλού και παραλίας, αλλά και να υπάρξει ένα σχέδιο αξιοποίησης τους σε συζήτηση με τις τοπικές κοινωνίες

Έχει εκδοθεί η ΥΑ που αφορά τη λειτουργία των Ιαματικών Πηγών στην μετά την πανδημία περίοδο και θα πρέπει να αξιολογηθεί με τους άμεσα ενδιαφερόμενους κατά πόσο η εφαρμογή της δημιουργεί εμπόδια που πρέπει να αντιμετωπιστούν

Να ζητηθεί και πάλι η σύγκλιση της Επιτροπή Παρακολούθησης της Προγραμματικής Σύμβασης μεταξύ ΠΒΑ και τον ΕΤΑΑ-ΤΣΑΥ/ΕΦΚΑ σε ότι αφορά το ΣΑΡΛΙΤΖΑ και τα προβλήματα που υπάρχουν τόσο για την αναγνώριση της πηγής όσο και για τις επισκευές που χρειάζονται.

Την ένταξη στο ΠΔΕ της Περιφέρειας διαπεριφερειακού έργου με τίτλο «παρεμβάσεις λειτουργίας και αναβάθμισης ιαματικών πηγών» για τη δυνατότητα χρηματοδότησης παρεμβάσεων όταν οι ιδιοκτήτες των πηγών (δήμοι, δημοτικές εταιρείες δεν διαθέτουν τις αναγκαίες πιστώσεις

Ύπαρξη πρωτοβουλίας για την επίλυση των θεσμικών προβλημάτων που αφορούν τη λειτουργία/αξιοποίηση πηγών και εγκαταστάσεων με ειδικά χαρακτηριστικά (πχ. υφιστάμενα κτίρια που έχουν χαρακτηριστεί διατηρητέα), αλλά και την αναγνώριση της υδροθεραπείας ως μιας μορφής αποκατάστασης της υγείας 

Δημιουργία Ιστότοπου με υλικό σχετικά με το αντικείμενο της Επιτροπής, αλλά και σελίδας στο fb για δημόσια προώθηση του θερμαλισμού και του τουρισμού ευεξίας στο Β.Αιγαίο. Σήμερα το υλικό που υπάρχει διαθέσιμο έχει αναρτηθεί στο https://www.dropbox.com/sh/vtxg7idafkn2mw2/AABqyH4_cp54VRAb78QFCbkLa?dl=0.

Προτείνεται να δημιουργηθεί ομάδα στο fb ώστε να υπάρξει διάχυση της πληροφορίας και δημόσια ανταλλαγή απόψεων στο θέμα της Επιτροπής. Σε αυτή την ομάδα θα πρέπει να κληθούν να συμμετάσχουν τα άτομα εκείνα που θέλουμε να διαδραματίσουν κάποιο ρόλο στη δημιουργία των τοπικών οικοσυστημάτων θερμαλισμού και τουρισμού ευεξίας. 

Δημιουργία Σχολείου Θερμαλισμού – Τουρισμού Ευεξίας, ως πιστοποιημένου προγράμματος κατάρτισης, ώστε να εκπαιδεύσουμε τις 3 κατηγορίες εμπλεκόμενων (επιχειρηματίες ή διαχειριστές, λουτρονόμους, την επιχειρηματική κοινότητα των νησιών) για το αντικείμενο αλλά και να προσελκύσουμε το ενδιαφέρον των άλλων θερμαλιστικών περιοχών της χώρας. Εχουν γίνει προκαταρκτικές συζητήσεις με την Αναπτυξιακή Εταιρεία της Περιφέρειας – ΕΛΟΡΙΣ ΑΕ και προτείνεται να οργανωθεί για τη νέα χρονιά.

Καθορισμός των βημάτων που πρέπει να γίνουν ώστε να ωριμάσουν τις παρεμβάσεις που θα οδηγήσουν στον σχεδιασμό μια θεματικής ΟΧΕ με εξειδίκευση κατά χώρο των ειδικών χαρακτηριστικών, των ζωνών επιρροής, των δυνατοτήτων που προέρχονται από τα χαρακτηριστικά των πηγών, οριοθέτηση παρεμβάσεων, αλλαγή κουλτούρας, εκπαίδευση, κατάρτιση, προβολή με στόχο:

• Ωρίμανση αποφάσεων σχετικά με το μοντέλο-καθεστώς εκμετάλλευσης των αναγνωρισμένων πόρων και των τυχόν υπαρχουσών εγκαταστάσεων
• Αξιοποίηση νέων εργαλείων όπως η υποχρέωση των Δήμων να υποβάλουν προγράμματα διαχείρισης και αξιοποίησης της περιουσίας τους και του νέου εργαλείου των αναπτυξιακών οργανισμών
• Κατοχύρωση της ΠΒΑ ως περιοχής με προτεραιότητα στον θερμαλισμό μέσα στα προγραμματικά κείμενα του ΕΣΠΑ και του ΕΠΑ
• Τοπική διαβούλευση για το χαρακτήρα των εκμεταλλεύσεων και των πρωτοβουλιών με τον καθορισμό σχεδίου τοπικής ανάπτυξης
• Προσδιορισμός των περιοχών επιρροής και του οικοσυστήματος των δραστηριοτήτων που θα αναπτυχθούν γύρω από τον πυρήνα
• Αναγνώριση των τύπων των παρεμβάσεων και δραστηριοτήτων από δημόσιες και ιδιωτικές παρεμβάσεις
• Προώθηση Τοπικών και Ειδικών Χωρικών Σχεδίων για να ακυρωθούν προβλήματα που περιορίζουν την αξιοποίηση φυσικών πόρων και τη πραγματοποίηση επενδύσεων, ιδιωτικών και δημόσιων. Αξιοποίηση των υφιστάμενων χρηματοδοτικών εργαλείων για την αντιμετώπιση προβλημάτων χωροταξικής και πολεοδομικής φύσης (πχ. πράσινο Ταμείο)
• Αλλαγές θεσμικού πλαισίου όπου χρειάζεται
• Χρηματοδότηση μελετών ωρίμανσης έργων θερμαλισμού

Για τον καθορισμό των επόμενων βημάτων απαιτείται η ενεργοποίηση των τοπικών συστημάτων όπως προβλέπονται από τη μελέτη Χατζηδιαμαντή. Για το λόγο αυτό προτείνεται η οργάνωση επισκέψεων του Προέδρου και όποιων άλλων μελών το επιθυμούν στα νησιά με αυτόν το στόχο. Προτείνεται σε αυτή τη φάση να οργανωθούν επισκέψεις σε Λήμνο (που ακυρώθηκε τη προηγούμενη φορά λόγω προσφυγικού και κορωναϊού στη συνέχεια) και Ικαρία (λόγω της εμβληματικής σημασίας που έχει ο θερμαλισμός και η ευεξία για το νησί).»

Κατόπιν τον λόγο πήρε ο κ. Σ. Σταμούλος ο οποίος τοποθετήθηκε ως προς τη Σπηλιά στα Θέρμα Ικαρίας ότι είναι ένα πόρος και δεν χρειάζεται να διαχωρίζεται, καθώς η Σπηλιά δεν μπορεί να λειτουργήσει ανεξάρτητα λόγω ιδιαιτερότητας της κατάστασης.

Ο πρόεδρος της Επιτροπής κ. Ι. Σπιλάνης ανέφερε ότι θα πρέπει να υπάρξει χρηματοδότηση των Δήμων στον τομέα του θερμαλισμού όπως για παράδειγμα για την πηγή Ασκληπειός.

Θέμα 2^ο Αποφάσεις για εισαγωγή στο Περιφερειακό Συμβούλιο

Ο κ. Ν. Καρασάββας πρότεινε σχετικά με το θέμα της Λουτρόπολης Θερμής να ζητηθεί από το Περιφερειακό Συμβούλιο να οριστεί εκπρόσωπος της ΠΒΑ ο οποίος θα συνδιαλέγεται με τον ΕΦΚΑ, ενώ ζήτησε να μάθει ποιοι είναι οι υπεύθυνοι για τα ζητήματα των ιαματικών από την πλευρά των δύο Δήμων

Ο κ. Ν. Νύκτας συμφώνησε επί της διερεύνησης ένταξης του θερμαλισμού στο ΕΣΠΑ

Κατόπιν των ανωτέρω, ο Πρόεδρος της Επιτροπής κ. Ι. Σπιλάνης πρότεινε να ζητηθεί από το Περιφερειακό Συμβούλιο εκτός ημερησίας :

Α. η σύγκλιση της Επιτροπής Παρακολούθησης της Προγραμματικής Σύμβασης μεταξύ ΠΒΑ και τον ΕΤΑΑ-ΤΣΑΥ/ΕΦΚΑ και να οριστεί εκπρόσωπος της ΠΒΑ ο οποίος θα συνδιαλέγεται με την εν λόγω Επιτροπή Παρακολούθησης

Β. να πραγματοποιηθούν άμεσα επισκέψεις στη Λήμνο και την Ικαρία ώστε να γίνει η εκκίνηση των συζητήσεων στα τοπικά οικοσυστήματα με σκοπό να προκύψουν προτάσεις που θα υποβληθούν προς χρηματοδότηση, επομένως θα πρέπει να κατατεθεί στο Περιφερειακό Συμβούλιο πρόταση για εντολή μετακίνησής του Προέδρου και των εμπειρογνωμόνων στην Ικαρία και τη Λήμνο.

Γ. να κατατεθούν οι προβληματισμοί της Γνωμοδοτικής Επιτροπής επί των θεμάτων της κατάρτισης και εξειδίκευσης σε θέματα θερμαλισμού, των μικροεπενδύσεων, της αξιοποίησης δημόσιων πόρων και της ένταξης του θερμαλισμού για το Βόρειο Αιγαίο στο τρέχον, το νέο ΕΣΠΑ και στο Εθνικό Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων/ ΕΠΑ.

Το σώμα συμφώνησε ομόφωνα επί των ανωτέρω ενεργειών

Θέμα 3^ο Σχεδιασμός επόμενων κινήσεων

Τον λόγο πήρε ο κ. Α. Χατζηδιαμαντής ο οποίος ανέφερε ότι πρέπει να εξεταστούν δύο ζητήματα: η δυνατότητα χρηματοδότησης μελετών και η προετοιμασία για το νέο ΕΣΠΑ και το Εθνικό Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων. Επεσήμανε επίσης την ύπαρξη στο τρέχον ΕΣΠΑ προσκλήσεων για επαγγελματική κατάρτιση και εξειδίκευση.

Τον λόγο πήρε ο κ. Ζ. Αγγελίδης ο οποίος αναφέρθηκε στη «Σχολή Θερμαλισμού» ως πρόταση μέχρι να δομηθεί κάτι πιο ειδικό. Ο κ. Α. Χατζηδιαμαντής ανέφερε ότι αυτή μπορεί να εξυπηρετηθεί μέσω προγραμμάτων δια βίου μάθησης, κέντρων ικανοτήτων (με σύμπραξη ιδιωτικού και δημόσιου τομέα) και προγραμμάτων επαγγελματικής κατάρτισης, ενώ πρότεινε να ζητηθεί από τους ιδιοκτήτες/χρήστες των ιαματικών πηγών εφόσον έχουν ώριμα έργα, να τα υποβάλουν ως προτάσεις προκειμένου να αξιολογηθούν από την ΠΒΑ για χρηματοδότηση. Στην ερώτηση του κ Σ. Σταμούλου εάν οι Δήμοι αποκλείονται από τέτοιου είδους δράσεις ο κ. Α. Χατζηδιαμαντής απάντησε ότι εφόσον δεν έχει αλλάξει κάτι στις κρατικές ενισχύσεις τότε η χρηματοδότησή τους εμπίπτει στο καθεστώς των κρατικών ενισχύσεων όσον αφορά στην επιχειρηματική λειτουργία των πηγών, ενώ συνοδά έργα μπορούν να χρηματοδοτηθούν από δημόσιους φορείς.

Ο κ. Ζ. Αγγελίδης εξέφρασε την άποψη ανάπτυξης τοπικών θερμαλιστικών συστημάτων κατόπιν τοπικών διαβουλεύσεων. Θα πρέπει να εξεταστεί το ζήτημα των πηγών συνολικά και να πραγματοποιηθεί διαβούλευση για τη βιώσιμη ανάπτυξη των τοπικών θερμαλιστικών συστημάτων. Επίσης παράθεσε το παράδειγμα του υδροθεραπευτηρίου της Λήμνου και τη δυνατότητα εκμετάλλευσής του με δύο στόχους: την υδροθεραπεία και την ποσιθεραπεία με τη δυνατότητα δημιουργίας μικρού εμφιαλωτηρίου και τόνισε την ανάγκη στροφής των προσπαθειών της Επιτροπής προς δύο κατευθύνσεις: τοπικά αλλά και προς το Υπουργείο Υγείας με σκοπό την επίσημη αναγνώριση της υδροθεραπείας.

Τον λόγο πήρε ο Πρόεδρος της Επιτροπής κ. Ι. Σπιλάνης ο οποίος πρότεινε να σταλεί επιστολή στους Δήμους και λοιπούς ιδιοκτήτες των πηγών, ζητώντας συγκεκριμένες προτάσεις ώστε να ενταχθούν έργα στο τρέχον, στο νέο ΕΣΠΑ και στο Εθνικό Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων/ ΕΠΑ που να είναι υλοποιήσιμα.

Συνοψίζοντας έθεσε τους ακόλουθους άξονες δράσεων:

την συνομιλία με τους Δήμους και λοιπούς εμπλεκόμενους για το ποια έργα/μελέτες είναι ώριμα/μες,

το ζήτημα της εκπαίδευσης και κατάρτισης στον θερμαλισμό και τέλος

την στόχευση προς το συνολικό σύστημα του θερμαλισμού.

Επίσης πρότεινε να δημιουργηθεί ομάδα στο facebook με σκοπό τη διεύρυνση της συζήτησης και την ανταλλαγή απόψεων από όλες τις περιοχές με σκοπό την βέλτιστη ωρίμανση των προτάσεων. 

Κατόπιν των ανωτέρω, το σώμα συμφώνησε ομόφωνα επί των ενεργειών του 3ου θέματος

Τέλος ο κ. Ν. Καρασάββας επανερχόμενος στο θέμα της Λουτρόπολης Θερμής ζήτησε να υπάρχει εκπροσώπηση υπηρεσιακού και αιρετού εκ μέρους της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου στην Επιτροπή του ΕΦΚΑ και στην Επιτροπή Προστασίας Ιαματικών Φυσικών Πόρων και να μην χαθεί άλλος πολύτιμος χρόνος.

Η Επιτροπή άρχισε την συνεδρίαση στις 13:00 μ.μ και τελείωσε στις 15:00 μ.μ..

Μετά την εξέταση των ανωτέρω ζητημάτων έληξε η συνεδρίαση και συντάχθηκε το παραπάνω Πρακτικό και υπογράφεται ακολούθως

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ                                                                 ΤΑ ΜΕΛΗ

ΣΠΙΛΑΝΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ                                                 ΝΥΚΤΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ

ΑΔΑΜΙΔΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ

ΚΑΡΑΣΑΒΒΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ

ΣΤΑΜΟΥΛΟΣ ΣΤΥΛΑΙΝΟΣ

ΠΟΛΥΤΑΚΗ ΑΓΓΕΛΙΚΗ

ΚΟΥΡΟΓΕΝΗ ΑΦΡΟΔΙΤΗ

ΜΑΝΩΛΕΛΛΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ

ΑΓΓΕΛΙΔΗΣ ΖΗΣΗΣ

ΧΑΤΖΗΔΙΑΜΑΝΤΗΣ ΑΝΤΩΝΗΣ

(αναπληρωματικό μέλος)

ΟΙ «ΛΥΣΕΙΣ» ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΟ ΚΑΙ Η ….. ΑΦΩΝΙΑ ΤΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ.

Πρόσφατα ο κυβερνητικός βουλευτής κ. Αθανασίου επιβεβαίωσε τη πολιτική των κλειστών-δομών φυλακών (το μέγεθος;.. θα τα βρούμε στο δρόμο, άλλωστε τρώγοντας έρχεται η όρεξη), ενώ ρίχνει πάντα στο τραπέζι και τη δυνατότητα «φιλοξενίας» (φύλαξης κατά τη κυβέρνηση και τον κ. Αθανασίου, αφού όλοι είναι παράνομοι και πρέπει να αντιμετωπίζονται ως τέτοιοι) των προσφύγων σε ακατοίκητα νησιά αντί των   5άστερων ξενοδοχείων (η Μόρια, η ΒΙΑΛ, το Βαθύ αλλά και η Αμυγδαλέζα είναι μερικά από αυτά).

Αυτά ανέφερε στη συγκέντρωση της Μόριας και ο Αντιπεριφερειάρχης κ. Χατζηκομνηνός, αλλά όπως μας διαβεβαίωσε το έχει πει και στον Πρωθυπουργό, χωρίς ο απών κ. Μουτζούρης να αντιδράσει, αφού προφανώς οι απόψεις που κατέθεσε ο κ. Χατζηκομνηνός είχαν τη δική του έγκριση. Αντέδρασε όμως, ιδιαίτερα χαλαρά είναι αλήθεια, στην δήλωση του κ. Αθανασίου ότι οι αυτοδιοικητικοί έχουν συμφωνήσει στις κλειστές δομές και ειδικά σε αυτή της Μόριας. Και επειδή ο κ. Αθανασίου δεν μας έχει συνηθίσει να μην ξέρει τι λέει, προφανώς είπε φωναχτά όσα ψιθυρίζουν εδώ και καιρό οι νησιώτες. Άλλωστε ο κ. Μουτζούρης έχει δηλώσει πολλές φορές ότι είναι ευχαριστημένος με την νέα κυβερνητική πολιτική, αρκεί να μην υπήρχαν κάποιες …… τρύπες τα σύνορα.

 Στη Σάμο γίνεται αυτή τη στιγμή σιωπηρά η επέκταση του κέντρου Ζερβού που ξεκίνησε εδώ και 1,5 χρόνο για  1.200 άτομα ώστε να αποσυμφορήσει το Βαθύ, με έκταση που θα χωράει 5000+ άτομα. Όπως ήταν ο αρχικός σχεδιασμός της Κυβέρνησης όταν έκανε τις επιτάξεις των χώρων με νομοθέτημα που ακόμη ισχύει και δημιούργησε τον ξεσηκωμό του περασμένου Φεβρουαρίου. Ο κ. Μουτζούρης που ήταν Σάμο πριν τρεις ημέρες, δεν ….. είχε το χρόνο να επισκεφθεί τη περιοχή και κατά συνέπεια να κάνει κάποια δήλωση. Αλλά όταν υλοποιείται ακριβώς το αντίθετο απ’ ότι διακήρυττες πριν μερικούς μήνες ως «οδηγός της επανάστασης» τι νόημα έχουν οι δηλώσεις, ιδιαίτερα όταν είναι χαμηλόφωνες. Η μήπως έχουν και το ξέρει αυτό ο κ. Αθανασίου που άλλωστε ήταν και ένας από τους πολιτικούς μέντορες του;

Πολλοί λένε ότι η Κυβέρνηση δεν έχει συγκεκριμένη στρατηγική στο προσφυγικό. Εμείς πιστεύουμε το αντίθετο και μάλιστα ξεδιπλώθηκε σε δύο φάσεις:

Η πρώτη προεκλογικά αλλά και μετεκλογικά με τη δημιουργία:

• αισθήματος φόβου που καλλιεργείται εδώ και χρόνια ότι κινδυνεύουμε από τους αλλόθρησκους εισβολείς, με σφαγές και ισλαμοποίηση.
• αισθήματος μίσους προς πρόσφυγες και μετανάστες ότι αυτοί απολαμβάνουν προνόμια που δεν έχουμε εμείς οι Έλληνες, ενώ γνώριζαν και γνωρίζουν πολύ καλά ότι τα όποια χρήματα προέρχονται από ειδικά κονδύλια της ΕΕ και άλλες πηγές.

Η δεύτερη, μετά την επανασύσταση του Υπουργείου Μετανάστευσης, με δύο στόχους:

• να δημιουργήσει τόση πίεση από τους μετανάστες ώστε οι τοπικοί πληθυσμοί να δεχτούμε με ανακούφιση τη δημιουργία κλειστών κέντρων-φυλακών όσο μακρύτερα γίνεται από κατοικημένες περιοχές, ακόμη και σε ξερονήσια.
• να δημιουργήσει μια στρατιά «ωφελούμενων» από το προσφυγικό είτε μέσα από διορισμούς (ήδη τοποθέτησε τους «διευθυντές στα κέντρα αυτά, ενώ προσλαμβάνει συνοριοφύλακες), είτε με κάθε είδους αναθέσεις και προμήθειες που αφορούν στη κατασκευή και στη λειτουργία τους, αλλά και σε άλλες θέσεις που αφορούν στη διαχείριση του μεταναστευτικού (πχ. νομικές υπηρεσίες) χωρίς να ξεχνάμε και τα περιβόητα μυστικά κονδύλια. Ένας πακτωλός χρημάτων που η Κυβέρνηση παίρνει σιγά-σιγά στα χέρια της για να ελέγξει όλο το παιχνίδι με σαφείς εκλογικούς στόχους.

Η ΣΥΜΠΑΡΑΤΑΞΗ ΠΟΛΙΤΩΝ πιστή στη θέση της ότι δεν αντιπολιτεύεται, αλλά πολιτεύεται στη προσπάθεια να βρεθούν λύσεις στα πολύπλοκα προβλήματα της περιφέρειας όπως το μεταναστευτικό, έχει υποστηρίξει ότι δεν πρέπει να διαχειριζόμαστε το πρόβλημα σαν να είναι πρόβλημα μεταξύ νησιών και υπόλοιπης χώρας, πόσο μάλλον ως πρόβλημα μεταξύ των χωριών του ίδιου νησιού με τη διοργάνωση κινητοποιήσεων εσωτερικής κατανάλωσης. Από πολύ νωρίς υποστήριξε ότι:

• Πρέπει να υπάρξει η αποσυμφόρηση των νησιών όπως την υποσχέθηκε προεκλογικά ο πρωθυπουργός και την υπόσχεται κάθε μήνα ο Υπουργός Μετανάστευσης ώστε να υπάρξει ειλικρινής διάλογος σε κλίμα εμπιστοσύνης στο εσωτερικό της χώρας
• Χρειάζεται πρέπει να λειτουργεί μόνιμη επιτροπή διαχείρισης κρίσης του μεταναστευτικού με εκπροσώπους των Υπουργείων Μετανάστευσης και Ασύλου, Προστασίας του Πολίτη και Υγείας από τη μια πλευρά και Περιφέρειας και Δήμων από την άλλη που να ασχολείται καθημερινά με την αντιμετώπιση των προβλημάτων που προκύπτουν για να μειωθούν τα προβλήματα της καθημερινότητας
• Χρειάζεται χάραξη εθνικής μεταναστευτικής πολιτικής. Για το λόγο αυτό θα πρέπει να ενημερωθεί από τους νησιώτες η Πρόεδρος της Δημοκρατίας και στη συνέχεια να συγκαλέσει σύσκεψη των αρχηγών των κομμάτων υπό τη προεδρεία της
• Χρειάζεται εμείς οι νησιώτες να ενημερώσουμε τα διεθνή και ευρωπαϊκά όργανα που εμπλέκονται με το προσφυγικό για το πρόβλημα που βιώνουμε και να πιέσουμε μέσω της κοινής γνώμης να υπάρξουν αποφάσεις που να μην θίγουν την ανθρώπινη αξιοπρέπεια των κατοίκων των νησιών και άλλων περιοχών της ΕΕ και των προσφύγων. Το πρόβλημα είναι ευρωπαϊκο-τουρκικό και δεν είναι ούτε διένεξη Ελλάδας -Τουρκίας (όπως το έχει υποβιβάσει η κυβέρνηση παίζοντας την ασπίδα της Ευρώπης για τριάκοντα αργύρια), ούτε βέβαια εσωτερικό πρόβλημα της χώρας μεταξύ νησιών και υπόλοιπης Ελλάδας.

Η ΣΥΜΠΑΡΑΤΑΞΗ ΠΟΛΙΤΩΝ είναι εδώ για να στηρίξει πρωτοβουλίες που δεν διχάζουν την ελληνική κοινωνία, αλλά που χρησιμοποιούν όποιο πρόσφορο μέσο στη διαχείριση της μεταναστευτικής κρίσης για να μειώσει τις αρνητικές συνέπειες και να πάρει όποια οφέλη μπορεί για τις τοπικές κοινωνίες.

ΑΠΟ ΥΠΕΡΤΟΥΡΙΣΜΟ Η ΑΠΛΑ ΑΠΟ ΕΛΛΕΙΨΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΑΣΧΕΙ Η ΣΑΝΤΟΡΙΝΗ;

Η άποψη που φαίνεται να επικρατεί από τις πρόσφατες μελέτες με αντικείμενο τον εμβληματικό για όλη την Ελλάδα προορισμό της Σαντορίνης είναι ότι η σωστή διαχείριση των τουριστικών ροών και των πιέσεων που προκαλούν (πχ. διαχείριση απορριμμάτων) αρκεί για να ρυθμιστεί το πρόβλημα που αποτυπώνουν όχι μόνο οι αριθμοί αλλά και η αντίληψη της πλειοψηφίας των εμπλεκόμενων. Το κρίσιμο σημείο που αποφεύγεται να απαντηθεί ευθέως είναι αν και μετά την προφανώς απαραίτητη διαχείριση των σημερινών προβλημάτων, η Σαντορίνη αντέχει μεγαλύτερες ροές τόσο τουριστών μέσα από την αύξηση των διαθέσιμων κλινών, όσο και επισκεπτών μέσα από την αύξηση ημερήσιων αφίξεων με κρουαζιερόπλοια και ημερόπλοια.

Όμως τι λέει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τουρισμού και τι δείχνουν οι αριθμοί;

Κατά τον ΠΟΤ βιώσιμη είναι «η τουριστική ανάπτυξη που οδηγεί στη διαχείριση όλων των πηγών ενός προορισμού με τέτοιο τρόπο ώστε να ικανοποιούνται οι οικονομικές, κοινωνικές αλλά και αισθητικές ανάγκες χωρίς να διαταράσσεται η ποικιλομορφία, η οικολογία και η πολιτιστική ακεραιότητα του προορισμού». Πέρα από τις οικονομικές ανάγκες –και αυτές όχι για όλους- ποιες άλλες ανάγκες ικανοποιούνται και τι είναι αυτό που δεν έχει διαταραχθεί στο νησί; Εκτός βέβαια από το brand name του που στηρίζεται όλο και περισσότερο στο ηλιοβασίλεμα και στις υψηλού επιπέδου υπηρεσίες πολλών επαγγελματιών. Το ερώτημα είναι για πόσο καιρό το brand name θα αντέχει;

Η μελέτη που υλοποίησε το Παρατηρητήριο Βιώσιμου Τουρισμού Αιγαίου και ολοκληρώθηκε το 2016 έβαλε στο χαρτί με αριθμούς, όσα μέχρι τότε συζητούσαν οι εμπλεκόμενοι στον τουρισμό αλλά και η τοπική κοινωνία. Με βάση την εκτίμηση του αριθμού των διανυκτερεύσεων στο νησί που βασίστηκε στα στοιχεία των αφίξεων με όλα τα μέσα, αποτιμήθηκε το συνολικό αποτύπωμα του τουρισμού και εκτιμηθεί κατά πόσο αυτό έχει υπερβεί τη φέρουσα ικανότητα του νησιού με αποτέλεσμα να δημιουργεί σοβαρούς κινδύνους για το μέλλον του. Για το μέλλον του κοινού κεφαλαίου των Σαντορινιών και όσων, αφού την λάτρεψαν επένδυσαν χρήματα και ζωή σ’αυτό.

Μεταξύ των βασικών διαπιστώσεων ήταν ότι η ραγδαία αύξηση των διαθέσιμων κλινών σε κάθε τύπου καταλύματα, επαγγελματικά και ιδιωτικά, είχε οδηγήσει σε έναν αριθμό επισκεπτών 4,5 φορές περισσότερων από τους μόνιμους κατοίκους, είχε δημιουργήσει μια «τσιμεντοποίηση» του νησιού ανάλογη με αυτή της πρωτεύουσας, αλλά και κορεσμό σε μια σειρά από υποδομές και κυριότερη στο οδικό δίκτυο. Σε αυτό συνέβαλαν οι ημερήσιοι επισκέπτες τόσο της κρουαζιέρας όσο και των ημερόπλοιων, κυρίως από τη Κρήτη, αλλά και οι διερχόμενοι επισκέπτες των γύρω νησιών. Η έννοια του overtourism που είχε εμφανιστεί για να καταγράψει τη δυσαρέσκεια επισκεπτών, εργαζομένων και κατοίκων αλλά κάμψη των οικονομικών αποτελεσμάτων σε επιτυχημένους προορισμούς ανά τον κόσμο, έβρισκε ευήκοα ώτα σε ότι αφορά στη Σαντορίνη.

Οι διαπιστώσεις αυτές που τεκμηρίωσαν τα επιχειρήματα περί υπέρβασης της φέρουσας ικανότητας έφεραν στο προσκήνιο την αναζήτηση λύσεων ώστε να ανακοπεί η εξέλιξη αυτή. Το μόνο μέτρο που εφαρμόστηκε, όχι χωρίς τριβές, ήταν η ρύθμιση του ωραρίου άφιξης των κρουαζιερόπλοιων. Στα χρόνια που ακολούθησαν αυξήθηκαν κλίνες, επισκέπτες και προβλήματα με συνέπεια να αναζητηθεί ξανά μέσα από νέες μελέτες ο τρόπος αντιμετώπισης του προβλήματος.

Τώρα είναι η ώρα των αποφάσεων για την πολιτεία που έχει τα εργαλεία στα χέρια της. Ερώτημα είναι ποια θα χρησιμοποιήσει και πως, ώστε η «πληγή της Βλυχάδας» του Χρ.Ασιμή να μην διαπεράσει όλο το νησί. Το βέβαιο είναι ότι πρέπει να πειστούν μεγάλοι και μικροί «επενδυτές» ότι το κεφάλαιο Σαντορίνη έχει ήδη καταναλωθεί. Απλά οι επιπτώσεις, όπως και αυτές της κλιματικής αλλαγής, θα φανούν αργότερα. Και αν οι «ξένοι επενδυτές» θα φύγουν μετά από τον νέο αυτό σεισμό όπως ήρθαν για καλύτερες οικονομικές αποδόσεις αλλού, τι θα κάνουν οι «ντόπιοι»; Και εδώ ο ρόλος της Δημοτικής Αρχής και των άλλων εμπλεκόμενων είναι κρίσιμος.

Γιάννης Σπιλάνης

Καθηγητής Πανεπιστημίου Αιγαίου

Δ/ντης Παρατηρητηρίου Βιώσιμου Τουρισμού Αιγαίου του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού

Η ΣΥΜΠΑΡΑΤΑΞΗ ΠΟΛΙΤΩΝ ΣΤΗ ΚΑΛΛΟΝΗ ΓΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΑΛΙΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΕΡΜΑΛΙΣΜΟΥ

Με τον πρόεδρο Παν. Νανίδη  και μέλη του συλλόγου αλιέων του κόλπου Καλλονής  συναντήθηκε ο επικεφαλής της Συμπαράταξης Πολιτών Γ. Σπιλάνης, η Περιφερειακή  Σύμβουλος Μ. Νικολάρα και το μέλος της παράταξης Στρ. Νικολάου. Η συνάντηση έγινε με αφορμή την  ανησυχία που είχαν εκφράσει δημόσια οι αλιείς σχετικά με την μη υπογραφή της μελέτης μεταξύ Περιφέρειας και Τμήματος Ωκεανογραφίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου με στόχο την έρευνα και εκτίμηση  τα φυσικά αποθέματα οστράκων του κόλπου Καλλονής. Μια μελέτη που η Περιφερειακή Αρχή Καλογήρου είχε εντάξει στο τεχνικό πρόγραμμα, αλλά «ξέχασε» να υπογράψει, ενώ και η Περιφερειακή Αρχή Μουτζούρη μετά από 9 μήνες ακόμα… το σκέπτεται.

Μετά την παραπάνω ενημέρωση και συζήτηση ο Γιάννης Σπιλάνης έκανε την εξής δήλωση:

«Χωρίς αυτή τη μελέτη δεν μπορεί να τεκμηριωθεί η άποψη των αλιέων ότι έχει ανατραπεί η οικολογική ισορροπία του κόλπου εξ αιτίας της τρομακτικής εξάπλωσης των χαβάρων που προκαλούν την εξαφάνιση των άλλων ειδών, ούτε να παρθούν σωστές αποφάσεις για μια πιο ορθολογική και ισόρροπη διαχείριση του Κόλπου. Η ορθή διαχείριση του κόλπου δεν μπορεί να γίνεται μόνο με αστυνομικά μέτρα εναντίον όσων παρανομούν (π.χ. συλλογή ολοθουρίων), αλλά κυρίως με ένα σχέδιο διαχείρισης του κόλπου που θα  διατηρεί την οικολογική ισορροπία και την βιωσιμότητά του, εξασφαλίζοντας επαρκές εισόδημα στους σημερινούς ή μελλοντικούς ψαράδες και κατοίκους της περιοχής, συμβάλλοντας παράλληλα στη γενικότερη ανάπτυξη του τόπου μας. Προς αυτή την  κατεύθυνση θα πρέπει να ληφθούν πρωτοβουλίες από όλους για την  δημιουργία Οργάνωσης Παραγωγών που θα μπορέσει να οργανώσει τη συλλογή, την τυποποίηση και την εμπορία των οστράκων με σημαντικό όφελος για τους ψαράδες και την τοπική κοινωνία. Πρώτο βήμα όμως και απαραίτητη προϋπόθεση είναι η υπογραφή και υλοποίηση της Προγραμματικής Συμφωνίας μεταξύ Πανεπιστημίου και Περιφέρειας για την έρευνα και φυσική αποτύπωση των φυσικών αποθεμάτων οστράκων του κόλπου Καλλονής. Για τους λόγους αυτούς ο κ. Περιφερειάρχης πρέπει να προχωρήσει άμεσα στην υπογραφή της»

Στη συνέχεια η συζήτηση μεταφέρθηκε στο Δημαρχείο Δ.Λέσβου, με θέμα τον θερμαλισμό και έγινε στο πλαίσιο της ιδιότητας του Γ.Σπιλάνη ως προέδρου της σχετικής Επιτροπής της Περιφέρειας. Με τη παρουσία του Δημάρχου, της Αντιδημάρχου Τουρισμού Α.Βατή, του Προέδρου και των μελών του ΔΣ της ΑΔΕΛ Σ.Χαραλάμπους, Τ.Πνακά και Γ.Αλάνη έγινε αλληλοενημερωση σχετικά με τη πορεία αναγνώρισης του πόρου στις ιαματικές πηγές της δικαιοδοσίας του Δήμου σε Πολυχνίτο, Λισβόρι και Εφταλού. Καταγράφηκαν, η αναμενόμενη έγκριση για τις πηγές Πολυχνίτου, η καθυστέρηση στο Λισβόρι εξ αιτίας της μη διευθέτησης του ρέματος και η δέσμευση της ΑΔΕΛ να προχωρήσει τις διαδικασίες επαναχάραξης του αιγιαλού στη περιοχή της Εφταλούς ώστε να μπορέσει ο Δήμος να προχωρήσει στην όποια αξιοποίηση αυτού του εμβληματικού για τον τουρισμό της περιοχής κτιρίου.

Τέλος συμφωνήθηκε ότι πρέπει θερμαλισμός και τουρισμός ευεξίας να αποτελούν μια προτεραιότητα για τη Δ.Λέσβο και ότι παράλληλα με τις ενέργειες που είναι απαραίτητες ώστε να λειτουργήσουν οι πηγές, να ξεκινήσουν από την Επιτροπή οι ενέργειες που χρειάζονται ώστε να προετοιμαστεί ένα ολοκληρωμένο σχέδιο που να κατατεθεί για χρηματοδότηση στην επόμενη προγραμματική περίοδο.

Η ΣΥΜΠΑΡΑΤΑΞΗ ΠΟΛΙΤΩΝ έχει ως πρώτη προτεραιότητα την αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου των νησιών ώστε να βάλει φρένο στην οικονομική και δημογραφική συρρίκνωση των νησιών μας βάζοντας τέλος σε πρακτικές που αφήνουν τους σημαντικούς πόρους των νησιών είτε ανεκμετάλλευτους είτε βορά στα χέρια επιτήδειων.

ΤΗΝ ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΗ ΤΗΣ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΜΕΤΑΠΟΙΗΣΗΣ ΑΓΡΟΤΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΑΠΟ ΤΟ LEADER ΖΗΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΑΡΧΗ Η ΣΥΜΠΑΡΑΤΑΞΗ ΠΟΛΙΤΩΝ.

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Η Περιφερεια Βορείου Αιγαίου οφείλει να εκμεταλλευτεί την ευελιξία στην εκτέλεση των προγραμμάτων του ΠΑΑ και να πιέσει το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης για να κάνει όλες εκείνες τις απαραίτητες ενέργειες ( αύξηση υπερδέσμευσης, ενεργοποίηση του καθεστώτος επιλαχούσας επιχείρησης, μεταφορά πόρων από άλλες δράσεις, αύξηση πόρων λόγω πανδημίας κ.α.) ώστε να υλοποιηθούν  όλες οι επενδυτικές   προτάσεων που έχουν κατατεθεί στον ιδιωτικό τομέα του Προγράμματος Leader.  

Η θετική αξιολόγηση 239 προτάσεων από όλα τα νησιά του Β. Αιγαιου ύψους 28,8 εκ ευρώ από τις Εταιρείες  Τοπικής Ανάπτυξης Leader των νησιών (132 για Λέσβο, 47 για Χίο, 33 για Σάμο-Ικαρία και 27 για Λήμνο) δείχνει πόσο αναγκαίες και απαραίτητες για την ανάπτυξη των νησιών μας είναι αυτές οι προτάσεις. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να ανακοπεί η προσπάθεια  επέκτασης, εκσυγχρονισμού ή η δημιουργία νέων επιχειρήσεων που θα αξιοποιήσουν την παραγωγή αγροτικών προϊόντων, θα συμβάλλουν  στην τοπική  ανάπτυξη, και θα δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας.

Και αυτός ο ρόλος ανήκει στην περιφερειακή αυτοδιοίκηση.

Η Περιφέρεια Β Αιγαίου οφείλει, για το σκοπό αυτό, να καταστρώσει  ένα ολοκληρωμένο στρατηγικό σχέδιο για την ανάπτυξη του αγροδιατροφικού τομέα αξιοποιώντας όλες τις δυνατότητες και τα μέσα που της δίνουν τα διάφορα χρηματοδοτικά εργαλεία και Προγράμματα (ΟΠΑΑ, Ταμείο Αλιείας Leader, Interreg, εθνικοί πόροι κλπ).

Η Περιφερειακή Αρχή οφείλει να κατανοήσει ΤΩΡΑ, που ξεκινά η νέα προγραμματική περίοδος για το ΕΣΠΑ, το νέο 5ετές Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης, αλλά κυρίως η νέα Ευρωπαϊκή στρατηγική για ένα πιο υγειές και φιλικό προς το περιβάλλον σύστημα τροφίμων «Από το  αγρόκτημα στο πιάτο», να εξειδικεύσει την εθνική αγροτική πολιτική στον ιδιαίτερο χώρο των νησιών του Β. Αιγαίο.

Δικός της ρόλος είναι επίσης βρει τρόπους να βοηθήσει τους παραγωγούς και επιχειρηματίες, να πραγματοποιήσουν τη μετάβαση και να προσαρμοστούν όσο πιο γρήγορα και αποτελεσματικά γίνεται στο νέο παραγωγικό μοντέλο που επιβάλει η Πράσινη Συμφωνία και η νέα ΚΑΠ.

Η παροχή γνώσεων, καινοτομίας και εκπαίδευσης του ανθρώπινου δυναμικού, η δημιουργία κοινωνικού κεφαλαίου με την συγκρότηση διακλαδικών και διατομεακών συνεργασιών, κοινών τοπικών δικτύων,  συνεργασίας μεταξύ των παραγωγών, των επαγγελματιών, και όλων των εμπλεκομένων στην παραγωγική διαδικασία, με στόχο την  παραγωγή προϊόντων ταυτότητας και ποιότητας,  καθώς και η δημιουργία ενός ισχυρού Αιγαιοπελαγίτικου  brand name, που θα τους υποστηρίζει στην αναγκαία εξωστρέφεια και βιωσιμότητα, είναι αναγκαία όσο ποτέ άλλοτε. Η ενεργοποίηση υπαρχουσών δομών (όπως Εταιρείες Τοπικής Ανάπτυξης, Εργαστήριο Ελέγχου Ποιότητας Ελαιολάδου και Γάλακτος, Αγροδιατροφική Σύμπραξη, Περιφερειακή Επιτροπή Καινοτομίας, ΕΛΟΡΙΣ) είναι μονόδρομος.

Η ΣΥΜΠΑΡΑΤΑΞΗ ΠΟΛΙΤΩΝ ασκώντας παραγωγική και γόνιμη αντιπολίτευση, θα ασκεί συνεχώς κριτική και θα πιέζει προς τη κατεύθυνση αυτή ώστε να αντικατασταθεί η πολιτική των πελατειακών σχέσεων και εξαρτήσεων, που έχει οδηγήσει στα σημερινά αδιέξοδα τον κόσμο της υπαίθρου, σε ένα νέο δίκαιο αναπτυξιακό μοντέλο για όλους. 

ΑΠΟΦΑΣΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΝΟΜΟ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟ ΤΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ

• Θεωρώντας, ότι ο νόμος για τον εκσυγχρονισμό της περιβαλλοντικής νομοθεσίας είναι δραστικά τροποποιημένος από την αρχική εκδοχή του, που είχε δοθεί για ολιγοήμερη διαβούλευση.
• Κρίνοντας τον ως νομοθέτημα, το οποίο όχι μόνο δεν προστατεύει αλλάυποβαθμίζει σημαντικά και βάλλει ενάντια στο περιβάλλον, ιδιωτικοποιεί τη διαδικασία της περιβαλλοντικής αδειοδότησης κι επαναφέρει την αναπτυξιακή λογική παρελθόντων ετών.
• Αξιολογώντας τον ως αντιφατικό και με αντισυνταγματικές διατάξεις, εφόσον επιτρέπει τις εξορύξεις υδρογονανθράκων και την εγκατάσταση αιολικών πάρκων εντός ζωνών προστατευόμενων περιοχών, νομιμοποιεί 500.000 αυθαίρετα σε δασικές εκτάσεις και ρέματα και υποβαθμίζει τους Φορείς Διαχείρισης και φύλαξης Προστατευόμενων Περιοχών, παραβιάζοντας ταυτόχρονα την Ευρωπαϊκή νομοθεσία.
• Επισημαίνοντας ότι η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ δεν εισάκουσε τις τεκμηριωμένες επιφυλάξεις των Τμημάτων Περιβάλλοντος, Ωκεανογραφίας και Θαλασσίων επιστημών και Γεωγραφίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου, καθώς και το ψήφισμα της Συγκλήτου του Πανεπιστημίου Αιγαίου, για την κατάργηση επί της ουσίας της περιβαλλοντικής αδειοδότησης, καθώς και την επισήμανση του ότι το περιβάλλον αντιμετωπίζεται ως χρήση γης και όχι ως προστατευόμενο αντικείμενο (επισυνάπτεται).
• Παραβλέποντας τον κεντρικό στόχο που έχει θέσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για ένα «Πράσινο Σχέδιο», που διαπερνά οριζόντια όλες τις επιμέρους πολιτικές.
• Καταγράφοντας, ότι δεν περιλαμβάνει διατάξεις που αφορούν άμεσα προστατευόμενες περιοχές, δραστηριότητες και εργαζόμενους στην Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου, γεγονός που θα επέβαλε τη συζήτησή του και στο Περιφερειακό Συμβούλιο, με πρόβλεψη λήψης απόφασης, γνωμοδοτικού χαρακτήρα για το Υπ. Περιβάλλοντος.

Το Περιφερειακό Συμβούλιο της ΠΒΑ :

-Ενώνει τη φωνή του μαζί με όσους θεωρούν ότι ο νόμος για τον εκσυγχρονισμό της περιβαλλοντικής νομοθεσίας στρέφεται κατά του περιβάλλοντος, υιοθετώντας την άποψη των ειδικών – που τυγχάνει να είναι και επιστημονικός σύμβουλος μας - όπως αυτή του Πανεπιστημίου Αιγαίου και καλεί την Κυβέρνηση να προχωρήσει άμεσα στην τροποποίησή του, με οικολογικό πρόσημο, όπως διατείνεται κι ο ίδιος ο Πρωθυπουργός.

-Καλεί την Ένωση Περιφερειών Ελλάδας ( ΕΝ.Π.Ε.) να αναλάβει το σύνολο των πρωτοβουλιών, προκειμένου να τροποποιηθεί ο Ν. 4685/20 στη βάση των παρατηρήσεων των επιστημονικών φορέων και της οικολογίας.

-Ζητά από την Περιφερειακή Αρχή να προχωρήσει στη σύνταξη ενός σχεδίου προστασίας και αναπτυξιακής αξιοποίησης του περιβάλλοντος της, που να αναδεικνύει τις επιπτώσεις στο περιβάλλον της Περιφέρεια μας από την ψήφιση του Ν.4685/20 και το οποίο να περιλαμβάνει:

• Σχέδια διαχείρισης των προστατευόμενων χερσαίων περιοχών που κινδυνεύουν από χωροθετήσεις δραστηριοτήτων που είναι καταστροφικές για τα οικοσυστήματα και τα είδη που υπάρχουν σ’ αυτά. Το σχέδιο οφείλει να έχει διπλό στόχο τη προστασία τους και την ανάδειξη τους ως βασικό στοιχείο του σχεδίου εναλλακτικού τουρισμού στα νησιά μας αλλά και συνολικότερα ενός σχεδίου βιώσιμης ανάπτυξης για τη Περιφέρεια. Τώρα με τον νέο νόμο και το επίπεδο ΑΠΕ κάθε μεγέθους μπορούν να εγκατασταθούν σχεδόν οπουδήποτε με βάση την προηγουμένη ιδιωτικοποιημένη συνοπτική διαδικασία και έτσι η σχετική προστασία που παρείχε το Ειδικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού & Αειφόρου Ανάπτυξης για τις ΑΠΕ, καταργήθηκε.
• Σχέδιο διαχείρισης του θαλάσσιου πλούτου των νησιών και ειδικά των θαλάσσιων προστατευόμενων περιοχών που υπάρχουν σε όλα τα νησιά με βάση τα συμπεράσματα της μελέτης PHAROS4MPAS που εκπονήθηκε με τη συμμετοχή του Περιφερειακού Ταμείου Ανάπτυξης και αφορά στη «Συνύπαρξη των θαλάσσιων προστατευόμενων περιοχών και των θαλάσσιων δραστηριοτήτων στην ΠΒΑ. Τα θαλάσσια οικοσυστήματα είναι ιδιαίτερα σημαντικά για τα μικρά νησιά της Περιφέρειας και είναι υπό εξαιρετική πίεση όπως φαίνεται και από πρόσφατα πρωτοσέλιδα όπου αναφέρουν ότι τα νησιά μας πρωταγωνιστούν στην θανάτωση πολλών ατόμων φώκιας, ειδικά της προστατευόμενης monachus-monachus.
• Σχέδιο Ενεργειακής μετάβασης και ενεργειακό σχεδιασμό με ήπιο χαρακτήρα βασισμένο στις ανάγκες των νησιών. Αντί της επιλογής ήπιων μορφών ενέργειας από όλο το φάσμα των εναλλακτικών πηγών ενέργειας, τα νησιά μας φαίνεται να απειλούνται από τα μελλοντικά φαραωνικά σχέδια για ΒΑΠΕ στο Β. Αιγαίο. Έργα τα οποία θα απειλήσουν τη μοναδική βιοποικιλότητα, τις περιοχές natura και τις προστατευόμενες περιοχές και θα πλήξουν ανεπανόρθωτα την οπτική του πεδίου, τα συγκριτικά δηλαδή πλεονεκτήματα των νησιών μας που αποτελούν τη βάση της τουριστικής πολιτικής καθώς και τον ολιστικό σχεδιασμό της αειφόρου ανάπτυξης.
• Ενιαίο σχεδιασμό Πολιτικής Προστασίας και διαχείρισης περιβάλλοντος. Μέχρι σήμερα η ΠΠ εστιάζεται στην εκ των υστέρων παρέμβαση γεγονός που δημιούργησε αρκετά προβλήματα. Έλλειψη προληπτικής πολιτικής αντιπυρικής και αντιπλημμυρικής προστασίας, μη ολοκλήρωση του σχεδίου προσαρμογής στη κλιματική αλλαγή και άμεση έναρξη υλοποίησης του, λανθασμένοι τρόποι καθαρισμού ρεμάτων κλπ καταδεικνύουν την άμεση ανάγκη μιας σωστής περιβαλλοντικής πολιτικής. Ταυτόχρονα, αντί της προστασίας και της εξασφάλισης των υδατικών πόρων, βλέπουμε ρύπανση του υδροφόρου ορίζοντα και των επιφανειακών υδάτων των ποταμών όπως ο Ευεργέτουλας, στον οποίο συστηματικά απορρίπτονται τα κατάλοιπα των πυρηνελαιουργείων.

Το Σχέδιο αυτό, που θα πρέπει να ενσωματωθεί στο υπό εκπόνηση ΕΣΠΑ για τη περίοδο 2021-27,θα μπορούσε να συμπεριληφθεί και στο Ευρωπαϊκό Πράσινο Σύμφωνο, μέσω των ευρωβουλευτών, δίνοντας τους την αντίστοιχη πληροφόρηση για την πολιτική-οικονομική –κοινωνική και γεωπολιτική κατάσταση των νησιών μας.

ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΚΑΙ ΑΠΟΦΑΣΗ ΠΣ ΓΙΑ ΤΟ ΘΕΜΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι

Στις 28 Απριλίου 2020 υποβάλαμε ερώτηση στην Περιφερειακή Αρχή του Βορείου Αιγαίου σχετικά με την πορεία υλοποίησης της απόφασης 122 της 27/11/2019 του Περιφερειακού Συμβουλίου που συνεδρίασε στη Χίο και είχε σαν θέμα: «Συζήτηση-ενημέρωση και λήψη απόφασης για τον τομέα της Δημόσιας Υγείας στην Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου (συνημμένα 2)». Ρωτούσαμε λοιπόν τότε, πριν ένα μήνα περίπου την Περιφερειακή Αρχή:

• Σε ποιες ενέργειες προέβη για την υλοποίηση της ως άνω απόφασης, όσον αφορά στα θέματα που είναι στην άμεση αρμοδιότητα της και ποια είναι τα αποτελέσματα.
• Σε τι κινήσεις και δράσεις προχώρησε προς την κυβέρνηση προκειμένου να υλοποιηθούν τα αιτήματα μας και τι απαντήσεις έλαβε.

Όπως γνωρίζετε η διασφάλιση δωρεάν και υψηλής στάθμης Δημόσιας Υγείας αποτελεί συνταγματική υποχρέωση της πολιτείας προς κάθε πολίτη. Σήμερα τα θέματα υγείας σε ολόκληρη τη χώρα αλλά κυρίως στην νησιωτική μας Περιφέρεια αποκτούν ιδιαίτερη βαρύτητα και λόγω της πανδημίας του κοροναϊού.

Η σωστή και πλήρης ανάπτυξη και στελέχωση των δομών υγείας είναι εργαλείο ζωής και μοχλός προόδου παντού και ιδιαίτερα στα νησιά μας που λόγω των ιδιαίτερων συνθηκών (νησιωτικότητα) έχουν ανάγκη από ένα ειδικών προδιαγραφών σύστημα Υγείας.

Δυστυχώς ακόμα και σήμερα εξακολουθούν να υπάρχουν πολλά και σοβαρά προβλήματα στο υγειονομικό σύστημα των νησιών μας.

Εξακολουθούν να υπάρχουν ελλείψεις σε νοσηλευτικό, παραϊατρικό και διοικητικό προσωπικό παρά τις προσλήψεις που δρομολογήθηκαν πρόσφατα όπως επίσης και στα πληρώματα του ΕΚΑΒ και των ασθενοφόρων του ΕΣΥ καθώς και στον τομέα των αεροδιακομιδών. Υπάρχουν επίσης ελλείψεις σε βασικές ιατρικές ειδικότητες όπως πνευμονολόγου, παθολόγων και παιδιάτρων στη Σάμο όπου παρά τις συνεχείς προκηρύξεις δεν παρατηρείται ενδιαφέρον. Ανάλογα προβλήματα παρουσιάζουν και τα άλλα νοσοκομεία της Περιφέρειας, ιδιαίτερα της Λήμνου και της Ικαρίας.

Εδώ χρειάζονται άμεσες ειδικές πολιτικές προσέλκυσης γιατρών με θεσμικά και οικονομικά κίνητρα, τα οποία κυρίως το Υπουργείο αλλά και η Περιφέρεια μπορούν και πρέπει να θεσπίσουν.

Είναι απαράδεκτο αντί των μονίμων προσλήψεων το Υπουργείο να προσπαθεί να επιλύσει προβλήματα με μετακινήσεις γιατρών από το ένα νοσοκομείο στο άλλο, όπως συνέβη τελευταία με την απαράδεκτη μετακίνηση παιδιάτρου από το Νοσοκομείο Ικαρίας στο Νοσοκομείο της Σάμου.

Αντίστοιχες ελλείψεις υπάρχουν και στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας.

Ο μεγάλος πληθυσμός προσφύγων και μεταναστών δημιουργεί προβλήματα στην ομαλή λειτουργία του υγειονομικού συστήματος των νησιών μας.

Οι δομές υγείας που λειτούργησε η Περιφέρεια στις παρυφές των ΚΥΤ για τον έλεγχο του κοροναϊού είναι ένα θετικό βήμα που πρέπει να συνεχιστεί αλλά σε καμία περίπτωση δεν είναι οι υγειονομικές δομές πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας με τους ειδικούς γιατρούς και το υπόλοιπο υγειονομικό προσωπικό και την ανάλογη εργαστηριακή υποδομή (ενισχυμένα ΚΥ) που απαιτούνται εντός των ΚΥΤ για την άρτια εξυπηρέτηση των αναγκών των προσφύγων – μεταναστών και την αποσυμφόρηση των νοσοκομείων μας.

Τα κονδύλια ύψους 320000€ περίπου που διένειμε η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου στα νοσοκομεία μας ήταν επίσης ένα θετικό βήμα που θα μπορούσε να  επαναληφθεί παρά το ότι όλα αυτά είναι υποχρέωση του κεντρικού κράτους.

Με το πρώτο κύμα της πανδημίας η Ελλάδα γενικότερα αλλά και η Περιφέρεια μας ειδικότερα τα καταφέραμε καλά. Όμως ελλοχεύουν κατά τους ειδικούς και άλλα κύματα και εξάρσεις της νόσου και μάλιστα σχετικά σύντομα γι’ αυτό απαιτείται εγρήγορση και προσπάθεια όσο το δυνατόν καλύτερης πρόληψης μαζί με την όσο το δυνατόν καλύτερη στελέχωση των δομών υγείας σε πρωτοβάθμιο και δευτεροβάθμια επίπεδο.

Παράλληλα χρειάζεται η αξιοποίηση των Υγειονομικών του Στρατεύματος καθώς και των ιδιωτών. Χρειάζεται υγειονομικός έλεγχος στις πύλες εισόδου από την Τουρκία και ενδεχομένως στα αεροδρόμια μας σύμφωνα με την γνώμη επιδημιολόγων και ειδικών. Πρέπει να γίνει, το συντομότερο δυνατόν, υπόμνηση προς τα συναρμόδια Υπουργεία Εμπορικής Ναυτιλίας, Οικονομικών, Μεταφορών, Προστασίας του Πολίτη κλπ ώστε στους χώρους αυτούς να γίνεται ο βασικός υγειονομικός έλεγχος ορθώς και αδιαλείπτως. Πρέπει επίσης να εξασφαλίζονται στα Κέντρα Υγείας και στα Νοσοκομεία μας πλήρης επάρκεια υγειονομικού υλικού για την προστασία από τον κοροναϊό, αντιδραστήρια ανίχνευσης με PCR και με ταχεία μέθοδο, θάλαμοι αρνητικής πίεσης για νοσηλεία και κάψουλες αερομεταφοράς ασθενών.

Πρέπει ακόμα να γίνονται επιδημιολογικές έρευνες σε συνεργασία με τον ΕΟΔΥ.

Για να τα καταφέρουμε όλα αυτά χρειάζεται διαρκής συστράτευση αυτοδιοίκησης πρώτου και δευτέρου βαθμού, παραγωγικών φορέων, εργαζομένων στο χώρο της Υγείας, της διοίκησης των νοσοκομείων και των πολιτικών δυνάμεων του τόπου.

Πρέπει να δημιουργηθούν ανά Αντιπεριφέρεια επιτροπές που θα συγκεντρώνουν τα προβλήματα που υπάρχουν στο χώρο της υγείας.

Η Περιφερειακή Αρχή κωδικοποιώντας τις ελλείψεις πρέπει να αναλάβει πρωτοβουλία να επισκεφθεί τον Υπουργό Υγείας και τα κόμματα της Βουλής και να απαιτήσει άμεσες λύσεις. Είμαστε πολιτικό όργανο και έχουμε τη δύναμη να πιέσουμε και να καταφέρουμε πολλά αξιοποιώντας τη λαϊκή εντολή για τη διασφάλιση δωρεάν και υψηλής στάθμης δημόσιας υγείας στα νησιά, ανεξαρτήτως κόστους.

ΣΧΕΔΙΟ ΑΠΟΦΑΣΗΣ

Το Περιφερειακό Συμβούλιο Βορείου Αιγαίου αποφασίζει κατά πλειοψηφία:

1. Διαμαρτύρεται έντονα για τις ελλείψεις ιατρικού, παραϊατρικού, διοικητικού και προσωπικού του ΕΚΑΒ σε υγειονομικές μονάδες των νησιών μας.
2. Καταγγέλει τον Υπουργό Υγείας κύριο Κικίλια για την απαξίωση του να συναντήσει των χωρικό Αντιπεριφερειάρχη κατά την πρόσφατη επίσκεψη του στη Σάμο.
3. Στηρίζει τον Αντιπεριφερειάρχη Υγείας κύριο Βρουλή στις προσπάθειες του να διασφαλίσει τη σωστή λειτουργία των πυλών εισόδου.
4. Συστήνει επιτροπές στα νησιά για την καταγραφή των προβλημάτων υγείας και την κωδικοποίηση τους.
5. Αντιπροσωπεία του Περιφερειακού Συμβουλίου με επικεφαλής τον Περιφερειάρχη μαζί με εκπροσώπους της αυτοδιοίκησης πρώτου βαθμού και των εργαζομένων στον χώρο της υγείας να επισκεφθεί το Υπουργείο Υγείας και τα κόμματα της Βουλής διεκδικώντας την άμεση επίλυση των προβλημάτων στο υγειονομικό σύστημα των νησιών με στόχο τη δημιουργία ενός ειδικού νησιωτικού συστήματος υγείας στο Αιγαίο αρχιπέλαγος.

Μανώλης Ν. Κάρλας

Περιφερειακός Σύμβουλος

ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ LEADER, ΣΧΕΔΙΑ ΒΕΛΤΙΩΣΗΣ, ΟΣΤΡΑΚΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΚΑΛΛΟΝΗΣ, ΔΡΑΣΕΙΣ ΣΤΗΡΙΞΗΣ ΤΩΝ ΠΑΡΑΓΩΓΩΝ, ΑΓΡΟΔΙΑΤΡΟΦΙΚΗ…… ΤΙ ΚΑΝΕΙ Η ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΑΡΧΗ;

«Ήταν στραβό το κλήμα, το ‘φαγε και ο γάιδαρος» λέει ο λαός μας. Αγρότες, κτηνοτρόφοι ψαράδες και μεταποιητές αγροτικών προϊόντων άδικα περιμένουν τη στήριξη της Περιφέρειας για να μπορέσουν να ξεπεράσουν τόσο τα πάγια προβλήματα της νησιωτικότητας όσο και τα πρόσθετα προβλήματα που δημιούργησε η πανδημία.

Τα ερωτήματα είναι αμείλικτα:

• Τι θα γίνει με τις επενδύσεις που δεν θα ενταχθούν  στο Leader λόγω περιορισμένων πιστώσεων; Μπορούμε να αφήσουμε την αγροτική παραγωγή να διακινείται χύμα, χωρίς τυποποίηση, χωρίς πιστοποίηση, χωρίς καινοτομία, χωρίς τη δημιουργία ισχυρών brand names; Πως θα πάρουμε την προστιθέμενη αξία των προϊόντων μας, πως θα δημιουργήσουμε ανάπτυξη, θέσεις εργασίας και καλύτερες τιμές για τους παραγωγούς μας;  Πως θα γίνει η μετάβαση  στο νέο σύστημα τροφίμων με βάση τη νέα Ευρωπαϊκή Στρατηγική «Από το αγρόκτημα στο πιάτο;» Μπορούμε να αφήσουμε τις επιχειρήσεις μας χωρίς εκσυγχρονισμό με ορατό τον κίνδυνο να πάψουν να είναι ανταγωνιστικές σε ένα παγκόσμιο περιβάλλον που γίνεται όλο και πιο απαιτητικό; Έχει κάποιο σχέδιο η Περιφέρεια για όλα αυτά; Είναι απαραίτητη η πίεση προς το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης για χορήγηση επαρκούς χρηματοδότησης ώστε να υλοποιηθούν όλα τα επενδυτικά σχέδια που θεωρούνται αναγκαία για την ανάπτυξη του πρωτογενή και δευτερογενή μας τομέα.
• Τι θα γίνει με τους αγρότες που ακόμα περιμένουν την έγκριση των Σχεδίων Βελτίωσης; Τις υποσχέσεις του Υφυπουργού Ανάπτυξης για ταχεία ολοκλήρωση των διαδικασιών τις ….έφαγε ο κορωναϊός και ανακοινώνονται διαρκώς νέες ημερομηνίες. Οι επενδύσεις αυτές είναι απαραίτητες για την βιωσιμότητα του αγροτικού μας τομέα. Στόχος κι εδώ πρέπει να είναι η αύξηση του προϋπολογισμού και η ένταξη όλων των αναγκαίων επενδύσεων που εντάσσονται σε αυτά . Η ευελιξία που επιτρέπει η ΕΕ στην εκτέλεση των προγραμμάτων του ΠΑΑ δίνει και την δυνατότητα μεταφοράς επί πλέον πόρων στο Πρόγραμμα αυτό. Γιατί η Περιφέρεια δεν τους διεκδικεί;
• Τι θα γίνει με τους ελαιοκαλλιεργητές που για τρίτη συνεχόμενη χρονιά υφίστανται ζημιές στη παραγωγή τους εξ αιτίας των έντονων καιρικών φαινομένων, των ασθενειών της ελιάς και της κλιματικής αλλαγής; Η Περιφερειακή Αρχή οφείλει να ολοκληρώσει το Περιφερειακό Σχέδιο Προσαρμογής στη Κλιματική Αλλαγή (ΠεΣΠΚΑ) και να συμπεριλάβει στις προτάσεις της την ανάγκη επέκτασης των αποζημιώσεων από ακραίες καιρικές συνθήκες  είτε από εθνικούς, είτε από Κοινοτικούς πόρους.
• Τι θα γίνει με τους αλιείς του Κόλπου Καλλονής που δίκαια ανησυχούν; Η Περιφερειακή Αρχή Καλογήρου έβαλε μεν τη σχετική μελέτη για την εκτίμηση των φυσικών αποθεμάτων  οστράκων του κόλπου στο τεχνικό πρόγραμμα, αλλά … ξέχασε να υπογράψει τη προγραμματική σύμβαση με το Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Η Περιφερειακή Αρχή Μουτζούρη μετά από 9 μήνες ακόμα… το σκέπτεται. Πως και με ποιο τρόπο σκοπεύει να βοηθήσει τους ψαράδες του κόλπου Καλλονής;
• Τι θα γίνει με την επιστημονική στήριξη των παραγωγών μέσα από τις μελέτες που υλοποιούνται ή εξαγγέλλονται; Πριν ενάμιση χρόνο μαθαίναμε πόσο επικίνδυνη είναι η XYLELLA FASTIDIOSA για τα δέντρα. Έγιναν ημερίδες, βγήκαν έντυπα και μετά…τίποτα!
• Τι θα γίνει με τη μελέτη για την  «Έρευνα για τον προσδιορισμό των εθνογραφικών-παραδοσιακών και των φυσικοχημικών – οργανοληπτικών παραμέτρων που αναδεικνύουν τις ιδιαιτερότητες τριών προϊόντων της ΠΒΑ και αποδεικνύουν το δέσιμό τους με τον τόπο παραγωγής τους;».
• Τι θα γίνει με όλες τις άλλες μελέτες που έχουν ολοκληρωθεί και μένουν στα συρτάρια είτε της Δ/νσης είτε του Περιφερειακού Ταμείου;  Τελικά χρειάζονται ή όχι; Η μήπως η χρησιμότητά τους υπαγορεύεται μόνο για τη δημιουργία πελατειακών σχέσεων και όχι για ανάπτυξη;
• Τι γίνεται με την ΑΓΡΟΔΙΑΤΡΟΦΙΚΗ ΣΥΜΠΡΑΞΗ; Με ποιο όραμα, ποια στρατηγική και με ποια εργαλεία σκέπτεται η Περιφέρεια να στηρίξει τους παραγωγούς και τους επιχειρηματίες των νησιών μας; Η νέα ΚΑΠ και η Πράσινη Συμφωνία επιβάλλουν ένα εντελώς νέο παραγωγικό και διατροφικό μοντέλο. Είναι έτοιμη η Περιφέρεια να κάνει τον απαραίτητο στρατηγικό σχεδιασμό προσαρμογής για αυτή τη μετάβαση;

Μπροστά σε όλες τις παραπάνω προκλήσεις η Περιφέρεια όχι μόνο δεν έχει απαντήσεις και λύσεις αλλά αρνείται να συζητήσει στο Περιφερειακό Συμβούλιο την πρόταση της ΣΥΜΠΑΡΑΤΑΞΗΣ ΠΟΛΙΤΩΝ για τη δημιουργία θεματικής επιτροπής με τη συμμετοχή των άμεσα ενδιαφερόμενων παραγωγών, εμπειρογνωμόνων και υπηρεσιακών στελεχών για να ασχοληθεί συστηματικά με τη δρομολόγηση λύσεων και ένταξη δράσεων στα προγράμματα που χειρίζεται η Περιφέρεια.

Η ΣΥΜΠΑΡΑΤΑΞΗ ΠΟΛΙΤΩΝ υποστηρίζει ότι είναι ευθύνη της Περιφέρειας να φτιάξει τη δική της στρατηγική ανάπτυξης του αγροτικού τομέα και της αγροδιατροφής δίνοντας έμφαση στην ιδιαιτερότητα και στη ποιότητα των προϊόντων των νησιών. Ένας κλάδος που πρέπει να συνδεθεί με τον τουρισμό, το περιβάλλον και τον πολιτισμό της Περιφέρειας σε ένα brand που να αποτυπώνει και να προβάλλει επικοινωνιακά τα ιδιαίτερα στοιχεία των νησιών μας.

Η ΠΑΝΔΗΜΙΑ ΩΣ ΕΥΚΑΙΡΙΑ ΓΙΑ ΑΛΛΑΓΉ ΤΟΥ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟΥ ΜΟΝΤΕΛΟΥ ΜΕ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΣΤΟ ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ

Ο φετινός εορτασμός την Παγκόσμιας Ημέρας Περιβάλλοντος μας βρίσκει στο μέσο μιας πρωτόγνωρης υγειονομικής κρίσης. Το shutdown που προκάλεσε έχει οδηγήσει σε μια οικονομική και κοινωνική κρίση της οποίας η εξέλιξη και τα αποτελέσματα δεν είναι ακόμα γνωστά.

Δεν είναι λίγες οι φωνές των ειδικών που υποστηρίζουν ότι η σημερινή πανδημία είναι συνέπεια της μείωσης των φυσικών ενδιαιτημάτων (πχ. περιοχές Natura), που είναι απαραίτητα για την υποστήριξη της άγριας ζωής. Η μείωση των περιοχών αυτών οφείλεται τόσο στην «βουλιμία» των αναπτυξιακών δυνάμεων να συντηρήσουν τις αυξήσεις ΑΕΠ και κερδών, όσο και στη πίεση για επιβίωση ενός συνεχώς αυξανόμενου ποσοστού περιθωριοποιημένων πολιτών, ειδικά στις ήδη περιβαλλοντικά ευάλωτες περιοχές του πλανήτη. Έτσι υποβαθμίζονται διαρκώς οι δωρεάν υπηρεσίες της φύσης προς τον άνθρωπο, όπως η δυνατότητα παραγωγής τροφής σε καλλιεργήσιμα εδάφη, η φυσική διαχείριση του κύκλου του νερού και του αέρα, η επικονίαση των φυτών από έντομα, η αναψυχή στη φύση κλπ.

Η αυξανόμενη κλιματική αλλαγή με ακραία καιρικά φαινόμενα και φυσικές καταστροφές (ξηρασία και ερημοποίηση, εκτεταμένες πυρκαγιές, θύελλες και τυφώνες, πλημμύρες, κ.λπ.) αυξάνει ακόμη περισσότερο τις πιέσεις αυτές. Η κλιματική αλλαγή θα προκαλέσει επιπτώσεις που θα είναι αισθητές σε βάθος δεκαετιών έως και αιώνων παρουσιάζοντας πολύ πιο εκτεταμένες και παρατεταμένες επιπτώσεις σε σύγκριση με την πανδημία. Η υγειονομική κρίση αναδεικνύει τον κεντρικό ρόλο της ανθεκτικότητας του περιβάλλοντος στην επιβίωση μας.

Είναι πλέον προφανές ότι η ικανοποίηση των ανθρώπινων αναγκών διαχρονικά  πρέπει να γίνεται εντός των ορίων αντοχής του οικοσυστήματος, δηλαδή του συστήματος που υποστηρίζει τη ζωή παρέχοντας αγαθά και υπηρεσίες που είναι απαραίτητα για την επιβίωση του ανθρώπινου είδους.

Το ερώτημα όμως της διατήρησης του σημερινού μοντέλου ανάπτυξης έχει ήδη τεθεί από πολλούς εμπειρογνώμονες. Αμφισβητούν σταθερά αν θα μας οδηγήσει σε ένα ασφαλές «αύριο» ένα μοντέλο που δίνει προτεραιότητα στη λειτουργία της αγοράς και στην χωρίς όρια μεγέθυνση. Μια μεγέθυνση που για να υπάρξει, χρειάζεται ο άνθρωπος να καταναλώνει κάθε χρόνο φυσικούς πόρους 1,7 φορά περισσότερους από αυτούς που διαθέτει ο πλανήτης μας, υπονομεύοντας έτσι όχι γενικά το μέλλον των επόμενων γενεών, αλλά των ίδιων των παιδιών μας.

Σήμερα 42 χρόνια μετά την καθιέρωση του όρου «βιώσιμη ανάπτυξη» στη παγκόσμια ατζέντα, έννοια που έχει διαχυθεί με υπερβολικό τρόπο στον λόγο πολιτικών, πολιτικολογούντων και ΜΜΕ, συνειδητοποιούμε ότι ελάχιστα έχει επηρεάσει την εφαρμοζόμενη πολιτική. Αποτέλεσμα οι 17 παγκόσμιοι στόχοι για τη βιώσιμη ανάπτυξη του 2030, που υιοθετήθηκαν από τον ΟΗΕ το 2015 (SDGs’ 2030), και αφορούν στην εξάλειψη της φτώχιας, στη μείωση των ανισοτήτων και στην αξιοπρεπή εργασία αλλά και στην υπεύθυνη παραγωγή και κατανάλωση, στη διατήρηση της βιοποικιλότητας σε στεριά και θάλασσα κ.α., να φαίνονται πιο μακρινοί από ποτέ.

Ανησυχίες έχουν εκφραστεί δημόσια σχετικά και με το μέλλον της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας. Της πρώτης ολιστικής στρατηγικής για την κλιματική μετάβαση και την προστασία του περιβάλλοντος και της βιοποικιλότητας. Ορατός ο κίνδυνος να γενικευθούν αποφάσεις αναστολής ή απορρύθμισης της περιβαλλοντικής νομοθεσίας για τη διευκόλυνση της οικονομικής ανάκαμψης στην μετά covid-19 εποχή. Μια ανάκαμψη που «απειλεί» να διατηρήσει το αναπτυξιακό status quo που βιώνουμε τις τελευταίες δεκαετίες με την πρωτοκαθεδρία του χρηματοπιστωτικού τομέα.

Ιδιαίτερα για την Ελλάδα μετά τη ψήφιση του πρόσφατου νόμου για τον «εκσυγχρονισμό» της περιβαλλοντικής νομοθεσίας ο κίνδυνος αυτός είναι περισσότερο από ποτέ ορατός. Στον νόμο αυτόν ως εκσυγχρονισμός νοείται η επιστροφή στη λογική ότι το περιβάλλον αποτελεί εμπόδιο για την ανάπτυξη. Μια ανάπτυξη που θα κινείται στον αντίποδα των παγκόσμιων στόχων, αφού βασίζεται στην έντονη χρήση των φυσικών πόρων -και ιδιαίτερα του εδάφους μέσα από το real estate-, στο φτηνό εργατικό δυναμικό και σε δραστηριότητες που ενσωματώνουν περιορισμένη τεχνογνωσία. Ένα αναπτυξιακό μοντέλο που είναι υπαίτιο σε μεγάλο βαθμό για το δημοσιονομικό εκτροχιασμό της ελληνικής οικονομίας που ζούμε εδώ και κάποια χρόνια, αφού δημιούργησε μια ευάλωτη, μη ανταγωνιστική, χαμηλής προστιθέμενης αξίας και εσωστρεφή οικονομία. Μια οικονομία που είναι βασισμένη κυρίως στην εσωτερική, τεχνητά υποστηριζόμενη ζήτηση υπηρεσιών ιδιωτικής κατανάλωσης (πχ. εμπόριο, εστίαση).

Ακόμη και ο τουρισμός, η λεγόμενη «βαριά βιομηχανία» της χώρας, έχει εγκλωβιστεί σε αυτό το μοντέλο της μαζικής και φτηνής παραγωγής και κερδοφορεί εξωτερικεύοντας τα κόστη του στην κοινωνία και στο περιβάλλον. Την ίδια στιγμή το πλούσιο και ιδιαίτερο περιβάλλον της χώρας μας και το μοναδικό διαχρονικό πολιτιστικό κεφάλαιο της παραμένουν ως δωρεάν «ντεκόρ», θυσία στο βωμό ενός συνειδητά επιδιωκόμενου αυξημένου αριθμού επισκεπτών, αντί να αξιοποιηθούν στη βάση μιας διαφορετικής, βιώσιμης ανάπτυξης του τουρισμού.

Η στρατηγική αυτή θεωρεί το περιβάλλον, όχι ως οικοσύστημα μέσα στο οποίο ο άνθρωπος συμβιώνει με τα υπόλοιπα είδη και αντλεί μεγάλο κομμάτι της ευημερίας του, αλλά, ως άθροισμα δωρεάν ή φτηνών πρώτων υλών από τις οποίες «ελέω Θεού» μπορεί να αντλείται η μέγιστη δυνατή υπεραξία με στόχο τη μεγιστοποίηση των κερδών.

Ο φετινός εορτασμός της Παγκόσμιας Ημέρας Περιβάλλοντος δεν μπορεί και δεν πρέπει να εξαντληθεί σε «πανηγυρικούς» λόγους δίχως αύριο. Ειδικά από εκείνους που καθημερινά λειτουργούν σε βάρος του. Οφείλει να αποτελέσει αφορμή ώστε να ξεκινήσουμε σε τοπικό, εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο, μια συνειδητή αλλαγή πορείας ώστε να πετύχουμε τους παγκόσμιους στόχους του 2030. Δεν χρειάζεται να περάσουμε και άλλες πανδημίες για να το συνειδητοποιήσουμε.

ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΣΤΟ ΕΝΘΕΤΟ ΝΗΣΙΔΕΣ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ

ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ - ΔΗΛΩΣΗ Γ.ΣΠΙΛΑΝΗ

Σήμερα, περισσότερο από ποτέ άλλοτε, στη μέση μιας πρωτοφανούς για την εποχή μας πανδημίας και μιας εξελισσόμενης κλιματικής αλλαγής, συνειδητοποιούμε πόσο εύθραυστο είναι το αυθαίρετο οικοδόμημα που χτίζουμε εμείς οι άνθρωποι πάνω στη γη, αγνοώντας τους βασικούς κανόνες προστασίας του οικοσυστήματος που υποστηρίζει την ίδια την επιβίωση μας.

Το οικονομικό οικοδόμημα, πάνω στο οποίο βασίζουμε την ευημερία μας, κατέρρευσε σαν χάρτινος πύργος μπροστά στην προτεραιότητα να διασώσουμε τη ζωή μας.

Ένα οικοδόμημα, που για να συνεχίσει να υπάρχει όπως είναι σήμερα, πρέπει να πριονίζει αδιάκοπα το κλαδί πάνω στο οποίο καθόμαστε, μέσα από την αλόγιστη χρήση των περιορισμένων πόρων του πλανήτη. Ένα οικοδόμημα που για να διατηρηθεί και να επεκταθεί χρειάζεται να καταναλώσει κάθε χρόνο τουλάχιστον 1,8 φορές περισσότερους πόρους από όσους διαθέτει η γη μας.

Μέσα σ’αυτή τη συγκυρία η κυβέρνηση επέλεξε να καταφέρει ακόμη ένα πλήγμα στο περιβάλλον με τον νόμο που ψήφισε πρόσφατα, μέσα στη λογική να διευκολύνει τους «εργολάβους» της οικονομίας να προχωρήσουν χωρίς εμπόδια σ’αυτή τη κατεύθυνση. Και όλα αυτά στο όνομα μιας «ανάπτυξης» που βασίζεται στη ληστρική εκμετάλλευση του φυσικού κεφαλαίου, ενός κεφαλαίου που ανήκει σε όλους μας και αποτελεί προϋπόθεση για την επιβίωση μας.

Σήμερα, περισσότερο από ποτέ άλλοτε, πρέπει να αποφασίσουμε για το πως θέλουμε να ζήσουμε και τι κόσμο θέλουμε να παραδώσουμε στα παιδιά μας και στα εγγόνια μας. Πρέπει να αποφασίσουμε για το μοντέλο ανάπτυξης που να μπορεί να καλύψει τις πραγματικές μας ανάγκες για ευημερία χωρίς να στερήσει από τις επόμενες γενιές να καλύψουν τις δικές τους ανάγκες για τροφή, στέγη, εκπαίδευση, αναψυχή. Οφείλουμε να  προστατεύσουμε τη γη μας ώστε να συνεχίσει να δίνει νερό και τροφή σε μάς και στα άλλα ζώα του πλανήτη, να προστατεύσουμε τις θάλασσες μας και τη ζωή που υπάρχει σ’αυτές και πάνω απ’όλα να προστατεύσουμε τον αέρα που αναπνέουμε. Η δική μας σθεναρή, συνειδητοποιημένη αλλά και υπεύθυνη καθημερινή στάση και πράξη είναι εκείνη που θα επιβάλει ένα βιώσιμο μοντέλο ανάπτυξης που θα λαμβάνει υπόψη ταυτόχρονα τις ανθρώπινες ανάγκες και τα όρια της φύσης.

Και εμείς οι πολίτες των νησιών του Β.Αιγαίου πρέπει να κάνουμε τις επιλογές μας μέσα σ’αυτή τη συγκυρία. Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι οι μέχρι σήμερα αναπτυξιακές επιλογές που βασίζονταν στα κυρίαρχα πρότυπα, έχουν δείξει τα αποτελέσματα τους. Πρέπει να αποφασίσουμε στο πως θα χρησιμοποιήσουμε τη φύση μας αλλά και τη πολιτιστική μας κληρονομιά και τη παραγωγική μας παράδοση, αξιοποιώντας τις γνώσεις που έχουμε αποκτήσει. Οφείλουμε τώρα να σχεδιάσουμε ένα μοντέλο βιώσιμης ανάπτυξης που θα αξιοποιεί αυτόν τον πλούτο και δεν θα τον καταναλώνει με στόχο μια αύξηση εισοδημάτων που τελικά ούτε αυτή πραγματώνεται αφού έχουμε πάρει λανθασμένα «αναπτυξιακά» μονοπάτια.

Ας χρησιμοποιήσουμε θετικά τη σημερινή ημέρα, για να σκεφτούμε και να αρχίσουμε να πράττουμε διαφορετικά.