Σχόλια στην ανακοίνωση του Δήμου Λέσβου για τη Πολιτιστική Πρωτεύουσα 2021

Με έκπληξη διάβασα στα ηλεκτρονικά και έντυπα ΜΜΕ του Σαββάτου 21 Νοεμβρίου, σε δημοσίευμα-ανακοίνωση του Δήμου Λέσβου όπου παρέχονται διευκρινίσεις για την υποψηφιότητα της Λέσβου ως Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης 2021, ότι είμαι μέλος του "Συμβουλίου Δέσμευσης" με την ιδιότητα μου ως επικεφαλής Περιφερειακής Παράταξης. Δηλώνω κατηγορηματικά ότι ουδέποτε έλαβα παρόμοια επίσημη ή ανεπίσημη πρόταση, ενώ ταυτόχρονα η ύπαρξη του "Συμβουλίου Δέσμευσης" αποτελεί σε μένα μια "άγνωστη έννοια". Απορώ πως ο Δήμος προβαίνει σε τέτοιου είδους ανακοινώσεις, που θέτουν ευθέως σε αμφισβήτηση το σύνολο του περιεχομένου της ανακοίνωσης και υποβαθμίζουν τη σοβαρότητα της όλης προσπάθειας που την θεωρεί ως κορυφαία πράξη της δράσης του.

Για το θέμα της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας 2021 τοποθετήθηκα δημόσια τόσο με Δελτίο Τύπου τη 1η Οκτωβρίου  όσο και στο πρόσφατο Περιφερειακό Συμβούλιο με το ίδιο σκεπτικό: αναγνωρίζοντας τη πολιτιστική σπουδαιότητα του κάθε νησιού ξεχωριστά και το πως μια τέτοια προοπτική θα μπορούσε να αλλάξει το αναπτυξιακό μοντέλο της Λέσβου (και δεν θα ήταν δυνατό να τοποθετηθώ διαφορετικά αφού εδώ και 30 χρόνια υποστηρίζω ότι το συγκριτικό πλεονέκτημα των νησιών είναι ο πολιτισμός και το περιβάλλον) αμφισβήτησα τη σκοπιμότητα της ενέργειας για 2 κυρίους λόγους:

- την αντικειμενική δυσκολία ενός νησιού να αναλάβει μόνο του ένα εγχείρημα τέτοιας έκτασης (έλλειψη υποδομών, έλλειψη πόρων, αδυναμίες διαχείρισης κλπ) προτείνοντας εναλλακτικά τη λογική της πρότασης ομπρέλας που να περιλαμβάνει όλο το Αιγαίο - κοιτίδα πολιτισμού, ενώ ταυτόχρονα με τον τρόπο αυτό θα αποφεύγονταν ο αδελφοκτόνος πόλεμος μεταξύ νησιών και μάλιστα της ίδιας Περιφέρειας

- τον υπαρκτό κίνδυνο, εφόσον η πρόταση τελεσφορήσει, να συμβούν όσα συνέβησαν στις προηγούμενες πολιτιστικές πρωτεύουσες της Ελλάδας αλλά και στους Ολυμπιακούς Αγώνες : υψηλές δαπάνες για υποδομές και δραστηριότητες -συνοδευόμενες με απίστευτες σπατάλες και κατηγορίες για διασπάθιση δημόσιου χρήματος- που την επόμενη ημέρα θα πεθάνουν γιατί δεν υπάρχει δυνατότητα συντήρησης τους υποθηκεύοντας το μέλλον της Λέσβου.

Ταυτόχρονα υπογράμμιζα ότι αν πραγματική πρόθεση του Δήμου ήταν να αλλάξει το αναπτυξιακό μοντέλου του νησιού αυτό θα έπρεπε να αποτυπωθεί ήδη στον προϋπολογισμό του 2016.

Τα παραπάνω καθώς και την επιφύλαξη μου για την αρτιότητα της πρότασης εξ αιτίας του μικρού χρονικού διαστήματος προετοιμασίας του φακέλου έθεσα και προφορικά στον αρμόδιο αντιδήμαρχο Κ.Αστυρακάκη σε μια τυχαία συνάντηση μου, ενώ στη συζήτηση προέκυψε και το ερώτημα από το που θα βρεθούν οι αναγκαίοι πόροι. Οι απαντήσεις που έλαβα δεν ήταν ικανοποιητικές και η συζήτηση τελείωσε εκεί.

Με την ευκαιρία που η συζήτηση αυτή έρχεται και πάλι στο προσκήνιο και με την "ιδιότητα του διορισμένου μέλους του Συμβουλίου Δέσμευσης" έχω να υποβάλλω δημόσια δύο ερωτήματα που θα έκανα στο Συμβούλιο αν ποτέ είχε συγκληθεί για να συζητήσει θέματα ουσίας:

- ποιο είναι το περιεχόμενο της πρότασης. Δηλαδή ποια έργα και ποιες δράσεις περιλαμβάνει με τι προϋπολογισμό (ενδεικτικό έστω), ποιες είναι οι πηγές χρηματοδότησης και ποια τα αναμενόμενα έσοδα.

- ποια είναι η εκτίμηση των αποτελεσμάτων (άμεσων και έμμεσων ωφελειών και κόστους) και των συνολικότερων επιπτώσεων στη Λέσβο από το συγκεκριμένο σχέδιο δράσης.
 

Ας μην βιαστούν ορισμένοι να απαντήσουν γενικόλογα για οφέλη στην συνολική αναβάθμιση του νησιού γιατί θα τους παραπέμψω στις επιπτώσεις των Ολυμπιακών Αγώνων στην Ελλάδα: χρεοκοπία, οικονομική και ηθική -παρά την τεράστια επιτυχία που είχαν από διοργανωτικής πλευράς και τη δημιουργία σημαντικών γενικών υποδομών-, ενώ ταυτόχρονα οι αθλητικές υποδομές απλά κατέρρευσαν δείχνοντας το μέγεθος της καταστροφής.

Φαντάζομαι ότι αυτές οι απαντήσεις υπάρχουν αφού η μελέτη σκοπιμότητας αποτελεί προϋπόθεση για την ανάληψη της αντίστοιχης δράσης ακόμη και για το παραμικρό έργο -πόσο μάλλον για ένα τόσο πολύπλοκο και δαπανηρό εγχείρημα- και θα δοθούν στη δημοσιότητα τις αμέσως επόμενες ημέρες.

Τελειώνοντας θα ήθελα να υπογραμμίσω ότι, ως επιστήμονας ειδικευμένος σε θέματα στρατηγικού σχεδιασμού με έμφαση στον νησιωτικό χώρο και στον τουρισμό και ως ΜΟΝΙΜΟΣ κάτοικος του νησιού από το 1986, βρίσκομαι πάντα στη διάθεση των τοπικών αρχών να συμβάλω προς αυτή τη κατεύθυνση. Μέχρι σήμερα όμως δεν έχω λάβει καμία αντίστοιχη πρόσκληση, όπως άλλωστε δεν έλαβα και τη πρόσκληση ώστε να συμμετάσχω στο Συμβούλιο Δέσμευσης.

Γιάννης Σπιλάνης
Αναπληρωτής Καθηγητής
Περιφερειακός Σύμβουλος

(http://ioannispilanis.blogspot.gr)