Απολογισμός της περιφερειακής αρχής: πολλά λόγια για να κρυφτεί η έλλειψη ουσίας και αποτελεσματικότητας. Μεγάλη η ευθύνη της Περιφερειακής Αρχής για την υποβάθμιση των διαδικασιών

Ο ετήσιος απολογισμός πεπραγμένων της περιφερειακής αρχής έγινε εκτός του πλαισίου που θέτει ο νόμος τόσο σε ότι αφορά τη διαδικασία όσο και την ουσία και ήταν προφανής η προσπάθεια της Περιφερειακής Αρχής να υποβαθμίσει μια ακόμη θεσμική λειτουργία διαφάνειας και δημόσιας διαβούλευσης που έχει θεσπίσει ο νόμος της αυτοδιοίκησης (γνωστός ως Καλλικράτης).

Πιό συγκεκριμένα, σε ότι αφορά στη διαδικασία:

- ο νόμος αναφέρει ότι ο απολογισμός πρέπει να γίνει μέχρι τις 31/1 κάθε έτους και έγινε 3 μήνες αργότερα.

- ο νόμος αναφέρει ότι το Περιφερειακό Συμβούλιο επιλέγει τον προσφορότερο χώρο για τη διεξαγωγή της συνεδρίασης. Ο Πρόεδρος του Περιφερειακού Συμβουλίου πήρε μόνος του την απόφαση ή καθ’ υπαγόρευση της κας Καλογήρου.

- ο νόμος αναφέρει ότι η συνεδρίαση ανακοινώνεται 15 τουλάχιστον ημέρες με κάθε πρόσφορο μέσο. Η συνεδρίαση ανακοινώθηκε μόλις μία εβδομάδα πριν και με τον συνήθη τρόπο (επιστολές). Βέβαια ούτε συζήτηση για ζωντανή μετάδοση της συνεδρίασης μέσα από το διαδίκτυο ώστε ο κάθε πολίτης των νησιών να μπορεί να παρακολουθήσει τη διαδικασία και να κρίνει. Σε συνδυασμό μάλιστα με την απεργία των δημοσιογράφων, η όλη διαδικασία πέρασε εντελώς απαρατήρητη.

- ο νόμος αναφέρει ότι καλούνται τα μέλη της Επιτροπής Περιφερειακής Διαβούλευσης και των κομμάτων για ενημέρωση και συζήτηση. Οι παραπάνω ενημερώθηκαν για τη συνεδρίαση (για να είμαστε τυπικά εντάξει) αλλά δεν κλήθηκαν να συζητήσουν, συνεχίζοντας τη πρακτική της υποβάθμισης όλων των θεσμών και διαδικασιών διαλόγου, συναίνεσης και συνεργασίας που θεσμοθέτησε ο "Καλλικράτης". Αποτέλεσμα να μην παραστεί ΑΠΟΛΥΤΩΣ ΚΑΝΕΝΑΣ Δήμαρχος, Πρόεδρος Επιμελητηρίου, επικεφαλής φορέα, πολίτης.

Οι ευθύνες τόσο της κας Περιφερειάρχη όσο και του κ. Προέδρου του Περιφερειακού Συμβουλίου σε ότι αφορά στην υποβάθμιση της λειτουργίας του κορυφαίου αυτού δημοκρατικού θεσμού της Περιφέρειας είναι μεγάλες. Σε ότι αφορά την αδιαφορία θεσμών και πολιτών να πληροφορηθούν το έργο της Περιφέρειας, αποτυπώνει και την αδιαφορία των πολλών για τον θεσμό. Και εδώ η ευθύνη είναι ακόμη μεγαλύτερη.

Σε ότι αφορά στην ουσία, ο νόμος αναφέρει ότι "ο απολογισμός πεπραγμένων της περιφερειακής αφορά την εφαρμογή του ετήσιου προγράμματος δράσης, την οικονομική κατάσταση και τη διοίκηση της περιφέρειας". Δηλαδή ο νομοθέτης ζητά να δημοσιοποιηθεί το αν αυτά που είχε σχεδιάσει η Περιφερειακή Αρχή υλοποιήθηκαν και αν πέτυχαν τους στόχους τους σε ότι αφορά την οικονομική ανάπτυξη της περιφέρειας, και το κατά πόσο εξυπηρετείται ο πολίτης στις συναλλαγές του με τις υπηρεσίες της Περιφέρειας.

Αντί αυτού ξεκίνησε ένας κατάλογος ομιλιών πολιτικών και υπηρεσιακών παραγόντων που ελάχιστη σχέση είχε με ένα κριτικό απολογισμό και αξιολόγηση έργου, αλλά ήταν απλά μια παράθεση κυρίως έργων και δευτερευόντως διοικητικών λειτουργιών. Προφανώς και κανείς δεν ισχυρίζεται ότι δεν γίνεται τίποτα, αλλά το ερώτημα που βάζει ο νομοθέτης είναι αν τα όσα γίνονται, γίνονται με σχέδιο και έχουν θετική επίπτωση στην ανάπτυξη και στη ζωή των πολιτών.

Δυστυχώς δεν ακούσαμε τίποτα από όλα αυτά ή για να είμαστε δίκαιοι ελάχιστα γεγονός που φανερώνει ότι δεν έχει γίνει αντιληπτός ο "προορισμός" της περιφέρειας -ειδικά σε σχέση με την κύρια αρμοδιότητα της που είναι η ανάπτυξη- ούτε από αυτούς που τον υπηρετούν, πόσο μάλλον από τον μέσο πολίτη. Αντι αυτού ακούσαμε πάλι για την υψηλή απορρόφηση του ΠΕΠ που όμως οφείλεται σε πολύ μεγάλο βαθμό σε διάφορους δικαιούχους έργων όπως οι Δήμοι, οι επιχειρήσεις, τα λιμενικά ταμεία, κρατικοί φορείς, το Πανεπιστήμιο κλπ, ακούσαμε για υλοποίηση οδικών έργων, λιμανιών, σχολείων και άλλων υποδομών, ακούσαμε για τις ελλείψεις σε μηχανικούς, γεωπόνους, οικονομολόγους κλπ.

Αντίθετα δεν ακούσαμε τίποτα για αποτελέσματα: δηλαδή για το πώς, εξ αιτίας των παρεμβάσεων, πήγε ο τουρισμός (σε αφίξεις τουριστών και έσοδα), ο αγροτικός τομέας (σε εξαγωγές προϊόντων), η μεταποίηση (παραγωγή και εξαγωγές), η απασχόληση και η ανεργία, το περιβάλλον κλπ με βάση τους στόχους που είχαν τεθεί για να διαπιστώσουμε πως συνέβαλε η δράση της περιφέρειας με τις παρεμβάσεις που αναφέρθηκαν στην βελτίωση της λειτουργίας της οικονομίας, στην ανάπτυξη.

Ενδεικτικά δεν ακούσαμε τίποτα σε ότι αφορά:

- στη προώθηση των παραγωγικών επενδύσεων και στην υποστελέχωση των δύο κρίσιμων Δ/νσεων αυτήν του Αναπτυξιακού Σχεδιασμού και αυτήν της Ανάπτυξης που έχουν αρμοδιότητα για τη έγκριση επιχορηγήσεων, την αδειοδότηση και τη παρακολούθηση της λειτουργίας των επιχειρήσεων. Προφανώς στη Περιφέρεια υπάρχουν υπηρεσίες και λειτουργίες δύο ταχυτήτων: αυτές που «βγάζουν» δελτία τύπου και αυτές που «βγάζουν» ουσία. Οι δεύτερες είναι «χαμένες από χέρι».

- στην ενεργοποίηση ενός αναπτυξιακού μηχανισμού που θα αναλάβει πρωτοβουλίες για τη καινοτομία, τη προώθηση της κοινωνικής οικονομίας, τη δικτύωση των επιχειρήσεων του πρωτογενή τομέα και του τουρισμού, τη καθιέρωση σήματος ποιότητας στις παραγωγικές δραστηριότητες, την ανάπτυξη των ειδικών μορφών τουρισμού αξιοποιώντας μοναδικούς πόρους και υποδομές όπως είναι τα θερμά νερά, οι περιβαλλοντικοί πόροι, τα τουριστικά καταφύγια, οι συνεδριακοί χώροι που βρίσκονται διάσπαρτοι σε ολόκληρη τη Περιφέρεια και είτε υπολειτουργούν είτε είναι εντελώς κλειστοί. Μετά την αρνητική απάντηση που έδωσε η Αποκεντρωμένη Διοίκηση στη προσπάθεια σας να φτιάξει η Περιφέρεια νέα Αναπτυξιακή Εταιρεία, η άμεση ενεργοποίηση της ΕΝΑ Χίου -αφού πάρει περιφερειακή και πολυμετοχική διάσταση με τη συμμετοχή της ΠΕΔ Β.Αιγαίου και των Επιμελητηρίων- αποτελεί επιτακτική ανάγκη. Πρέπει να τονίσουμε ότι η σωστή λειτουργία μιας δυναμικής Αναπτυξιακής Εταιρείας αποτελεί μονόδρομο για να μην ξανακούσουμε ότι και η προγραμματική σύμβαση για τα Θέρμα δεν έχει ακόμη υπογραφεί ή ότι δεν έχουν γίνει ενέργειες σχετικά με την λειτουργία σφαγείου στη Σάμο ώστε να πάψουν πρακτικές παράνομης λειτουργίας, προβλημάτων δημόσιας υγείας και ασφάλειας των καταναλωτών, πάταξης της φοροδιαφυγής ή ότι το Κέντρο Περιβαλλοντικής Ενημέρωσης Καλλονής …θα λειτουργήσει.

- στην εξοικονόμηση πόρων από την έγκαιρη διευθέτηση των εκκρεμοτήτων των υπό εκκαθάριση αναπτυξιακών εταιρειών ΑΕΝΑΛ (Lesvos Shop), ΕΤΑΣ, ΟΤΟΝΑΣ ώστε να μην ξαναζήσει η Περιφέρεια τον εξευτελισμό της κατάσχεσης των επίπλων από δικαστικό επιμελητή – αφού αργά η γρήγορα τα δικαστήρια θα «τιμωρήσουν» την Περιφέρεια, αλλά και να ξεκαθαρίσουν οι πολιτικές ευθύνες αυτών που τις χρεοκόπησαν.

- στη προστασία του περιβάλλοντος για την μη λειτουργία των Κλιμακίων Περιβαλλοντικού Ελέγχου σε Χίο και Σάμο, τους λόγους που δεν λειτουργούν και τις συνέπειες που αυτό έχει στη υποβάθμιση του Περιβάλλοντος. Εχουμε επισημάνει κατ’επανάληψη στην Επιτροπή Περιβάλλοντος ότι η σωστή διαχείριση του σημαντικού αυτού αναπτυξιακού πόρου χρειάζεται ένα ολοκληρωμένο σύστημα παρακολούθησης.

- στην εξυπηρέτηση των πολιτών, αφού θέματα όπως αυτά της λειτουργίας της Δ/νσης Μεταφορών ώστε να γίνονται οι εξετάσεις των υποψηφίων οδηγών έρχονται ως διαμαρτυρίες των ενδιαφερόμενων στο Περιφερειακό Συμβούλιο.

- στις δράσεις του Περιφερειακού Ταμείου από τη διαχείριση των ίδιων εσόδων του και τη συμμετοχή του σε προγράμματα, αλλά και τα αποτελέσματα των προγραμμάτων αυτών για τη Περιφέρεια.

- στη λειτουργία του ΚΕΚΑΠΕΛ, ενώ είναι γνωστό ότι το επίπεδο κατάρτισης του ανθρώπινου δυναμικού της Περιφέρειας (εργοδοτών, εργαζομένων και ανέργων) είναι ιδιαίτερα χαμηλό και απαιτούνται ενέργειες μεγάλης εμβέλειας για να βελτιωθεί η κατάσταση. 

- τέλος δεν ακούσαμε τίποτα συγκεκριμένο για τις δράσεις διαχείρισης του μεταναστευτικού με συγκεκριμένα ποσά που δαπανήθηκαν και για ποιες δράσεις και το πώς οι υπηρεσίες της Περιφέρειας εργάστηκαν σε συνεργασία με την  Ύπατη Αρμοστεία, τους Δήμους, τις ΜΚΟ, τους εθελοντές και το κράτος για να διαχειριστούν το πρόβλημα. Ούτε βέβαια πληροφορηθήκαμε για τη «μεγάλη επιτυχία» που ανακοίνωσε η κα Περιφερειάρχης πριν 6 μήνες, τη δημιουργία του ξενώνα, που ξεχάστηκε ήδη αφού δεν υπάρχει καμία προετοιμασία.

Ακόμη δεν είχαμε καμία ενημέρωση από τη συμμετοχή της κας Καλογήρου τόσο στην ΕΝΠΕ αλλά και στην Επιτροπή Παράκτιων Περιφερειών της ΕΕ (CRPM) με τη λειτουργία γραφείου στις Βρυξέλλες και τις συγκεκριμένες πρωτοβουλίες που έχει πάρει πχ. για τη προώθηση πολιτικής νησιωτικότητας σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο. Εκτός αν η εξωστρέφεια της Περιφέρειας (την οποία χαιρετήσαμε ως θετική ενέργεια) δεν έχει άλλο στόχο πέρα από την ανάπτυξη προσωπικών δημοσίων σχέσεων και την δικαιολόγηση ταξιδιών.

Σε μια ιδιαίτερα δύσκολη περίοδο για τη χώρα και ειδικά για τη περιφέρεια που μεταφράζεται με τον περιορισμό της οικονομικής δραστηριότητας, και αύξηση της ανεργίας και της μετανάστευσης, η ουσιαστική αξιοποίηση των περιορισμένων οικονομικών και ανθρώπινων πόρων είναι υποχρέωση όλων μας. Δεν υπάρχουν περιθώρια για αντιπολιτευτικές αντιπαραθέσεις και κορώνες, αλλά ανάγκη για ουσιαστικές και παραγωγικές διαδικασίες για την αντιμετώπιση των συσσωρευμένων προβλημάτων. Απαιτείται σχεδιασμός, αξιολόγηση και δημόσια λογοδοσία.

Το ΣΥΜΒΟΛΑΙΟ ΖΩΗΣ με το ΑΙΓΑΙΟ μέσα από την αυστηρή αλλά τεκμηριωμένη κριτική που συνοδεύεται πάντα από προτάσεις, προτάσσει το γενικό συμφέρον.

Γιάννης Σπιλάνης

Περιφερειακός Σύμβουλος