Στη χώρα μας, ένα σημαντικό πρόβλημα που αφορά τη λειτουργία του κράτους και της αυτοδιοίκησης είναι η μη διάκριση των αποφάσεων σκοπιμότητας από αυτές της νομιμότητας, δηλαδή που απορρέουν από την εφαρμογή της υφιστάμενης νομοθεσίας. Αποτέλεσμα αυτών είναι να λέμε συχνά ότι νομοθεσία έχουμε αλλά δεν εφαρμόζεται. Γιατί; Γιατί είτε λόγω έλλειψης ελέγχων (συχνά σκόπιμης με ή χωρίς πολιτική πίεση) από τη πλευρά των υπηρεσιών και των σχετικών εισηγήσεων (που και αυτές επηρεάζονται είτε από τον ενδιαφερόμενο είτε από τη πολιτική ηγεσία), είτε λόγω της άρνησης της πολιτικής ηγεσίας που (κακώς) είναι αυτή που αποφασίζει τελικά αν θα επιβληθεί ένα μικρό ή μεγάλο πρόστιμο (και εδώ πολλές φορές η νομοθεσία επιτρέπει ευνοϊκή μεταχείριση των "δικών μας παιδιών") με βάση την υπηρεσιακή εισήγηση, τελικά η νομοθεσία παρακάπτεται.
Θα αναφέρω ένα παράδειγμα όχι από τις Σκουριές, αλλά από τα ελαιοτριβεία που το γνωρίζω καλύτερα.
Ειδικά στη Λέσβο η συντριπτική πλειοψηφία των ελαιοτριβείων λειτουργεί εδώ και 15 χρόνια παράνομα αφού δεν έχουν περιβαλλοντική άδεια από τότε που η ΕΕ άλλαξε την νομοθεσία για το ποιά απόβλητα μπρούν να διατίθενται χωρίς επεξεργασία στον φυσικό αποδέκτη. Η υπηρεσία φοβούμενη κυρώσεις λόγω παράβασης καθήκοντος δεν υπέγραφε τις άδειες, που τις υπέγραφε ο τότε αιρετός αντινομάρχης περιβάλλοντος ή ο νομάρχης πολλές φορές με τη "πολιτική κάλυψη" του Νομαρχιακού Συμβουλίου. Δηλαδή ένα σώμα αιρετών αποφάσιζε την "αναστολή" του νόμου. Οι λόγοι; Προφανείς; Να μην θιγούν επιχειρηματίες, εργαζόμενοι, αγρότες με το αντίστοιχο πολιτικό κόστος. Αυτό συνεχίστηκε και με την Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση μέχρι το 2015 όταν παρενέβει ο Εισαγγελέας και οι Επιθεωρητές Περιβάλλοντος με αποτέλεσμα τα πολιτικά όργανα να πάψουν να πέρνουν τις σχετικές "αποφάσεις" λόγω του κινδύνου να βρεθούν αυτοί αντιμέτωποι με τον εισαγγελέα για παράβαση καθήκοντος. (βλ .αναρτήσεις στο ioannispilanis.blogspot.com το 2014 & 2015). Η λειτουργία των περισσότερων δεν άλλαξε και το "πρόβλημα" εμφανίζεται κάθε φοιρά που θα γίνουν έλεγχοι. Δεν αντιμετωπίζεται κι'όλας
Τα πολιτικά όργανα (μονοπρόσωπα και πολυπρόσωπα) δεν έχουν καταλάβει ή -ακόμη χειρότερο- δεν θέλουν να καταλάβουν ότι βρίσκονται εκεί για να βρουν λύση στο θέμα πχ. χρησιμοποιώντας τις πιστώσεις του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων για το σκοπό αυτό και όχι να παρεμβαίνουν για μη εφαρμογή του νόμου. Τα προβλήματα ανά την Ελλάδα, άπειρα.
Θα αναφερθώ και σε ένα παράδειγμα χωρίς πολιτική σκοπιμότητα για να φανεί το μέγεθος του προβλήματος. Στα Πανεπιστήμια τα αιρετά όργανα (μονοπρόσωπα και πολυπρόσωπα όπως η Σύγκλητος) καλούνται να αποφασίσουν όχι μόνο αν θα διαθέσουν τις πιστώσεις τους για την υλοποίηση του χ έργου, αλλά μετά να εγκρίνουν και αν οι διαιδικασίες υλοποίησης είναι νόμιμες. Η νομιμότητα εγκρίνεται μέσω ψηφοφορίας. Πρωτοφανές....
Από την άλλη είναι επίσης κατακριτέο, όταν υπάρχει ΝΟΜΙΜΗ άδεια και ΝΟΜΙΜΗ λειτουργία μιας επιχείρισης ένα τυπικό αίτημα πχ. για συμμόρφωση στη νομοθεσία (όπως προβλέπει η διαδικασία του νόμου) πρώτα απ'όλα να πρέπει να το υπογράφει ο Υπουργός και όχι ένας διοικητικός παράγοντας και δεύτερο να υπάρχει πίεση να μην το υπογράψει ο Υπουργός παρανομώντας.
Το θέμα της διάκρισης των αποφάσεων σκοπιμότητας (αυτών που καλούνται τα αιρετά όργανα νά πάρουν πχ. για τη διάθεση των πόρων τους αλλά πάντα μέσα στα όρια της νομιμότητας) και των αποφάσεων νομιμότητας (την εφαρμογή του νόμου που αν δεν είναι σωστός πρέπει να αλλάξεικαι όχι να παραβιαστεί) είναι πολύπλοκο αλλά πρέπει να λυθεί κατά προτεραιότητα. Οι πρώτες πρέπει να φέρνουν την υπογραφή των πολιτικών οργάνων που ελέγχονται πολιτικά για αυτές και οι δεύτερες από τα διοικητικά όργανα που πρέπει να ελέγχονται διοικητικά γι'αυτό.
Η σύγχυση που επικρατεί εδώ και δεκαετίες (συχνά ακούγεται η φράση από αιρετούς "εμένα ψήφισε ο κόσμος και εγώ θα πω πως θα γίνει" που αποτυπώνει το πρόβλημα) δεν είναι τυχαία. Αποτελεί τη βάση της διαπλοκής και της διαφθοράς μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου