Συνεργασία Μεταπτυχιακών Τμημάτων Τουρισμού Πανεπιστημίων Αιγαίου και Μονάχου: βασικά συμπεράσματα

Συνεργασία Μεταπτυχιακών Τμημάτων Τουρισμού Πανεπιστημίων Αιγαίου και Μονάχου

Με θέμα «Τουριστική Ανάπτυξη στη Χίο» οργανώθηκε από τη Δευτέρα 20 μέχρι τη Παρασκευή 24 Απριλίου συνεργασία των μεταπτυχιακών τμημάτων Τουρισμού των Πανεπιστημίων Αιγαίου και Μονάχου στη Χίο. Στόχος της συνάντησης ήταν να συνδυαστεί η εικόνα που παρουσιάζει η Χίος στα μάτια των υποψηφίων τουριστών από το εξωτερικό με τη γνώση του προορισμού ώστε να παρουσιαστούν προτάσεις που μπορεί να αξιοποιήσουν οι τοπικές αρχές αλλά και οι ενδιαφερόμενοι επαγγελματίες.

Η επίσκεψη ξεκίνησε με δύο ημερήσιες ξεναγήσεις: μία στη περιοχή της Αμανής (Β.Δ. Χίο) και μία στα Μαστιχοχώρια και τη κεντρική Χίο για να αποκτήσουν οι επισκέπτες μας μια γρήγορη αλλά πραγματική εικόνα του προορισμού. Κατά τη διάρκεια των επισκέψεων οργανώθηκαν συναντήσεις με τοπικούς φορείς όπου συζητήθηκαν τα ισχυρά και τα αδύνατα σημεία του προορισμού καθώς και οι προκλήσεις τις οποίες θα πρέπει να αντιμετωπίσει η Χίος στη προσπάθεια της για τουριστική ανάπτυξη σε ένα παγκοσμιοποιημένο και πλήρως ανταγωνιστικό περιβάλλον. Συνάντηση έγινε και στο Δημαρχείο με τη συμμετοχή του αρμόδιου αντιδημάρχου Δ.Καράλη, επαγγελματιών και άλλων ενδιαφερόμενων. 

Οι δύο τελευταίες ημέρες χρησιμοποιήθηκαν για τη προετοιμασία της παρουσίασης που έγινε στην αίθουσα του Περιφερειακού Συμβουλίου με τη παρουσία μεταξύ άλλων του Αντιδημάρχου υπεύθυνου Τουρισμού Δ.Καράλη και του Αντιπεριφερειάρχη Στ. Κάρματζη, επιχειρηματιών του τουρισμού και άλλων ενδιαφερόμενων. Στη παρουσίαση οι Γερμανοί και Ελληνες φοιτητές παρουσίασαν από κοινού τις απόψεις τους ως καταναλωτές προερχόμενοι από το εξωτερικό, βασικά χαρακτηριστικά της προσφοράς και της ζήτησης του προορισμού καθώς την άποψη τους για τους πόρους και τις δραστηριότητες που αναπτύσσονται, τις δυνατότητες τουριστικής ανάπτυξης της Χίου. Τέλος παρουσίασαν τις προτάσεις τους γύρω από τις θεματικές που αφορούν την ενημέρωση των τουριστών, την ανάπτυξη προϊόντων βασισμένα στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, τη ταυτότητα της Χίου με τρόπο που να απαντούν στην ερώτηση «γιατί κάποιος να επισκεφθεί τον συγκεκριμένο προορισμό», θέματα που συνδέονται με τη συνεργασία των ενδιαφερόμενων μερών (ιδιωτικός και δημόσιος τομέας) και με τη διαχείριση του προορισμού.

Ευχαριστίες: στη ΠΕ Χίου και τον Δήμο Χίου για την υποστήριξη τους στην οργάνωση των συναντήσεων και στη προσφορά υλικού, στην Ενωση Μαστιχωπαραγωγών, στην επιχείρηση Masticulture για τη προσφορά της αγροτουριστικής εμπειρίας, στην επιχείρηση Αριούσιος για τη ξενάγηση στη μονάδα της, του Γ.Χαλάτση που μας συνόδευσε στη περιήγηση μας, όσων συμμετείχαν στις συναντήσεις και όσων άλλων είχαν την όποια συμβολή στην επιτυχή έκβαση της όλης εκπαιδευτικής διαδικασίας.

Γιάννης Σπιλάνης

Αναπληρωτής Καθηγητής

Βασικά συμπεράσματα της εργασίας των μεταπτυχιακών φοιτητών των Πανεπιστημίων Αιγαίου και Μονάχου (Χίος 21-24/4)

Τα βασικά συμπεράσματα της εργασίας μπορούν να συνοψιστούν στα παρακάτω:

-          Η Χίος παραμένει ένας άγνωστος προορισμός τόσο από το ευρύ κοινό όσο και από τα τουριστικά γραφεία.

-          H παρουσία της Χίου στο διαδίκτυο είναι εξαιρετικά περιορισμένη και μέσα από την ηλεκτρονική έρευνα δεν εμφανίζονται σελίδες που την αφορούν. Περιορισμένη παρουσία υπάρχει και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

-          Στην επίσημη σελίδα της Χίου (chios.gr) δεν υπάρχουν πληροφορίες για το πώς μπορεί κάποιος να φτάσει στη Χίο και ο μόνος τρόπος είναι να χρησιμοποιήσει τις σελίδες των επιμέρους εταιρειών, ενώ μια σελίδα του αεροδρομίου που θα επέτρεπε να βλέπει κανείς όλες τις πτήσεις θα βοηθούσε ιδιαίτερα. Το ίδιο θα μπορούσε να γίνει και από την αρχή του λιμανιού (Λιμενικό Ταμείο). Πάντως το να φτάσει κανείς από τη Γερμανία στη Χίο φαίνεται δύσκολο, απαιτεί αρκετές ώρες μέσω Αθήνας.

-          Οι εσωτερικές συγκοινωνίες του νησιού δεν φαίνονται στο διαδίκτυο και δεν μπορούν να εξυπηρετήσουν τον επισκέπτη

-          Για κρατήσεις σε ότι αφορά τη διανυκτέρευση η παρουσία είναι περιορισμένη και πρακτικά ανύπαρκτη στα γερμανικά ηλεκτρονικά μέσα, ενώ αρκετές φορές ψάχνοντας για τη Χίο προτείνονται καταλύματα στον Τσεσμέ. Στα περισσότερα μικρά καταλύματα δεν δίνεται η δυνατότητα για απ’ ευθείας κρατήσεις.

-          Υπάρχουν αρκετές δραστηριότητες που όμως στο διαδίκτυο δεν φαίνεται η συγκεκριμένη προσφορά για να υπάρξει κράτηση. Η εικόνα από την έρευνα τοπικά φαίνεται να είναι καλύτερη

-          Σε ότι αφορά τα χαρακτηριστικά του νησιού που  επηρεάζουν τον τουρισμό όπως η τοπογραφία (βουνά για ορειβασία και περιπάτους και παραλίες), τα σπήλαια, οι θερμές πηγές, το κλίμα (αέρας για ιστιοπλοΐα και windsurf αλλά και η θερμοκρασία), η χλωρίδα και η πανίδα, προσφέρονται για πολλές δραστηριότητες.

-          Οι υποδομές έχουν ελλείψεις αλλά δεν είναι ανασταλτικοί παράγοντες για τον τουρισμό (πχ. το μήκος του αεροδρομίου της Χίου είναι το ίδιο με αυτό του Λονδίνου που δέχεται 3,6 εκ ταξιδιώτες κάθε χρόνο), δρόμοι με πολλές στροφές, ελλείψεις στη σήμανση μονοπατιών, προβλήματα στη διαχείριση στερεών αποβλήτων, ανεπάρκεια ηλεκτρικού το καλοκαίρι, προβλήματα με το νερό στη πόλη. Βελτιώσεις είναι αναγκαίες.

-          Ανεπαρκές μαρκετιγκ με έλλειψη μακροχρόνιας στρατηγικής, έλλειψη σαφούς τουριστικού προϊόντος και έλλειψη συνεργασίας μεταξύ των εμπλεκόμενων φορέων και επιχειρήσεων.

-          Μεγάλη συγκέντρωση καταλυμάτων σε Αγ. Μηνά και πόλη της Χίου που δεν επιτρέπει τη διάχυση της τουριστικής δραστηριότητας, ειδικά στο βόρειο τμήμα του νησιού. Μεγάλη εποχικότητα σε λειτουργία των μονάδων και στις αφίξεις τουριστών

-          Αρκετοί φυσικού και πολιτιστικοί πόροι που δεν έχουν αναδειχθεί κατάλληλα. Κάποιοι από αυτούς παρουσιάζουν μοναδικότητα (μαστίχα, ορχιδέες, «Κάμπος», Ναυτική παράδοση, νέα Μονή, ρουκετοπόλεμος) πάνω στην οποία μπορεί να στηθούν τουριστικά προϊόντα που μπορούν να σχηματίσουν προϊόντα που να «σταθούν» στην ιδιαίτερα ανταγωνιστική αγορά

-          Οι προτάσεις βασίστηκαν στα παρακάτω:

o   Τα προϊόντα για να είναι ανταγωνιστικά (δηλαδή να απαντούν στην ερώτηση «γιατί ένας τουρίστας να επιλέξει τη Χίο για τόπο διακοπών) είτε πρέπει να βασίζονται σε μοναδικά στοιχεία, είτε να συνδυάζουν στοιχεία που να δίνουν μια αυθεντικότητα στο προϊόν. Προτάθηκα 3 προϊόντα: ένα βασισμένο σε μια μοναδικότητα (μαστίχα), ένα δεύτερο με συνδυασμό μοναδικότητας και κάποια άλλα στοιχεία (μαστίχα και μονοπάτια) και ένα τρίτο σε συνδυασμό πολλών στοιχείων που δίνουν μια αυθεντικότητα («πνευματικότητα-spirituality” στην Αμανή με αξιοποίηση μοναστηριών, μονοπατιών, φύσης, ιαματικών νερών κλπ

o   Πρέπει να υπάρξει στρατηγική ανάπτυξης συγκεκριμένων προϊόντων μέσα από τη συνεργασία των εμπλεκόμενων και να προταθούν στους επισκέπτες

o   Η ηλεκτρονική παρουσία πρέπει να αναβαθμιστεί με δεδομένο ότι σήμερα οι υποψήφιοι τουρίστες την χρησιμοποιούν περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο μέσο, ενώ η διάδοση των προορισμών από «στόμα σε στόμα» μέσω φίλων και συγγενών προϋποθέτει ευχαριστημένους τουρίστες και έλεγχο της ικανοποίησης των τουριστών. Τα έντυπα έχουν υποχωρήσει λόγω του κόστους και της «στατικότητας» τους (δεν μπορούν να ανανεωθούν), ενώ οι εκθέσεις δεν απευθύνονται στο κοινό.

o   Πρέπει να γίνουν συγκεκριμένα βήματα για την ύπαρξη διαχείρισης προορισμού κυρίως ενισχύοντας τη συνεργασία ιδιωτικών και δημόσιων φορέων μέσα από συγκεκριμένα καθήκοντα και υποχρεώσεις

Μια τελευταία παρατήρηση κεντρικής όμως σημασίας έχει να κάνει με το γεγονός ότι ειδικά στον τουρισμό υπάρχει μια «αλυσίδα» που συνδέει τη παροχή πληροφόρησης, την δυνατότητα κρατήσεων, την προσπελασιμότητα, την ύπαρξη και ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών και δραστηριοτήτων, τη παρακολούθηση μετά την αναχώρηση του τουρίστα. Όλα τα παραπάνω αποτελούν το «τουριστικό προϊόν». Αν αυτή η αλυσίδα δεν υπάρχει ή «σπάσει», τότε το προϊόν είναι ατελές και με προβλήματα. Η ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ όλων των εμπλεκόμενων και του συντονισμού από  κάποιον φορά (τον διαχειριστή προορισμού) αποτελεί κρίσιμο θέμα.