Προοδευτική Διακυβέρνηση vs Αυταρχική Κυβέρνηση

(δημισίευση από Documento 17/11/2024)

Οφείλουμε να δώσουμε όραμα και προοπτική στα μέλη της κοινωνίας που αισθάνονται παραγκωνισμένα από το σύστημα. Να τους βοηθήσουμε να βρουν την χαμένη τους αξιοπρέπεια, αυτοπεποίθηση και δύναμη κάτω από τα θεσμικά, κοινωνικά και οικονομικά συντρίμμια που δημιούργησαν οι αυταρχικές και με νεο-φιλελεύθερο προσανατολισμό κυβερνήσεις και ενισχύθηκαν από τις αλλεπάλληλες κρίσεις.

Βασικά διακυβεύματα για μια κοινωνία που θέλει να κινηθεί σε προοδευτική κατεύθυνση είναι:

Κράτος δικαίου Vs Κράτος των Ισχυρών. Η έλλειψη του αποτελεί τη μεγαλύτερη πληγή του ελληνικού κράτους από τη σύσταση του. Το «δίκαιο» χτίζεται με βάση τις προσταγές των ισχυρών που επηρεάζουν (όταν δεν ποδηγετούν) την νομοθετική εξουσία και η απόδοση του από τη δικαστική εξουσία αλλά και τα σώματα ασφαλείας γίνεται όπως τους εξυπηρετεί μέσα από τα κυκλώματα που ελέγχουν.

Ισχυροί θεσμοί  και Συμμετοχικές διαδικασίες VS Πελατειακό κράτος. Η έλλειψη ισχυρών και σωστά λειτουργούντων θεσμών (Εκτελεστική εξουσία -κυβέρνηση και αυτοδιοίκηση-, Νομοθετική εξουσία, Δικαστική εξουσία) θεριεύει το πελατειακό κράτος αφού ο μόνος τρόπος για να μπορέσει ο πολίτης να εξυπηρετηθεί είναι να ζητήσει διαμεσολάβηση από την εξουσία, ενώ δίνει χώρο λειτουργίας  στους παραθεσμούς (Οικονομικοί παράγοντες, Εκκλησία, ΜΜΕ). Η τήρηση του κράτους δικαίου απαιτεί ισχυρούς θεσμούς και οι ισχυροί θεσμοί συμβάλλουν στο να υπάρχει κράτος δικαίου.

Δημόσιο Συμφέρον, Δημόσιοι πόροι & Δημόσιος χώρος VS Ιδιωτικά – Επιχειρηματικά Συμφέροντα. Η ενίσχυση της ατομικότητας σε βάρος της συλλογικότητας έχει οδηγήσει στη χρήση των δημόσιων πόρων προς ίδιο όφελος από τους ισχυρούς και από τους «έξυπνους» και όχι για το κοινό καλό. Οι δημόσιες πολιτικές, αποφάσεις και ενέργειες, η χρήση των δημόσιων πόρων (δημόσιας περιουσίας και δημόσιου χρήματος) καθώς και του δημόσιου χώρου οφείλουν να στοχεύουν κατά προτεραιότητα στο κοινό συμφέρον.

Κοινωνικός φιλελευθερισμός & κοινωνικά δικαιώματα VS Συντηρητική Κοινωνία. Ο σεβασμός των κοινωνικών δικαιωμάτων όλων των διαφορετικών ομάδων του πληθυσμού και ιδιαίτερα των πιο ευάλωτων και η ειρηνική συμβίωση όλων αυτών αποτελούν θεμέλιο λίθο της δημοκρατίας.

Ισχυρή Αυτοδιοίκηση VS συγκεντρωτικό - «επιτελικό» κράτος. Μια προοδευτική διακυβέρνηση οφείλει να δώσει στις τοπικές κοινωνίες τα μέσα ώστε να αποφασίζουν για τα θέματα που τις απασχολούν και να επικεντρώνεται στο στρατηγικό σχεδιασμό και σε παρεμβάσεις εθνικού χαρακτήρα. Για να απομακρυνθεί η Αυτοδιοίκηση από τις πελατειακές και αναποτελεσματικές για τους πολίτες πρακτικές χρειάζεται διαφανή λειτουργία και λογοδοσία που ενισχύονται μέσα από εκλογικά συστήματα απλής αναλογικής και συμμετοχικές διαδικασίες (ενεργοποίηση του τετραπλού έλικα) στη λήψη των στρατηγικών αποφάσεων.

Βιώσιμη ανάπτυξη VS Νεοφιλελεύθερη οικονομική μεγέθυνση. Η βιώσιμη ανάπτυξη απαιτεί ένα νέο αναπτυξιακό και παραγωγικό μοντέλο που δεν θα έχει αποκλειστικό στόχο τη μεγιστοποίηση των κερδών αλλά θα επιδιώκει:

•        Μια οικονομία που θα συνεχίζει να παράγει εμπορεύσιμα και εξαγώγιμα προϊόντα  μέσα από μια παραγωγική ανασυγκρότηση που θα δίνει έμφαση στη ποιότητα και όχι στο φτηνό κόστος παραγωγής που εγκλωβίζει τη χώρα

•        Μια κοινωνία που θα έχει ηλικιακή ισορροπία με παραγωγικό δυναμισμό και δίκαιη κατανομή του πλούτου ώστε να ελαχιστοποιηθούν όσοι κινδυνεύουν από φτώχεια και αποκλεισμό

•        Ένα περιβάλλον που θα υποστηρίζει τη παραγωγή αγαθών (τροφίμων, νερού κλπ), υπηρεσιών (πχ. αναψυχής) και μια ποιότητα ζωής (πχ. καθαρό αέρα)

 

Η Προοδευτική Διακυβέρνηση μπορεί να προωθηθεί μέσα από:

•        Την ανάδειξη των κρίσεων που προκαλεί η συντηρητική νεοφιλελεύθερη διακυβέρνηση και τη διαμόρφωση της εναλλακτικής πολιτικής πάνω στο αφήγημα της βιώσιμης ανάπτυξης

•        Την άμεση προσέγγιση της κοινωνίας και ειδικά των νέων με προοδευτικές λύσεις για τα θέματα που την απασχολούν

 

Γιάννης Σπιλάνης

Ομ. Καθηγητής Πανεπιστημίου Αιγαίου