ΜΙΑ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΕΣΠΑ ΠΟΥ ΚΑΤΕΛΗΞΕ ΣΕ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΟ

Εγκλωβισμένη στο προσφυγικό βρίσκεται η ηγεσία της αυτοδιοίκησης του Β. Αιγαίου αφού μετέτρεψε μια συνάντηση με ευρωπαίους αξιωματούχους με θέμα το ΕΣΠΑ και την ανάπτυξη των νησιών, σε μια συζήτηση για το προσφυγικό.

Η ευθύνη βαραίνει ιδιαίτερα τον προεδρεύοντα της συνάντησης περιφερειάρχη κ. Μουτζούρη που επέτρεψε αυτήν την εξέλιξη. Ο κ. Μουτζούρης, «παρασυρμένος» από την απαράδεκτη δήλωση του ανήμερα της 28^ης Οκτωβρίου, δεν αντιλήφθηκε ότι η συζήτηση για το προσφυγικό έγινε στο Περιφερειακό Συμβούλιο πριν 10 μέρες όπου αρνήθηκε με παράτυπο τρόπο να υπάρξει απόφαση για το θέμα. Τότε μπορούσε, αν ήθελε, να θέσει θέμα συνάντησης με  τον πρωθυπουργό και να διαμορφωθεί συγκεκριμένη απόφαση αιτημάτων. Φαίνεται να μην επιθυμεί τον δημοκρατικό διάλογο και τη σύνθεση απόψεων -παρά το γεγονός ότι αυτό δήλωνε όλη τη προηγούμενη περίοδο επικαλούμενος τη θητεία του ως πρύτανης-. Προτιμάει να μην δεσμεύεται με αποφάσεις και την εύκολη συζήτηση με αυτούς με τους οποίους έχει παρόμοιες απόψεις.

Προφανώς ελάχιστα ενδιαφέρει το γεγονός ότι σε περίοδο παρατεταμένης κρίσης, 200εκ € παραμένουν ακόμη στα αζήτητα, ούτε ότι μπροστά μας έχουμε μια νέα προγραμματική περίοδο όπου θα πρέπει να διαχειριστούμε 660 εκ €. Ούτε ότι το Βόρειο Αιγαίο βρίσκεται στη τελευταία θέση της ανταγωνιστικότητας, ούτε ότι έχουμε χαμηλά εισοδήματα, παραπαίουσα αγροτική παραγωγή, χαμηλού επιπέδου τουρισμό, χαμηλής εξειδίκευσης ανθρώπινο δυναμικό και τόσα άλλα. Αυτό αποδεικνύεται από το γεγονός ότι δεν βγήκε καμία ανακοίνωση σχετικά με τα προβλήματα που επισημάνθηκαν από αιρετούς και υπηρεσιακούς παράγοντες και εμποδίζουν την απορρόφηση των πόρων και είτε είναι εξωγενή όπως η υποστελέχωση των υπηρεσιών, το ακατάλληλο για τα νησιά θεσμικό πλαίσιο υλοποίησης έργων, είτε είναι ενδογενή και αφορούν τον τρόπο που (δεν) λειτουργούν οι θεσμοί και οι διαδικασίες στο εσωτερικό της Περιφέρειας.

Μακάρι η ζέση που υπήρξε για το προσφυγικό-μεταναστευτικό και με την οποία βγήκε η απόφαση να ζητηθεί συνάντηση με τον Πρωθυπουργό για το θέμα, να υπήρχε και για το αναπτυξιακό με μια κοινή διατύπωση αιτημάτων προς τον πρωθυπουργό κάτι ανάλογο με αυτό που έκανε ο συνάδελφος του του Ν.Αιγαίου.

Η ΣΥΜΠΑΡΑΤΑΞΗ ΠΟΛΙΤΩΝ δηλώνει ότι το προσφυγικό - μεταναστευτικό είναι σοβαρό θέμα και απαιτεί μελετημένες κινήσεις και όχι δηλώσεις για λαϊκή κατανάλωση. Η σύνδεση του  με την αναπτυξιακή καθυστέρηση του Β.Αιγαίου (που προϋπήρχε του προσφυγικού κατά 40 χρόνια τουλάχιστον) είναι όχι μόνο ατυχής αλλά και επιζήμια. Αναρωτιόμαστε μάλιστα μήπως αυτό γίνεται σκόπιμα, όπως και με την προηγούμενη περιφερειακή αρχή, για να κρύψει κάτω από το χαλί τις ορατές πλέον αδυναμίες όχι απλά για αναπτυξιακό σχεδιασμό αλλά και για την στοιχειώδη παραγωγή έργου.

Η ΣΥΜΠΑΡΑΤΑΞΗ ΠΟΛΙΤΩΝ όχι μόνο δεν θα ακολουθήσει την Περιφερειακή Αρχή στη κατεύθυνση αυτή, αλλά, όπως φαίνεται ήδη στη πράξη με τις πρωτοβουλίες μας, θα συμβάλουμε για την ουσιαστική επίλυση των προβλημάτων της Περιφέρειας. Σ’ αυτή τη προσπάθεια καλούμε όλες τις παρατάξεις του Περιφερειακού Συμβουλίου αλλά και τις δημιουργικές δυνάμεις του τόπου.

ΠΡΟΤΑΣΗ ΣΥΜΠΑΡΑΤΑΞΗΣ ΠΟΛΙΤΩΝ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ

 

Ο πολιτισμός, υλικός και άυλος, αποτελεί ένα ιδιαίτερα σημαντικό κεφάλαιο για κάθε περιοχή και ειδικά για τις νησιωτικές που απετέλεσαν διαχρονικά σταυροδρόμια πολιτισμών με αποτέλεσμα να υπάρχουν πολλά διαφορετικά και σημαντικά ή λιγότερο σημαντικά αποτυπώματα. Η ανάδειξη της ταυτότητας κάθε νησιού ως στοιχείο πολιτισμού και η σύγχρονη πολιτιστική παραγωγή αποτελούν τους δύο βασικούς άξονες πάνω στους οποίους προτείνουμε να κινηθεί η πολιτική στον τομέα πολιτισμού, στοχεύοντας τόσο τους κατοίκους, όσο και τους επισκέπτες.

Το Βόρειο Αιγαίο έχει σημαντική πολιτιστική κληρονομιά και ιστορία. Δεν υστερεί σε τίποτα από κάποιο άλλο μέρος της Ελλάδας ως προς τα μνημεία διαθέτει για να αναδεχθεί ως πολιτιστικός πόλος έλξης. H ΠΒΑ στοχεύει στο να σχεδιάσει και να υλοποιήσει έργα που αξιοποιούν και αναδεικνύουν το πολιτιστικό απόθεμα, με ιεράρχηση αναγκών και προτεραιοτήτων. Ο στόχος διπλός. Αφενός να είναι προσιτά και επισκέψιμα από τους ίδιους τους κατοίκους και αφετέρου να γίνουν σημεία αναφοράς για την τουριστική ανάπτυξη των νησιών μας.

Ειδικότερα στόχος μας είναι:

• η χρήση των παγκόσμιας εμβέλειας προσώπων της ελληνικής μυθολογίας και ιστορίας ως brand των νησιών (Ικαρία- το νησί του Ικάρου και του Διόνυσου, Σάμος - το νησί του Πυθαγόρα, Χίος - το νησί του Ομήρου, Λέσβος - το νησί της Σαπφούς και ο αγαπημένος προορισμός του Αριστοτέλη, Λήμνος -το νησί του Ηφαίστου)
• Η δημιουργία κέντρων εξιστόρησης (story telling) και κατάλληλων μουσείο-παιδαγωγικών προγραμμάτων που θα αφηγούνται την ιστορία και θα παροτρύνουν στην επίσκεψη των διαφόρων αξιοθέατων ώστε να αναδειχθεί μέσα από την τοπική ιστορία των νησιών αλλά και σε συνδυασμό με τη συνολικότερη ελληνική ιστορία και γραμματεία η νησιωτική τους ταυτότητα
• Κάλεσμα των απόδημων για να στηρίξουν το εγχείρημα.

Οι πρώτες κινήσεις είναι να οργανωθεί και να προβληθεί δημόσια το Μητρώο Πολιτιστικών Πόρων της Περιφέρειας, όπου θα καταγράφονται οι σχετικές υποδομές και τα ιδρύματα. Τα προστατευμένα μνημεία είναι καταγεγραμμένα από τον επίσημο κρατικό φορέα, Διεύθυνση Διαχείρισης Αρχείου Μνημείων.

Τα μνημεία μας και οι χώροι πολιτισμού αποτελούν ένα σοβαρό κεφάλαιο για τα νησιά μας ικανό να συμβάλει στην ανάταξη τους με την κατάλληλη προστασία, αξιοποίηση και προβολή. Η πολιτική μας απέναντι στα μνημεία και τους χώρους πολιτισμού του τόπου μας περιλαμβάνει δύο αρχές:

• Την ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ τους, δηλαδή το καθήκον μας να μην επιφέρουμε καταστροφικές και μη αναστρέψιμες αλλαγές στα μνημεία και στο περιβάλλον τους.
• Την ΕΠΙΛΟΓΗ που αφορά στο πως τα μνημεία γίνονται αντικείμενο διαχείρισης και αξιοποίησης και πώς συνδέονται με τις κοινωνικές ανάγκες σε κάθε εποχή.

Αλλά και τα νεότερα Μνημεία, αλλά και τα κτήρια αρχιτεκτονικής αξίας, ιστορικής σημασίας και εξαιρετικού κάλλους πρέπει να καταγραφούν και να μελετηθούν σε συνεργασία με τους αρμόδιους φορείς, ώστε να μπορούν να προβληθούν, αλλά και να αξιοποιηθούν στο πλαίσιο αποκατάστασης, λειτουργίας, καθώς και περιστασιακής χρήσης για έκτακτες εκδηλώσεις, κινηματογραφικά-τηλεοπτικά γυρίσματα κλπ. Ιδιαίτερη σημασία πρέπει να δοθεί στην αστική αρχιτεκτονική της Λέσβου, αλλά και στον Κάμπο της Χίου, ώστε να παρουσιάζονται πλήρως τεκμηριωμένα στους ενδιαφερόμενους.

 

Ειδικά για τους Πολιτιστικούς πόρους και φορείς καταγράφονται με έμφαση στην σημαντικότητα τους, στη λειτουργία τους και στις δυνατότητες αξιοποίησης τους:

• Πολιτισμικές υποδομές: επισκέψιμοι χώροι, ιστορικά κτήρια, ενδιαφέροντα αρχιτεκτονήματα, δημόσιοι χώροι για πολιτιστικές συναθροίσεις, χώροι συναυλιών, παραστάσεων κλπ, γραφεία και υπηρεσίες.
• Ιδρύματα: κοινωφελή πολιτιστικά ιδρύματα, ιδρύματα υποτροφιών, χορηγιών, ταμεία χρηματοδότησης εντός και εκτός της περιφέρειας κλπ. Η συγκέντρωση και δημοσιοποίηση των στοιχείων, καθώς και η προσπάθεια για ενεργοποίηση κάθε ανενεργού πόρου θα προσφέρει δυνατότητες χρηματοδότησης νεαρών επιστημόνων και δράσεων στην περιφέρεια, που αυτή την στιγμή δεν υπάρχουν.
• Μνημεία: Η περιφέρεια στηρίζει την καταγραφή των μνημείων (αρχαίων και νεοτέρων) και φροντίζει τα στοιχεία να είναι προσβάσιμα δημόσια για τους πολίτες και τους επαγγελματίες. Οι εγγραφές του Μητρώου εμπλουτίζονται από σχετικές πληροφορίες για τους περιορισμούς και τις απαιτήσεις που τίθενται για τους ιδιοκτήτες και τους παροδικούς χρήστες του. Έτσι εξοικονομείται χρόνος και ενέργεια στις μελέτες και προβάλλεται η δυνατότητα αξιοποίησής τους για πολιτισμικούς και οικονομικούς σκοπούς. Για την υποστήριξη αυτών των δράσεων, αλλά και ως προοπτική για την αξιοποίηση και εκμετάλλευση των πολιτισμικών πόρων από τους φυσικούς τους φροντιστές, η Περιφέρεια μέσα από προγραμματικές συμφωνίες φροντίζει για την αξιοποίηση των πολιτιστικών πόρων από φορείς της κοινωνικής οικονομίας και συμπράξεις καλλιτεχνών και επιστημόνων. Έτσι ώστε να πετύχουμε την πλήρη ενεργοποίηση του πολιτιστικού αποθέματος χωρίς μείζονες επενδύσεις και καταστροφικές παρεμβάσεις.

ΠΡΟΤΑΣΗ ΣΥΜΠΡΑΤΑΞΗΣ ΠΟΛΙΤΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΓΟΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Η αγροτική οικονομία στα νησιά βρίσκεται σε μία κρίσιμη κατάσταση μετά από πολλές δεκαετίες συρρίκνωσης εξ αιτίας της ανταγωνιστικότητας των νησιωτικών προϊόντων (υψηλό κόστος και μικρό μέγεθος παραγωγής), αλλά και τη χαμηλή ελκυστικότητα της αγροτικής ζωής που είχε ως συνέπεια τη μη προσέλκυση νέων ανθρώπων. Η αλλαγή του πλαισίου με την αύξηση της ζήτησης για ασφαλή προϊόντα διατροφής με τοπικό χαρακτήρα, η τάση για μετατροπή των παραδοσιακών εκμεταλλεύσεων σε επιχειρήσεις και ο περιορισμός της απομόνωσης της υπαίθρου, έχει μεταβάλει την ελκυστικότητα του επαγγέλματος.

Όλες οι μελέτες δείχνουν ότι η Ελλάδα για να είναι ανταγωνιστική οφείλει να εστιάσει στη ποιότητα και στη καινοτομία με δεδομένη τη πίεση που δέχεται από τις χώρες χαμηλού κόστους παραγωγής. Και αυτό, όπως έχουμε ήδη υπογραμμίσει, διαπερνά όλους τους κλάδους όπως είναι ο τουρισμός, η μεταποίηση, η κτηνοτροφία, η γεωργία και η αλιεία. Αυτό είναι δύο φορές αλήθεια στα νησιά όπου το κόστος παραγωγής είναι μεγαλύτερο, λόγω περιορισμένης γης και πόρων.

Ειδικά σε ότι αφορά τον πρωτογενή τομέα στα νησιά μας ο στόχος μας είναι «Από το χωράφι στο ράφι του καταναλωτή και στο τραπέζι του τουρίστα με ποιοτικά, ιδιότυπα και υψηλής προστιθέμενης αξίας προϊόντα». Αυτό συνεπάγεται σε παραγωγή της πρώτης ύλης και ανταγωνιστικών τυποποιημένων προϊόντων ώστε να βρίσκουν αγορές που να αμείβουν σωστά τους παραγωγούς προκειμένου να μην επιβιώνουν μόνο από τις επιδοτήσεις. Οι επιδοτήσεις είναι εργαλείο ανάπτυξης και αύξησης των εισοδημάτων μέσα από την αναβάθμιση της παραγωγής και όχι αυτοσκοπός.

Για να μπορέσει να υλοποιηθεί αυτός ο στόχος απαιτείται ολοκληρωμένο σχέδιο υποστήριξης παραγωγών σε όλα τα βήματα της παραγωγικής διαδικασίας με στόχο ποιοτικά προϊόντα υψηλής προστιθέμενης αξίας με εξειδίκευση για κάθε σημαντικό προϊόν (λάδι, κρασί, μέλι, γάλα-τυρί, αρωματικά φυτά κλπ) ξεκινώντας από τα σημεία που είναι τα πλέον προβληματικά (όπως προσδιορίζονται από τη συνεργασία με τους ίδιους τους παραγωγούς) ανεξάρτητα αν είναι άμεσες αρμοδιότητες της Περιφέρειας ή πρέπει να συνεργαστεί είτε με τους δήμους, είτε με την αποκεντρωμένη διοίκηση, αλλά και με το Υπουργείο.

Οι δράσεις αυτές ενδεικτικά αφορούν:

• Σταβλικές εγκαταστάσεις
• Δακοκτονία:  Αμεση βελτίωση του τρόπου υλοποίησης της. Εξέταση των όρων για την προώθηση της βιολογικής δακοκτονίας ανά νησί παράλληλα διαφημιστική καμπάνια ότι στην Περιφέρεια Β. Αιγαίου ή σε κάποιο νησί ΔΕΝ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΧΗΜΙΚΑ καταπολέμησης του δάκου μέσα στη λογική για προώθηση του brand για πράσινα νησιά. Πειραματική εφαρμογή άμεσα στο νησί που συγκεντρώνει τις περισσότερες προϋποθέσεις
• Διαχειριστικά σχέδια βοσκοτόπων για να λυθεί το πρόβλημα της τεχνικής τακτοποίησης με δήλωση βοσκοτόπων σε άλλα νησιά, αλλά και της μείωσης του κόστους προμήθειας των ζωοτροφών. Αναδασώσεις με κτηνοτροφικά και μελισσοκομικά φυτά σε περιοχές ερημοποιημένες και/η περιοχές με καθ΄υπερβολή βόσκηση. 
• Σχέδια διαχείρισης νερού για να εξασφαλιστεί μακροχρόνια (και για τις επόμενες γενιές) ο πολύτιμος αυτός πόρος με τις μικρότερες δυνατές παρεμβάσεις στη φύση.
• Σχέδια διαχείρισης δασών για την αξιοποίηση τους με τον καλύτερο τρόπο αλλά και για μείωση των κινδύνων πυρκαγιών που απειλούν και τις καλλιεργημένες περιοχές.
• Μελέτη των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στον πρωτογενή τομέα και δράσεις για την αναγκαία προσαρμογή
• Εκπαίδευση αγροτών & κτηνοτρόφων ώστε να ενσωματώσουν στη παραγωγική διαδικασία τις ορθές γεωργικές και κτηνοτροφικές πρακτικές
• Στήριξη συλλογικών προσπαθειών (ομάδες παραγωγών, συνεταιρισμοί) ώστε να βελτιώνεται η διαπραγματευτική ικανότητα τόσο σε ότι αφορά τις αγορές πρώτων υλών και τη πώληση του προϊόντος αλλά και δράσεις που αφορούν στη τυποποίηση και διακίνηση των τελικών προϊόντων
• Σχέδιο οργάνωσης των σφαγείων της Περιφέρειας Β. Αιγαίου ανά νησί ή ανά ομάδες γειτονικών νησιών (μεταφορά ζώων, κινητό σφαγείο)
• Δράσεις ταυτοποίησης και διάδοσης τοπικών ποικιλιών σε συνεργασία με ερευνητικά ιδρύματα
• Αξιοποίηση των ΠΟΠ και Π.Γ.Ε προϊόντων, αλλά και των παραδοσιακών προϊόντων και επέκτασή τους σε άλλα προϊόντα που σήμερα δεν περιλαμβάνονται.
• Ανάδειξη της ταυτότητας των νησιών μας: Aegean Quality (εταιρείες παραγωγής), Aegean Cuisine (εστιατόρια), Aegean Food (stands – μπακάλικα)
• Αγροδιατροφική Σύμπραξη με έμφαση στη προώθηση των τελικών προϊόντων σε αγορές εκτός των νησιών παραγωγής τους
• Σύνδεση αγροδιατροφής και λοιπής μεταποίησης με τον τουριστικό τομέα
• Logistics (Ανθρώπινη-Υλική και Άυλη πλατφόρμα) για τη μεταφορά των προϊόντων αγροδιατροφής σε γειτονικές αγορές. Η δημιουργία του «container των νησιών» για την άμεση μεταφορά των τοπικών προϊόντων, ανάμεσα στα νησιά.

Ιδιαίτερη σημασία θα πρέπει να δοθεί σε μια ολοκληρωμένη πολιτική θάλασσας που να περιλαμβάνει εκτός από την αλιεία, τις υδατοκαλλιέργειες, τη διαχείριση των θαλασσών (και ιδιαίτερα των κλειστών κόλπων) ώστε να γίνει σωστή και πολύπλευρη αξιοποίηση του πόρου αυτού (θαλάσσιος τουρισμός, εκπαιδευτικός-επιστημονικός τουρισμός, αλιευτικός τουρισμός) αξιοποιώντας ταυτόχρονα την παράδοση και την τεχνογνωσία (πχ. παλαιά σκάφη) αλλά και τις νέες ευκαιρίες.

Η ΣΥΜΠΑΡΑΤΑΞΗ ΠΟΛΙΤΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΕΤΕΙΟ ΕΝΟΣ ΓΕΓΟΝΟΤΟΣ ΠΟΥ ΣΗΜΑΔΕΨΕ ΤΟΝ 2ο ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΟΛΕΜΟ

Σήμερα ανήμερα στην επέτειο της 28^ης Οκτωβρίου 1940  ο Περιφερειάρχης κ. Μουτζούρης δηλώνει: "Η Κυβέρνησή μας οφείλει ένα νέο ΟΧΙ στην νέα εισβολή (Βόρειο Αιγαίο 28.10.2019)".

https://www.facebook.com/KostasMoutzouris/posts/164013231343102

Προφανώς παρασυρμένος από τη δήλωση της κας Υπουργού που δήλωσε ότι το 1940 μας επιτέθηκαν λαϊκιστές και όχι οι Ιταλοί φασίστες, παρομοιάζει μάλλον τους κάθε είδους και κινήτρου πρόσφυγες και μετανάστες -που το μόνο όπλο που διαθέτουν συνήθως είναι το κινητό τους και η πρόθεση τους είναι πρώτα απ' όλα να ζήσουν- με τους εισβολείς Ιταλους και Γερμανούς που ήθελαν ξεκάθαρα να κυριεύσουν τη χώρα μας και να επιβάλουν το καθεστώς του φασισμού.

Θεωρεί ο κ. Περιφερειάρχης ότι αυτό που υφιστάμεθα εδώ και 4 χρόνια στη Λέσβο, στα νησιά, στην Ελλάδα έχει με κάποιο τρόπο αναλογίες με όσα έζησαν οι γονείς μας στην Πίνδο, στο Ρούπελ και στη συνέχεια σε όλη την κατεχόμενη χώρα. Αναρωτιέμαι ποιές άραγε;

Μήπως ο κ. Περιφερειάρχης συντάσσεται τελικά με εκείνους που υποστηρίζουν εδώ και καιρό ότι οι μετανάστες και οι πρόσφυγες είναι στην ουσία ένας καλυμμένος στρατός κατοχής των νησιών, της χώρας και της χριστιανικής Ευρώπης γενικότερα; Το σημειώνουμε.

Κατά την άποψη μας, αν υπάρχει κάποιο κοινό στοιχείο ανάμεσα στα δύο γεγονότα είναι η διαφορετική στάση των Ελλήνων σε σχέση με πολλές άλλες χώρες της Ευρώπης και του κόσμου ολόκληρου. Το 1940 και στην συνέχεια του πολέμου η Ελλάδα αντιστάθηκε στις επιθέσεις των Ιταλών φασιστών και των Γερμανών ναζιστών (σε αντίθεση με ότι έκαναν αρκετές χώρες της Δ. Ευρώπης) με συνέπεια να χαθεί ο πόλεμος στο μέτωπο της Ρωσίας για τους Γερμανούς, όπως παραδέχτηκαν πολλοί την εποχή εκείνη μεταξύ των οποίων ο Στάλιν. Αντισταθήκαμε, μέσα και έξω από την χώρα ακόμα και όταν ο πόλεμος είχε χαθεί για τη χώρα μας. Αντισταθήκαμε για την πίστη σε κάποια ιδανικά.

Σήμερα η Ελλάδα "αντιστέκεται" ξανά απέναντι σε όσους επιθυμούν και πάλι να γίνει η Ευρώπη ένας χώρος μόνο για "άριστους", την νέα άρια φυλή. Αντιστέκεται για τα ίδια ιδανικά της ελευθερίας, της δημοκρατίας, της αλληλεγγύης όπως και τότε.

Ένα άλλο κοινό στοιχείο που βρίσκει κανείς είναι ότι και τότε όπως και τώρα δεν ήμασταν όλοι οι Ελληνες μαζί, δεν πολεμήσαμε και δεν πολεμάμε  τελικά από την ίδια πλευρά, έστω και αν στην αρχή υπήρξε ομοψυχία.

Παρόλαυτα ελπίζουμε ότι η ιστορία διδάσκει και ίσως αυτή την φορά να βρούμε έναν τρόπο να ξεπεράσουμε τους φόβους μας και ενωμένοι να δώσουμε μέχρι το τέλος ένα διαφορετικό μήνυμα ανθρωπιάς και θάρρους το ίδιο ισχυρό όπως και στις 28 Οκτωβρίου του 1940.

ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΟ - ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΜΑΡΙΑΣ ΝΙΚΟΛΑΡΑ ΣΤΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

Η συζήτησή μας γίνεται σε μέρες φορτισμένες από την Τουρκική εισβολή στις Κουρδικές περιοχές της Συρίας. Απ' τη δημιουργία νέων προσφύγων. Είναι φορτισμένες επίσης γιατί στην Περιφέρεια του Β.Αιγαίου το προσφυγικό – μεταναστευτικό βρίσκεται στο κόκκινο. Ο υπερπληθυσμός και στα τρία ΚΥΤ των νησιών μας, σε σημείο που θυμίζουν τις δύσκολες μέρες του 2015, μαζί με γεγονότα όπως  η φωτιά στη Μόρια, η φωτιά στο ΚΥΤ της Σάμου, η παρεμπόδιση πλοίου ΜΚΟ να δέσει στο Μόλυβο ή τη Σκαμιά από συμπολίτες μας, η έρπουσα φημολογία στη Δυτική Λέσβο και τόσα άλλα είναι στοιχεία που αποδεικνύουν που βρισκόμαστε.

Δυστυχώς η κυβέρνηση της ΝΔ εγκλωβίστηκε στις ιδεοληψίες της. Κατάργησε το Υπουργείο Μεταναστευτικής πολιτικής, έδιωξε απ' τις θέσεις τους όλους τους ανθρώπους με εμπειρία και αδιαφόρησε ή ακύρωσε όλα τα προγράμματα που είχε έτοιμα η προηγούμενη κυβέρνηση, ανάμεσά τους και τις 13000 θέσεις για μετεγκαταστάσεις στην Ηπειρωτική χώρα μέχρι το Νοέμβρη. Γι' αυτό και τώρα η κατάσταση έχει φθάσει στο απροχώρητο. Κάθε βδομάδα μέχρι τον περασμένο Ιούνιο βάσει σχεδίου, έφευγαν απ' την Μόρια 300- 350 άτομα. Τώρα ποιο είναι το σχέδιο; Το έχει δει κάποιος;

Η  κυβέρνηση  βρίσκεται διπλά παγιδευμένη, αφού  προεκλογικά υποσχέθηκε πράγματα ανεδαφικά και το ήξερε. Τώρα δυσκολεύεται  να μεταφέρει στην ενδοχώρα αιτούντες άσυλο απ' τα νησιά μας, μιας και προεκλογικά είχε τάξει ότι θα απελάσει τους παράτυπα εισερχόμενους, θα φυλάξει καλά τα σύνορα που η κακιά κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ κρατούσε ανοιχτά, ή θα φτιάξει κλειστά κέντρα ή θα θα θα. Όμως είναι η ώρα να βγει επιτέλους να ομολογήσει τα προβλήματα και τις δυσκολίες, αυτά δηλαδή που έκρυβε προεκλογικά προς άγραν εκλογικής πελατείας για να μην ζει ο κόσμος στην άγνοια και τον φόβο. Ας μην κρύβεται πίσω απ' τα φιλικά της ΜΜΕ. Ήδη ο κ.Κουμουτσάκος ομολόγησε στη Βουλή πως η κυβέρνηση δεν θέλησε να αποσυμφορήσει τα νησιά για "να μην στείλει μήνυμα προσέλκυσης νέων ροών". Εσκεμμένα για 3 μήνες άφησαν να εξελιχτεί το χάος. Οι καθημερινές ροές όμως και οι πάνω από 25.000 πρόσφυγες και μετανάστες που συγκεντρώθηκαν αποδεικνύουν πως έχουμε να κάνουμε με ιδεοληψίες και ανοησίες που τις πληρώνουν πρόσφυγες και μόνιμοι κάτοικοι στα νησιά μας. Και ας μην μιλάμε μόνο για την Ευρώπη που έκλεισε τα σύνορά της, ας μιλήσουμε και για την Κυβέρνηση του κ.Μητσοτάκη που με τις επιλογές της έκλεισε στην πράξη και τα σύνορα μέσα στην Ελληνική επικράτεια. Αυτό ζούμε τώρα. Και οι τοποθετήσεις  του κ.Περιφερειάρχη που έκαναν το γύρο της Ελλάδας, περί θρησκευτικής ή πολιτιστικής αλλοίωσης δίνουν επιχειρήματα σε άλλες περιοχές για να μη δέχονται τη μεταφορά προσφύγων απ' τα νησιά μας  και συνεχίζουν να προκαλούν φόβο, ξενοφοβία  και ρατσισμό. Ακόμα και η σωστή του θέση για  δίκαιη κατανομή προσφύγων και μεταναστών σε όλες τις Περιφέρειες της χώρας, μετά την άμεση ή έμμεση άρνηση πολλών περιοχών φαίνεται  τελικά να δίνει άλλοθι στην Κυβέρνηση.

Αγαπητοί συνάδελφοι, αυτό που απαιτείται είναι λογική, ψυχραιμία, ειλικρίνεια, ενημέρωση και πράξη. Η προεκλογική περίοδος τελείωσε. Οι ροές τρέχουν, οι συνθήκες που αναγκάζουν τον κόσμο να φεύγει γίνονται χειρότερες, τα νησιά μας είναι δίπλα στην οδό διαφυγής -που ειρήσθω εν παρόδω έχουν χρησιμοποιήσει και 7000 Τούρκοι πολίτες που διώκονται απ' το καθεστώς Ερντογάν. Αυτοί αλήθεια τι είναι πρόσφυγες ή μετανάστες;

Εδώ όμως δεν βρισκόμαστε για να εκθέσουμε τις απόψεις μας και να πάμε σπίτι. Οι θέσεις μας είναι γνωστές και τις έχουμε δημοσιοποιήσει κατ' επανάληψη. Πρέπει να δούμε τι οφείλει αλλά και τι μπορεί  ακόμα και πέραν των αρμοδιοτήτων της να κάνει η Περιφέρεια Β.Αιγαίου για το ζήτημα. Και είναι επικίνδυνο ο κ. Περιφερειάρχης να βγαίνει στα κανάλια με τη θεσμική του ιδιότητα και να δηλώνει ότι πανικοβλήθηκε από την κατάσταση στη Μόρια τη βραδιά της κρίσης, γιατί δεν προσφέρει καλές υπηρεσίες και μεταφέρει τον πανικό στα πρωτοσέλιδα. Μπορεί να αξιοποιήσει θετικά το κύρος και την επιρροή του.

Απ' το 2015 μάταια καταθέτουμε προτάσεις για τη διαχείριση των προβλημάτων, για την άρση των αρνητικών συνεπειών αλλά και για πρωτοβουλίες υπέρ της ειρήνης. Θα το επιχειρήσουμε και σήμερα. Προτείνουμε λοιπόν 3 άξονες:

1. Συνεχής πίεση προς την Κυβέρνηση για αποσυμφόρηση
2. Υποστήριξη και ενίσχυση των κατοίκων των νησιών αλλά και της οικονομίας τους ιδιαίτερα στους τομείς που πιέζονται  απ' την προσφυγική- μεταναστευτική κρίση και
3. Διαρκείς  προσπάθειες  για την καλυτέρευση των συνθηκών ζωής  προσφύγων και μεταναστών για όσο διάστημα παραμένουν  στα νησιά.

Στα πλαίσια αυτά απαιτείται:

1. Να ζητηθεί από την Κυβέρνηση η εκπόνηση και άμεση εφαρμογή συγκεκριμένου προγράμματος αποσυμφόρησης με εβδομαδιαίο προγραμματισμό. Πρέπει να ξέρουμε κάθε μήνα πόσοι θα φεύγουν και μάλιστα με συνθήκες που να αρμόζουν σε ανθρώπους ταλαιπωρημένους από κακουχίες.
2. Να απαιτηθεί από την Κυβέρνηση μόνιμη και ειλικρινής επικοινωνία και συντονισμός με συγκρότηση συγκεκριμένης επιτροπής μεταξύ Κυβέρνησης και Περιφέρειας έτσι που η Περιφέρεια να μιλάει και να ακούγεται. Διαφορετικά κανένα πρόβλημα δεν μπορεί να λυθεί. Να αποσαφηνιστούν οι πραγματικές διαθέσεις της: θέλουν να κάνουν τα νησιά φυλακές ή δεν μπορούν να διαχειριστούν το πρόβλημα;
3. Διεκδικούμε να παραμείνουν τα νησιά υπό την προσοχή και το ενδιαφέρον ΚΑΙ της παρούσας κυβέρνησης με μέτρα στήριξης των τοπικών κοινωνιών, αποζημιώσεις πληγέντων, ειδικά προγράμματα μέσω ΠΔΕ, ενίσχυση των Δήμων και των Περιφερειών του προσφυγικού για έργα ειδικού σκοπού, κατά παρέκκλιση ενίσχυση σε προσωπικό και μέσα των Δημόσιων υπηρεσιών και των άλλων φορέων που έχουν επιβαρυνθεί από το προσφυγικό.
4. Ανασύσταση με πρωτοβουλία της Περιφέρειας της επιτροπής διαχείρισης κρίσης στον τουρισμό που να επεξεργαστεί σε συνεργασία με το Υπουργείο Τουρισμού και τον ΕΟΤ ένα σχέδιο επικοινωνίας και προβολής των νησιών για την απαλοιφή των αρνητικών επιπτώσεων.
5. Έχουμε να αντιμετωπίσουμε την υπαρκτή και επιδεινούμενη κατάσταση των συνθηκών διαβίωσης και εξασφάλισης της υγείας  προσφύγων και μεταναστών. Η βελτίωση των συνθηκών στέγασης, σίτισης, η πρόσβαση σε ασφαλές νερό, η επαρκής αποχέτευση, η αποτελεσματική πρόσβαση στα συστήματα υγείας η εφαρμογή μαζικών εμβολιασμών και η έγκαιρη χορήγηση αντιβιοτικών είναι συνθήκες απαραίτητες που εξασφαλίζουν την αξιοπρεπή διαβίωσή τους, τον ασφαλή συγχρωτισμό με τις τοπικές κοινωνίες και την μείωση των εντάσεων. 

Απαιτείται λοιπόν συνεχής προσπάθεια βελτίωσης των συνθηκών στα ΚΥΤ. Γι' αυτό λοιπόν ζητάμε:

• Επαναφορά του ΑΜΚΑ σε όλους τους αιτούντες άσυλο έτσι που να υπάρχει πρόσβαση σε ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και ιδιαίτερα για τις ευάλωτες ομάδες εν μέσω του επικείμενου χειμώνα. Να ασκηθεί πίεση στην κυβέρνηση για να αποσυρθούν οι πρόσφατες ρυθμίσεις Βρούτση.
• Ενίσχυση του ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού στις δομές υγείας για την αρωγή όλων των κατοίκων και για την ανακούφιση των ίδιων που καταβάλουν υπεράνθρωπες προσπάθειες με τον υπερπληθυσμό στα ΚΥΤ. Παροχή κινήτρων για την προσέλκυση τους και μάλιστα προσλήψεις με διαδικασίες έκτακτης  ανάγκης και έκτακτων συνθηκών.
• Οι Αρμόδιοι για την πολιτική προστασία χωρικοί αντιπεριφερειάρχες και υπό την εποπτεία του αρμόδιου αντιπεριφερειάρχη Μεταναστευτικού να μεριμνήσουν για την ύπαρξη σκηνικού κ.λ.π υλικού που να μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε περιπτώσεις θεομηνιών ή ακραίων καιρικών φαινομένων τόσο για τους μόνιμους κατοίκους των νησιών όσο και για τους φιλοξενούμενους. Εικόνες σαν αυτές που ζει η Σάμος τούτες τις μέρες προσβάλουν κάθε ανθρωπιστική έννοια και εκθέτουν σε ντόπιους και τουρίστες την αυτοδιοίκηση, η οποία τους τελευταίους μήνες δείχνει αδρανοποιημένη ακολουθώντας τις θέσεις της Κυβέρνησης.
• Να μιλήσει η Περιφερειακή αρχή με ειλικρίνεια και χωρίς μεγαλοστομίες στην κοινωνία και ιδιαίτερα στο πιο ακραίο μέρος του ακροατηρίου της προκειμένου να μην υπάρχει χώρος για ξενοφοβικές ή ρατσιστικές φωνές, για να υπάρχει αποτελεσματική παρέμβαση στη διαχείριση του ζητήματος. Δεν υποτιμούμε τη διαμαρτυρία όταν είναι υγιής και απαλλαγμένη από φόβους και άγνοια. Χρειάζεται ανάληψη συγκεκριμένων πρωτοβουλιών από τον Αντιπεριφερειάρχη Μεταναστευτικού.
• Αξιοποίηση των ΜΚΟ για την ενημέρωση του τοπικού πληθυσμού, για την απαλοιφή φόβου και του θυμού, για την εξομάλυνση των σχέσεων μεταξύ των διαφορετικών εθνοτήτων που διαβιούν στα hot spot, για την αλληλοκατανόηση μεταξύ προσφύγων- μεταναστών και τοπικών πληθυσμών, για τη μείωση φαινομένων ξενοφοβίας και ρατσισμού. Και ας σταματήσει αυτή η καραμέλα με τις δήθεν «άγνωστες ΜΚΟ» και το ρόλο τους. Το κράτος και η αυτοδιοίκηση έχουν συνέχεια. Οι ΜΚΟ καταγράφηκαν με ευθύνη των χωρικών αντιπεριφερειαρχών της προηγούμενης Περιφερειακής Αρχής. Ο νυν Δήμαρχος Μυτιλήνης ήταν αντιπεριφερειάρχης στη Λέσβο, δεν έκανε την δουλειά του σωστά; Ο νυν Δήμαρχος Χίου ο κ. Κάρματζης το ίδιο; Η Γ.Γ. Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής δεν ξέρει, δεν είδε, δεν άκουσε; Ας αναλάβει ο καθένας τις ευθύνες του. Κι αν υπάρχουν «κακές» ΜΚΟ, που χρησιμοποιούν ύποπτες πρακτικές, που δημιουργούν προβλήματα και προσβάλουν τον τόπο, γιατί καθυστερούμε; Να προσκομιστούν τα στοιχεία - τα στοιχεία όχι οι φήμες - στον εισαγγελέα και να αποπεμφθούν. Αλλά ας σταματήσει η καλλιέργεια αυτού του κλίματος που μόνο κακό κάνει. Να ξεκαθαρίσουν τα πράγματα για να υπάρξει εμπιστοσύνη από τον κόσμο. Όσοι δουλεύουν στο πεδίο, μαρτυρούν πως η συμβολή των ΜΚΟ  ήταν και είναι θετική. Η Περιφέρεια αντί να κουνά το δάχτυλο, ας συνεργαστεί μαζί τους ώστε όλοι μαζί να γίνουμε πιο αποτελεσματικοί στη διαχείριση της διαμονής των προσφύγων όσο αυτή διαρκεί
• Θετικές δράσεις συστηματικής καθοδήγησης  και υποβοήθησης, όλων των φορέων που ασχολούνται με το προσφυγικό – μεταναστευτικό στα νησιά μας είναι ένας ρόλος που μπορεί και πρέπει να παίξει η Περιφέρεια. Είναι υποκριτικό να κλείνει η Περιφέρεια χώρο δημιουργικής απασχόλησης παιδιών στη Μόρια και μετά με κροκοδείλια δάκρυα να θρηνούμε το φριχτό θάνατο του 5χρονου, αντί οι υπηρεσίες μας να καθοδηγήσουν για την αδειοδότηση και την ασφαλή λειτουργία του. Ή αντί να βοηθάει η Περιφέρεια στην αντιμετώπιση θεμάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος μέσα στα ΚΥΤ, να επιβάλει πρόστιμα χιλιάδων για ύπαρξη εντόμων. Ας μην ανάβουμε άλλες φωτιές, ο ρόλος μας είναι να φροντίζουμε να σβήνουν οι υπάρχουσες.

Μαζί με όλα αυτά απαιτείται εξωστρέφεια, απαιτείται πίεση στην ΕΕ για διαμοιρασμό των αιτούντων  άσυλο σε όλες τις χώρες. Κυρώσεις γι' αυτούς που δε δέχονται πρόσφυγες με αποτέλεσμα να επιβαρυνόμαστε οι ίδιοι και οι ίδιοι, σκληρός διπλωματικός αγώνας με τους γείτονες.

Και το σημαντικότερο. Πίεση για να σταματήσουν οι αιτίες που δημιουργούν τις προσφυγικές ροές.

ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΡΙΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΤΩΧΕΥΣΗ ΤΗΣ THOMAS COOK ΘΑ ΤΗΝ ΥΠΟΣΤΟΥΜΕ ΩΣ ΘΕΑΤΕΣ;

Η πρώτη αντίδραση αφορούσε τους «εγκλωβισμένους» τουρίστες και το πως θα επιστρέψουν στη χώρα τους χωρίς να υπάρξουν «παρατράγουδα» από την πλευρά ξενοδόχων και πρακτόρων που μετρούσαν ήδη τη σοβαρότητα των πληγών τους. Αποδείχτηκε πιο εύκολο απ’ ότι όλοι φανταζόμασταν παρά το γεγονός ότι σε όλο τον κόσμο υπήρχαν χιλιάδες «χρεωκοπημένοι» τουρίστες.

Η δεύτερη αντίδραση αφορά το αύριο των επιχειρήσεων (ξενοδοχείων και πρακτορείων) που δέχτηκαν άμεσο πλήγμα από τα χρέη που αφήνει προς αυτούς η Thomas Cook και δευτερευόντως τις συνεργαζόμενες με αυτές επιχειρήσεις που περίμεναν να πληρωθούν οι πρώτοι. Ο ΣΕΤΕ και άλλες οργανώσεις του τουρισμού ζητούν ως άμεσο μέτρο ανακούφισης των επιχειρήσεων αυτών την ακύρωση των τιμολογίων που έχουν ήδη εκδοθεί δεν θα πληρωθούν τόσο σε ότι αφορά τον ΦΠΑ όσο και το φόρο εισοδήματος. Εντελώς λογικό ως άμεσο μέτρο, αλλά μάλλον δεν θα επαρκέσει και θα χρειαστούν και άλλες ρυθμίσεις προς τις επιχειρήσεις αυτές. Αυτές θα πρέπει να σχεδιαστούν αφού υπάρξει αποτίμηση της πραγματικής πρωτογενούς ζημιάς των επιχειρήσεων, αλλά και των δευτερογενών επιπτώσεων στην αγορά και στην απασχόληση με δεδομένη την σημασία του τουρισμού στην ελληνική οικονομία ειδικά σε ορισμένες περιοχές, κυρίως τις νησιωτικές. Βέβαια οι επιχειρήσεις αυτές ελέγχονται από το γεγονός ότι ενώ υπήρχαν σοβαρές ενδείξεις για την οικονομική κατάσταση της εταιρείας δεν φρόντισαν τουλάχιστον να ασφαλιστούν έναντι του κινδύνου αυτού.

Η τρίτη αντίδραση αφορά στο τουριστικό αύριο της χώρας και ειδικά των νησιών των οποίων η οικονομία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τον τουρισμό. Ο μεγάλος κίνδυνος που υπάρχει είναι να υπάρξει «κανιβαλισμός» μεταξύ τουριστικών επιχειρήσεων στη προσπάθεια κάλυψης των κενών που αφήνει η Thomas Cook που θα έχει ως συνέπεια την μείωση των προσφερόμενων τιμών προς τους Tour Operators που μένουν στην αγορά (και ειδικά την TUI θα γίνει πλέον πανίσχυρη). Εξέλιξη που θα πάει τις επιχειρήσεις πολλά χρόνια πίσω αφού δίνοντας χαμηλές τιμές τώρα, αυτό θα τις συνοδεύει για τα επόμενα χρόνια. Και οι συνέπειες θα είναι σημαντικές για το σύνολο της οικονομίας και της κοινωνίας. Η πίεση θα είναι μεγάλη λόγω του μεγέθους της Thomas Cook από όλους τους προορισμούς της Ελλάδας και του εξωτερικού που προσφέρουν το ίδιο προϊόν των 3S (ήλιου-άμμου-θάλασσας) σε πακέτα με χαμηλές τιμές.

Βέβαια το ερώτημα δεν είναι η διάγνωση του προβλήματος  - αν και η σωστή διάγνωση δίνει και την μισή λύση – αλλά το τι μπορεί να γίνει, ειδικά σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο πέρα από τις όποιες κινήσεις γίνουν σε επίπεδο χώρας.

Πολλοί ειδικοί στον τουρισμό με την ευκαιρία της κρίσης αυτής επαναλαμβάνουν ότι η εξάρτηση του ελληνικού τουρισμού από τους ΤΟ και στον τουρισμό των 3S είναι ιδιαίτερα υψηλή με ότι αυτό σημαίνει για την βιωσιμότητα των προορισμών. Ταυτόχρονα δεν έχουν αξιοποιηθεί ούτε οι σύγχρονες τάσεις για αλλαγή-εμπλουτισμός του τουριστικού προϊόντος με βάση τα συγκριτικά πλεονεκτήματα των νησιών μας (φύση, πολιτισμός, τοπική παραγωγή) και δραστηριότητες που να δημιουργούν εμπειρία, ούτε και τα νέα εργαλεία προώθησης και προβολής με έμφαση στο διαδίκτυο. Αλλά ακόμη και αυτή η τουριστική εικόνα των νησιών που βγαίνει προς τα έξω θυμίζει άλλες δεκαετίες.

Ένα μήνα μετά την ανακοίνωση της πτώχευσης της Thomas Cook δεν έχει υπάρξει κάποια επίσημη οργανωμένη πρωτοβουλία πέρα από διάφορες «φωνές». Η πολιτική αυτή που ασκείται ή που δεν ασκείται από τη Περιφέρεια, τους Δήμους και τους επαγγελματίες του τουρισμού δεν μπορεί να συνεχιστεί. Ταυτόχρονα η τακτική «ρίχνω το φταίξιμο στους άλλους» ούτε προβλήματα λύνει, ούτε αποτελέσματα φέρνει. Με βάση την ισχύουσα νομοθεσία, η Περιφέρεια είναι αυτή που έχει την αρμοδιότητα του τουριστικού σχεδιασμού και της προβολής και οφείλει να αναλάβει τις ευθύνες της καλώντας όλους να καθίσουν στο τραπέζι. Όμως για να μην είναι χαοτική η συζήτηση πρέπει στο τραπέζι να κατατεθεί πρόταση για επεξεργασία. Πρόταση που να έχει περιγραφή της κατάστασης, όραμα, σχέδιο και συγκεκριμένες κοστολογημένες δράσεις. Προτάσεις που αφού εγκριθούν θα ενσωματωθούν στο Επιχειρησιακό Σχέδιο, στον Προϋπολογισμό και στο Τεχνικό Πρόγραμμα της Περιφέρειας και των Δήμων με τις αντίστοιχες πιστώσεις. Προτάσεις θα πρέπει να υποβληθούν και προς την κυβέρνηση για δράσεις από τη πλευρά του Υπουργείου Τουρισμού και του ΕΟΤ.

Η ΣΥΜΠΑΡΑΤΑΞΗ ΠΟΛΙΤΩΝ έχει καταθέσει από τη προεκλογική περίοδο τη πρόταση της για τον τουρισμό που εξειδικεύθηκε στη συνέχεια. Διαπιστώνοντας την έλλειψη εναλλακτικής πρότασης την καταθέτει και πάλι στο τραπέζι και προσκαλεί όλους να το τοποθετηθούν.

ΓΙΑΤΙ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΙ ΣΤΗΝ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ; ΟΙ «ΚΑΡΚΙΝΟΓΟΝΕΣ» ΠΕΛΑΤΕΙΑΚΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΚΑΙ Ο ΜΟΝΟΔΡΟΜΟΣ ΤΗΣ ΕΞΟΔΟΥ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ ΜΕ ΟΡΑΜΑ

Τι σημαίνει ο δείκτης περιφερειακής ανταγωνιστικότητας; Αποτελεί συνδυασμό μιας σειράς δεδομένων που αφορούν από την καθημερινότητα των πολιτών (πχ. εκπαιδευτικό σύστημα, λειτουργία των θεσμών, επίπεδο συστήματος υγείας, υποδομές) μέχρι την «καθημερινότητα» των επιχειρήσεων ειδικά αυτών που εξάγουν και πρέπει να παραμένουν ανταγωνιστικές (πχ. καινοτομία, εξειδίκευση, τεχνολογική πρόοδος).

Πόσο σημαντικός είναι; Ο δείκτης καταγράφει πόσο ελκυστική είναι μια περιφέρεια για την εγκατάσταση ανθρώπων (ειδικά αυτών που έχουν ένα υψηλό επίπεδο γνώσεων, δεξιοτήτων και πολιτιστικών ενδιαφερόντων) και επιχειρήσεων (ειδικά όσων επιδιώκουν να είναι ανταγωνιστικές στην ελληνική και στη διεθνή αγορά). Ενας χαμηλός δείκτης σημαίνει χωρίς αμφιβολία ότι η περιφέρεια όχι απλά δεν προσελκύει ανθρώπους και επιχειρήσεις, αλλά και «διώχνει» αυτούς που είναι ήδη εγκατεστημένοι αλλά αναζητούν καλύτερες προοπτικές εργασίας, ζωής και εισοδημάτων, καλύτερο σήμερα αλλά και καλύτερες προοπτικές για το αύριο. Συνέπεια των παραπάνω είναι να υπάρχει τόσο δημογραφική συρρίκνωση σε συνδυασμό με την γήρανση του πληθυσμού και την μετανάστευση νέων και εκπαιδευμένων ανθρώπων όσο και μείωση των επιχειρήσεων και των θέσεων απασχόλησης που απαιτούν γνώσεις και εξειδίκευση. Τα παραπάνω αν δεν ανατραπούν με τις κατάλληλες πολιτικές, η κατάσταση της περιφέρειας θα χειροτερεύει χρόνο με το χρόνο.  

Tα αποτελέσματα που δίνει ο δείκτης ανταγωνιστικότητας οφείλουμε να τα αναλύσουμε με ψυχραιμία ώστε να κατανοήσουμε τις αιτίες του προβλήματος και να δρομολογήσουμε λύσεις. Τρεις είναι οι βασικοί λόγοι για την αποκαρδιωτική επίδοση της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου:

• Ο πρώτος αφορά τις συνολικά αρνητικές επιδόσεις της Ελλάδας. Υπάρχουν πολύ χαμηλές επιδόσεις εδώ και δεκαετίες σε ότι αφορά κρίσιμους παράγοντες όπως πχ. την καινοτομία, αλλά και τη λειτουργία των θεσμών (αναποτελεσματικότητα, διαπλοκή, διαφθορά) που δεν θεραπεύτηκαν με τα χρόνια, στις οποίες προστέθηκαν και οι συνέπειες της κρίσης (πχ. αρνητικό μακροοικονομικό περιβάλλον, αποεπένδυση). Δεν είναι τυχαίο ότι εκτός από την Αττική που βρίσκεται στην 180^η θέση μεταξύ των 268 περιφερειών της Ευρωπαϊκής Ενωσης (ΕΕ), όλες οι άλλες περιφέρειες της χώρας βρίσκονται στην ουρά του πίνακα με την Κεντρική Μακεδονία να βρίσκεται στην 239^η θέση και 5 ελληνικές περιφέρειες στις τελευταίες 10 θέσεις με τελευταία όλων το Β.Αιγαίο. Αξίζει να καταγραφεί ότι στην αξιολόγηση του 2010 η Αττική ήταν στην 153^η θέση και η Ελλάδα είχε 3 περιφέρειες στις 10 τελευταίες θέσεις, δηλαδή όχι σε πολύ καλύτερη θέση παρά το υψηλό κατά κεφαλή εισόδημα που είχε την προηγούμενη δεκαετία.
• Ο δεύτερος αφορά την νησιωτικότητα που φαίνεται να επιδεινώνει την επίδοση των νησιωτικών περιφερειών σε σχέση με τις ηπειρωτικές περιοχές μιας χώρας. Σικελία, Σαρδηνία, Κορσική, Κανάρια, Αζόρες, κλπ ακόμη και τα νησιά Αλαντ της Φιλανδίας που βρίσκονται στην περίοπτη 143^η θέση, υστερούν των υπολοίπων περιφερειών της ίδιας χώρας. Το μικρό μέγεθος του πληθυσμού, η μικρή αγορά, η απομόνωση και η εξειδίκευση σε τουρισμό χαμηλής προστιθέμενης αξίας είναι οι βασικότεροι λόγοι.
• O τρίτος αφορά ειδικά στην καταβαράθρωση του Βορείου Αιγαίου στην τελευταία θέση όλων ευρωπαϊκών Περιφερειών. Είναι γεγονός ότι το Β.Αιγαίο «φλέρταρε» πάντα με την δεκάδα των λιγότερο ανταγωνιστικών περιφερειών για λόγους που αναφέραμε προηγούμενα, αλλά η σημερινή του τελευταία θέση οφείλεται ειδικά στις πολιτικές που ασκήθηκαν την τελευταία δεκαετία.

Όπως είχαμε την ευκαιρία να υπογραμμίσουμε και παλαιότερα μπορεί στην περίοδο της κρίσης οι επιδόσεις της Ελλάδας συνολικά να ήταν κακές, αλλά του Β.Αιγαίου ήταν οι χειρότερες. Τι να πρωτοθαυμάσει κανείς:

• Την ανυπαρξία πολιτικής καινοτομίας όπου μέσα σε μια πλήρη αδιαφορία των περιφερειακών αρχών, οι υπηρεσιακοί παράγοντες προσπαθούν να διασώσουν ότι μπορούν «αξιοποιώντας» την πίεση των κοινοτικών που επιβάλουν την υποχρεωτικότητα σχεδίων, δράσεων επιχειρηματικής ανακάλυψης και απορροφήσεων, επισείοντας ποινές για μπλοκάρισμα των χρηματοδοτήσεων στο σύνολο του προγράμματος;
• Την αδιαφορία για την στήριξη της επιχειρηματικότητας με την ανυπαρξία δομών υποστήριξης και εξειδικευμένων χρηματοδοτήσεων αφού έχει προτιμηθεί η εύκολη λύση των εκχωρήσεων των πόρων σε ενδιάμεσους φορείς πανελλήνιας εμβέλειας όπου οι ανάγκες και οι προτεραιότητες είναι διαφορετικές;
• Την έλλειψη στρατηγικής στον τουρισμό που να αξιοποιεί τους τοπικούς φυσικούς, πολιτιστικούς πόρους και τα τοπικά προϊόντα για παραγωγή υπηρεσιών υψηλής ποιότητας και προστιθέμενης αξίας με έντονη την ταυτότητα του Πυθαγόρα, του Ομήρου, του Ίκαρου, της Σαπφώς και του Ηφαιστου αντί να «κυνηγά» τις χαμηλές τιμές των Tour Operators;
• Την έλλειψη στρατηγικής στην αγροτική οικονομία ώστε να αξιοποιηθούν οι δυνατότητες που έχουν τα νησιά παράγοντας και τυποποιώντας προϊόντα με βάση λάδι, γάλα, κρασί, μέλι, αρωματικά φυτά κλπ. Αντι αυτών, το κυνήγι των επιδοτήσεων και των εύκολων λύσεων μέσω των ανεξέλεγκτων εισαγωγών, της πελατειακής και αναποτελεσματικής δακοκτονίας, της έλλειψης ελέγχων σε ζώα και ζωοτροφές αντί της παραγωγής υψηλών προδιαγραφών προϊόντων και τη σύνδεση της αγορδιατροφής με τουρισμό, έχει οδηγήσει σε απόγνωση όποιον παραγωγό προσπαθεί να σπάσει τον φαύλο κύκλο της πελατειακής διαπλοκής. Γιατί άραγε η Κρήτη να έχει το «Κρητικό μπακάλικο» με την υποστήριξη της Αγροδιατροφικής Σύμπραξης και το Νότιο Αιγαίο την «Αιγιακή Κουζίνα» από το Επιμελητήριο;
• Την έλλειψη σχεδίου στη κατασκευή υποδομών με αποτέλεσμα την εγκληματική καθυστέρηση στην απορρόφηση των κοινοτικών πόρων, αφού οι εκλογικές προτεραιότητες επιβάλουν να «πέφτει άσφαλτος πάνω στην άσφαλτο», να «φτιάχνονται» χείμαρροι και καμπαναριά με πιστώσεις δεκάδων εκατομμυρίων, αλλά και να εντάσσονται έργα χωρίς προτεραιότητα, χωρίς μελέτη και το κυριότερο χωρίς προοπτική υλοποίησης αφού δεν υπάρχουν πόροι; Ψήφοι όμως άφθονοι.

 Όλα τα παραπάνω οφείλονται στο τοπικό πολιτικό σύστημα που έχει γυρίσει συστηματικά την πλάτη του στον μακροχρόνιο σχεδιασμό και στην αναζήτηση καλών πρακτικών, στην στήριξη της υγειούς επιχειρηματικότητας και της κοινωνικής οικονομίας, γιατί αυτά δεν φέρνουν ψήφους. Γιατί να χάνεται χρόνος για δημιουργία οράματος που να περιλαμβάνει τις παραγωγικές δυνάμεις του τόπου και την νέα γενιά, όταν είναι γνωστές και επιτυχημένες στη πράξη οι τεχνικές της διαπλοκής και των πελατειακών σχέσεων;

Όμως αυτές οι επιλογές έχουν φέρει την Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου στην 246^η θέση σε ότι αφορά το κατά κεφαλή εισόδημα -που είναι το 51% του μέσου κοινοτικού όρου- και στην απολύτως τελευταία θέση σε ότι αφορά την ανταγωνιστικότητα.

Η ΣΥΜΠΑΡΑΤΑΞΗ ΠΟΛΙΤΩΝ:

• καλεί τους προοδευτικούς και παραγωγικούς πολίτες των νησιών μας να μην καταθέσουν τα όπλα και να απαιτήσουν να υπάρξει ένα σχέδιο ώστε η Περιφέρεια να αλλάξει πορεία και να βγει από το τέλμα.
• καλεί όλες και όλους που θεωρούν ότι αποτελούν καλές πρακτικές στο χώρο τους να κάνουν γνωστή τη παρουσία τους και να συμβάλλουν με στόχο να αλλάξουν οι πολιτικές.
• καλεί τις πολιτικές δυνάμεις μέσα και έξω από το Περιφερειακό Συμβούλιο να δουλέψουμε συστηματικά για να δημιουργήσουμε το όραμα για το Βόρειο Αιγαίο, να φτιάξουμε στρατηγικό σχέδιο για τον ιαματικό τουρισμό και τον τουρισμό ευεξίας αξιοποιώντας το μοναδικό περιβάλλον των νησιών μας, για την ανάδειξη της τοπικής αγροδιατροφικής παραγωγής και γαστρονομίας, για την ανάδειξη της θάλασσας ως παράγοντα ανάπτυξης με θαλάσσιο, καταδυτικό και αλιευτικό τουρισμό, με βιώσιμη αλιεία και υδατοκαλλιέργειες, για την ανάδειξη της παραγωγικής και πολιτιστικής οικονομίας ως μοχλό ανάπτυξης, για να αξιοποιήσουμε κάθε καινοτόμο ιδέα για δημιουργία βιώσιμων θέσεων απασχόλησης και υψηλής ποιότητας ζωής που θα κάνουν τα νησιά μας ξανά ελκυστικά.

Η συστράτευση δυνάμεων για την κατάστρωση ενός σχεδίου σε διαβούλευση με τις παραγωγικές και δημιουργικές δυνάμεις του τόπου αποτελεί μονόδρομο που πρέπει να ακολουθήσουμε συντεταγμένα. Καλείται η Περιφερειακή Αρχή του κ.Μουτζούρη και ο ίδιος προσωπικά να αγνοήσουν τις σειρήνες του λαϊκισμού και της εξυπηρέτησης των προσωπικών συμφερόντων και να εστιάσουν την προσοχή τους αποκλειστικά στο δημόσιο συμφέρον. Να δρομολογήσουν τις διαδικασίες εκείνες που θα οδηγήσουν στη σύνταξη ενός Επιχειρησιακού Προγράμματος της Περιφέρειας με σχέδια δράσης ανά τομέα και μιας καλά επεξεργασμένης πρότασης για το ΕΣΠΑ 2021-2027.

Στόχος μας ως ΣΥΜΠΑΡΑΤΑΞΗ ΠΟΛΙΤΩΝ είναι να δημιουργήσουμε βιώσιμα νησιά δίνοντας προτεραιότητα στη νέα γενιά. Ας διατρανώσουμε συντεταγμένα και αποτελεσματικά ότι δεν αξίζουμε να είμαστε οι έσχατοι.