Απάντηση σε επιστολή του Προέδρου του Επιμελητηρίου Λέσβου σχετικά με την ίδρυση Αναπτυξιακού Ταμείου στο Β.Αιγαίο

Αγαπητέ Πρόεδρε,

Λάβαμε την επιστολή που απευθύνατε στο Πρόεδρο του Περιφερειακού Συμβουλίου για να εισάγει το θέμα της δημιουργίας «Αναπτυξιακού Ταμείου Β.Αιγαίου». Αποψη μου είναι ότι με την επιστολή αυτή χτυπάτε λάθος πόρτα και σε λάθος χρόνο.

Χτυπάτε λάθος πόρτα, όχι μόνο γιατί ο Πρόεδρος του ΠΣ δεν καταρτίζει την ημερήσια διάταξη, αλλά γιατί η Περιφερειακή Αρχή της κας Καλογήρου δεν ενδιαφέρεται για την επιχειρηματικότητα, έχει την άποψη ότι την ανάπτυξη την φέρνουν ….οι εργολαβίες, ενώ ταυτόχρονα δεν ενδιαφέρεται να συνεργαστεί με άλλους φορείς, όπως έχει αποδείξει με τις πράξεις της εδώ και 3 χρόνια. 

Πιο συγκεκριμένα:

-          Απαξίωσε τη Περιφερειακή Επιτροπή Διαβούλευσης η οποία, με βάση τον νόμο, είναι ο θεσμός στον οποίο θα έπρεπε να εξετάζονται τα προβλήματα και οι αναπτυξιακές δυνατότητες της περιφέρειας και να διατυπώνονται γνώμες επ’αυτών. Στη Επιτροπή αυτή – στην οποία συμμετέχουν μεταξύ άλλων οι εκπρόσωποι των Επιμελητηρίων – θα έπρεπε να εισαχθεί το θέμα για τη δημιουργία του Ταμείου αυτού ως εργαλείου για την των αντιμετώπιση των συσσωρευμένων αναπτυξιακών προβλημάτων της Περιφέρειας και να ακουστούν οι απόψεις όλων των φορέων και να υπάρχει κοινή δέσμευση πάνω σε προτάσεις.  

-          Κατάρτισε το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα της Περιφέρειας χωρίς τη παραμικρή διαβούλευση, ενώ το «ξέχασε» μόλις τελείωσε αυτή με βάση το νόμο υποχρεωτική διαδικασία. Εκεί θα διαπιστώνατε ότι η επιχειρηματικότητα αναφέρεται μεν, αλλά δεν προβλέπεται τίποτα γι’αυτήν στη πράξη.

-          Υλοποιεί το ΠΕΠ του Β.Αιγαίου χωρίς να συμβουλεύεται κανέναν φορέα, ενώ μετά από 3 χρόνια κανείς δεν γνωρίζει κατά πόσο έχει πετύχει τους αναπτυξιακούς στόχους του.

-          Καταρτίζει και υλοποιεί το ΠΔΕ της Περιφέρειας εδώ και 3 χρόνια -χωρίς τη παραμικρή διαβούλευση ούτε καν μέσα στο Περιφερειακό Συμβούλιο- αφιερώνοντας το 75% των πιστώσεων ετήσια σε έργα οδοποιίας και το 0% σε έργα που συνδέονται με την επιχειρηματικότητα, τον αγροτικό τομέα, τον τουρισμό, την απασχόληση και τη κατάρτιση κλπ. Κάτι ανάλογο φαίνεται ότι έχει συμβεί και με τις προτάσεις της Περιφέρειας στο Ειδικό Αναπτυξιακό Πρόγραμμα του Β.Αιγαίου που δεν ήρθαν ποτέ για έγκριση στο Περιφερειακό Συμβούλιο.

-          Δεν ενεργοποίησε την Αγροδιατροφική Σύμπραξη (στην οποία συμμετέχουν οι παραγωγοί) για να υποστηρίξει με σχέδιο δράσης το σημαντικότερο κλάδο της μεταποίησης των νησιών, αλλά και τον πρωτογενή τομέα (με τις συνέπειες να είναι σήμερα καταστροφικές) και δεν προχώρησε στον όποιο σχεδιασμό στον τουρισμό πέρα από τη συμβατική παρουσία σε εκθέσεις, ενώ οι Επιτροπές Τουρισμού (Περιφερειακές, Κεντρική) που δημιουργήθηκαν με καθυστέρηση 3ετίας δεν έχουν ακόμη ενεργοποιηθεί.

Γενικά, τίποτε δεν έχει προχωρήσει για την αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της Περιφέρειας που αφορούν στους παραγωγικούς, περιβαλλοντικούς και πολιτιστικούς πόρους της, που χρειάζεται συνεργασία δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, παρά τις σχετικές εξαγγελίες στα διάφορα εθνικά και διεθνή fora στα οποία η κα Περιφερειάρχης λαμβάνει μέρος.

Τέλος χτυπάτε τη πόρτα της ΠΒΑ καθυστερημένα γιατί την ίδια ημέρα που μας στέλνατε την επιστολή σας, εμείς στο Περιφερειακό Συμβούλιο αποφασίζαμε τη λύση και εκκαθάριση του μοναδικού φορέα της Περιφέρειας που θα μπορούσε να αναλάβει την ενεργοποίηση του Αναπτυξιακού Ταμείου που ήταν η Αναπτυξιακή Εταιρεία της ΠΒΑ, η ΕΝΑ Β.Αιγαίου ΑΕ. Ο λόγος; Γιατί η Περιφέρεια δεν έβρισκε πώς να την ενεργοποιήσει, ποιο έργο να της αναθέσει ώστε να της επιτρέψει να είναι βιώσιμη και να συμβάλει στην ανάπτυξη των νησιών μας. Προφανώς όλα τα αναπτυξιακά θέματα της Περιφέρειας έχουν αντιμετωπιστεί και δεν υπήρχε λόγος ύπαρξης. Μάλιστα βασικό επιχείρημα ήταν ότι δεν μπορούσε η Περιφέρεια να συμμετάσχει μόνη στην απαραίτητη αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της Εταιρείας, ενώ κάλλιστα θα μπορούσε να είχε ζητηθεί η συμμετοχή των Επιμελητηρίων και της Περιφερειακής Ενωσης Δήμων, ώστε αντί πολλών και αδύναμων εταιρειών να αποκτήσει η Περιφέρεια ένα δυνατό όπλο.

Αγαπητέ Πρόεδρε,

Όλα τα παραπάνω τα έχουμε επισημάνει ως ΣΥΜΒΟΛΑΙΟ ΖΩΗΣ με το ΑΙΓΑΙΟ σε πολλαπλές παρεμβάσεις μας τόσο στο ΠΣ όσο και μέσω των περιφερειακών ΜΜΕ (μπορείτε να δείτε τις ανακοινώσεις μας στο ioannispilanis.blogspot.gr) χωρίς αποτέλεσμα. Μάλιστα σε πρόσφατη ανακοίνωση υπογραμμίζαμε: «Εχουμε πολλές φορές επισημάνει ότι η Περιφερειακή Αρχή δεν έχει αντιληφθεί ότι η βασική της αρμοδιότητα με βάση τον νόμο είναι ο αναπτυξιακός σχεδιασμός. Εχουμε μάλιστα επιμείνει ότι αναπτυξιακός σχεδιασμός δεν ταυτίζεται με εργολαβίες έργων υποδομής (βασικά δρόμων), αλλά με την πολλαπλή παρέμβαση στήριξη των παραγωγικών δράσεων του πρωτογενή τομέα, της μεταποίησης, των υπηρεσιών (τουρισμού και δημιουργικής οικονομίας) ώστε να βελτιώσουν την ανταγωνιστικότητα τους γεγονός που θα οδηγήσει στη αύξηση του ρόλου τους στην οικονομία των νησιών: στο Β.Αιγαίο οι 4 αυτοί τομείς παράγουν μόλις το 22% του ΑΕΠ σε σύγκριση με 34-38% σε Ιόνια, Κρήτη, Ν.Αιγαίο. Αντίθετα η οικονομία και το εισόδημα μας βασίζεται υπερβολικά πολύ στον δημόσιο τομέα που παράγει 32% του ΑΕΠ της Περιφέρειας σε σύγκριση με 22% κατά μέσο όρο στη χώρα και 16% στις άλλες τρεις νησιωτικές περιφέρειες (στοιχεία 2014). Προβλήματα με βαθιές ρίζες που προϋπάρχουν όλων των κρίσεων που βιώνουμε σήμερα (οικονομική, προσφυγική) ή που αναμένεται να έρθουν (ΦΠΑ).»

 Καμία απάντηση δεν υπήρξε στα παραπάνω, ούτε κάποια αντίδραση που να δείχνει ότι υπάρχει πρόθεση για αλλαγή πορείας, έστω σιωπηρά, αντιλαμβανόμενη η κα Καλογήρου ότι έχει κάνει λανθασμένες επιλογές. Αλλαγή πορείας -και όχι διακηρύξεις άνευ αποτελέσματος- που είναι απαραίτητη για να βγει η Περιφέρεια από τη μακροχρόνια καθίζηση των παραγωγικών δραστηριοτήτων που έχει ως αποτέλεσμα πληθυσμιακή στασιμότητα και επικίνδυνη γήρανση.

Με βάση τα παραπάνω δεδομένα, ούτε και αν ακόμη η κα Καλογήρου «πιεστεί» πολιτικά από το αίτημα σας – που είναι και αίτημα του ΕΟΑΕΝ από τη ΓΣ του περασμένου Μάιου όταν κάναμε τις συζητήσεις με τον Πρόεδρο του ΕΤΕΑΝ που ήταν παρών- και προτείνει τελικά τη σύσταση του Αναπτυξιακού Ταμείου, τίποτα δεν εξασφαλίζει ότι θα υπάρξει αποτέλεσμα αφού δεν υπάρχει ο απαραίτητος μηχανισμός για να κινητοποιήσει επιχειρήσεις και να μοχλεύσει πόρους. 

Αγαπητέ Πρόεδρε,

Ελπίζω να διαψευστώ σε όλα όσα ανέφερα παραπάνω και να δούμε τελικά την πρόταση σας να αποτελεί την αφορμή για μια ουσιαστική αναπτυξιακή ανασυγκρότηση της Περιφέρειας μέσα από έναν ολοκληρωμένο σχεδιασμό. Αν όμως η πρόταση που θα έρθει στο ΠΣ δεν είναι πολιτικά και τεχνοκρατικά άρτια ώστε να εξασφαλίζεται η επιτυχία του εγχειρήματος, σας ενημερώνω ότι δεν θα υποστηρίξω τη πρόταση σας, αν και συμφωνώ επί της αρχής. Θα είναι αδιανόητο, μετά το «ναυάγιο» της Αναπτυξιακής Εταιρείας που υποστηρίξαμε θερμά από την αρχή βάζοντας προϋποθέσεις που δεν εισακούσθηκαν, να βιώσουμε σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα και ένα δεύτερο.

Με φιλικούς χαιρετισμούς

Γιάννης Σπιλάνης

ΣΥΜΒΟΛΑΙΟ ΖΩΗΣ με το ΑΙΓΑΙΟ