Παρεμβάσεις Σπιλάνη στο ΠΣ της 21/10/2015: Μεταναστευτικό - Οργανισμός τουρισμού Λέσβου - Κοινωφελής Εργασία

Παρεμβάσεις Σπιλάνη στο ΠΣ της 21/10/2015

Θέμα 1ο: Μεταναστευτικό
Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι το μεταναστευτικό αποτελεί ένα κρίσιμο και δύσκολα διαχειρίσιμο πρόβλημα. Δεν θα αναφερθώ στο πως δημιουργείται το πρόβλημα και ποιος είναι ο ρόλος της διεθνούς κοινότητας, αλλά θα σταθώ στο θέμα της διαχείρισης του στο οποίο μπορούμε να έχουμε παρέμβαση ως Περιφερειακό Συμβούλιο.
Η σημερινή συζήτηση γίνεται άναρχα με ευθύνη της Περιφέρειας αφού γίνεται χωρίς γραπτή εισήγηση και χωρίς στόχο. Είναι απλά μια ενημερωτική συζήτηση όπως αυτή που κάναμε πριν 4 μήνες ή υπάρχει ένα σχέδιο δράσης της περιφέρειας που θέλουμε να εγκριθεί; Προφανώς είναι το πρώτο. Εγινε ένας συναισθηματικός απολογισμός από τη πλευρά της κας Περιφερειάρχη και του κ.Αντιπεριφερειάρχη Χίου, αντί να έχουμε σαφή απολογισμό δράσεων με φυσικό και οικονομικό αντικείμενο. Αντίθετα ενημερωνόμαστε απλά για δράσεις που έχουν αποφασιστεί και δρομολογούνται χωρίς να έχουν συζητηθεί και αποφασιστεί από το ΠΣ όπως για την κατασκευή ξενώνα φιλοξενίας 150 ανήλικων χωρίς οικογένεια. Όμως δεν γνωρίζουμε σε τι αφορούν τα 2 εκ που μας είπε η κα Περιφερειάρχης ότι εξασφάλισε ως δάνειο από την Τράπεζα του Συμβουλίου της Ευρώπης χωρίς να ξέρουμε τι θα χτιστεί, που, πότε, πόσο θα κοστίσει όπως και πόσο θα κοστίσει η λειτουργία του. Ερώτηση: δεν υπάρχουν κτίρια που μπορούν να αξιοποιηθούν όπως ο ξενώνας της Αγιάσου που έκλεισε;
Αλλες δραστηριότητες που αναφέρθηκαν όπως η οργάνωση εκδήλωσης στο πλαίσιο των Open Days στις Βρυξέλλες με κόστος 30.000 ευρώ όπου δεν καταλάβαμε αν είχε ως αντικείμενο την επιχειρηματικότητα όπως γράφει η σχετική σύμβαση ή για το μεταναστευτικό όπως μας είπε η Περιφερειάρχης.
Και πολλά άλλα που αναφέρθηκαν ως δράσεις της Περιφέρειας για λόγους εντυπωσιασμού, αλλά τελικά είναι δράσεις εθελοντών και άλλων, όχι όμως της Περιφέρειας αφού ακούσαμε πολλές φορές ότι η Περιφέρεια δεν έχει ούτε ανθρώπους, ούτε μέσα, ούτε χρήματα, ούτε αρμοδιότητες για παρέμβαση. Τότε ποια είναι η παρέμβαση της;
Ακούμε για επαφές με αξιωματούχους διαφόρων επιπέδων αλλά δεν βλέπουμε πουθενά συγκεκριμένες δράσεις και ειδικά ποιες συγκεκριμένες διοικητικές διαδικασίες έχουν γίνει για διεκδίκηση χρημάτων από εκεί που είναι διαθέσιμα όπως είναι το Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσφύγων που χρηματοδοτεί ΜΚΟ, τους Γιατρούς χωρίς Σύνορα αλλά όχι την ΠΒΑ. Και αυτό συμβαίνει γιατί απλούστατα δεν έχει καταθέσει κανένα σχετικό αίτημα με συγκεκριμένο και κοστολογημένο σχέδιο δράσης αφού είναι παραπάνω από προφανής η αδυναμία να περάσει η ηγεσία της από τις διακηρύξεις και τις συναντήσεις με επώνυμους σε συγκεκριμένες δράσεις κινητοποιώντας τον όποιο μηχανισμό διαθέτει. Μια αδυναμία που είναι εμφανής σε όλους τους τομείς όπως η κοινωνία των νησιών διαπιστώνει καθημερινά. Τα Δελτία Τύπου και οι φωτογραφίες περισσεύουν, αλλά οι συγκεκριμένες δράσεις λείπουν.
Παράλληλα θεωρούμε ότι:
-          πρέπει να υπάρξει σαφής ενημέρωση προς το σώμα αλλά και προς την κοινωνία για το πως λειτουργεί ο μηχανισμός διαχείρισης του μεταναστευτικού. Ποιός είναι ο ρόλος της Υπάτης Αρμοστείας, των ΜΚΟ, των εθελοντών, κυρίως ντόπιων, που με αυταπάρνηση προσπαθούν να διαχειριστούν τον όγκο των μεταναστών με ελάχιστα μέσα, οι Γιατροί χωρίς Σύνορα, η Περιφέρεια και ο Δήμος, πως συνεργάζονται και ποιός κάνει τι ώστε να επιτευχθεί η μέγιστη αποτελεσματικότητα  με τα μέσα που υπάρχουν.
-          πρέπει να ξεκαθαρίσει ποιός πληρώνει τα πλοία, πόσο και γιατί και ποιό μέρος του κόστος καλύπτουν οι συμβάσεις του Υπουργείου Ναυτιλίας.
-          πρέπει να ενημερωθούμε για το ποιοι έλεγχοι γίνονται για πάταξη των σημαντικών φαινομένων αισχροκέρδειας που μας εκθέτουν ως κοινωνία και ως χώρα, τη στιγμή που όλος ο πλανήτης μας κοιτάζει και μας θεωρεί ως γη αλληλεγγύης. Ταυτόχρονα κινδυνεύουν να ακυρωθούν όποιες ενέργειες προβολής γίνονται σε συνεργασία με τον ΕΟΤ για τη δημιουργία ενός αισθήματος ασφάλειας και φιλοξενίας στα νησιά μας ώστε να μειωθούν οι αρνητικές συνέπειες στον τουρισμό.
-          πρέπει να ενημερωθούμε και εμείς και οι κοινωνίες των νησιών μας για όσα συμβαίνουν και τι δαπάνες γίνονται και από ποιόν και για ποιές δράσεις ώστε να καταλάβουμε όλοι οι πολίτες κατά πόσο οι διαμαρτυρίες που εμφανίζονται συχνά από τα ΜΜΕ έχουν βάση ή είναι αποτέλεσμα ελλιπούς πληροφόρησης και (σκόπιμης;;;) παραπληροφόρησης .
Τέλος θεωρούμε σημαντικό οι συγκεκριμένες προτάσεις που κατατέθηκαν από παρατάξεις να αποτελέσουν αντικείμενο ομάδας εργασίας που θα ετοιμάσει ένα συγκεκριμένο σχέδιο δράσης για το μεταναστευτικό που είναι ένα πρόβλημα που θα έχουμε να αντιμετωπίζουμε για πολύ καιρό.

Θέμα 2ο:  Εγκριση συμμετοχής ΠΒΑ στον Οργανισμό Τουριστικής Ανάπτυξης Λέσβου
Για να απαντήσουμε αν θα ψηφίσουμε υπέρ ή κατά της έγκρισης συμμετοχής στον Οργανισμό θα έπρεπε να γνωρίζουμε ποια είναι η στρατηγική της Περιφέρειας για τον Τουρισμό και πως η λειτουργία του Οργανισμού αυτού με βάση το συγκεκριμένο καταστατικό που έχουμε στα χέρια μας τους εξυπηρετεί. Όμως:
-          14 μήνες μετά την ανάληψη καθηκόντων δεν γνωρίζουμε ποιο είναι το σχέδιο αυτό, ενώ το μόνο συγκεκριμένο που έχει υλοποιηθεί είναι η πολιτική προβολής για το 2015 με βάση τις προηγούμενες δεσμεύσεις του ΕΣΠΑ 2007-14.
-          Η κα Καλογήρου δεν θεώρησε σκόπιμο να συστήσει Περιφερειακό Συμβούλιο Τουρισμού όπως της ζητήσαμε από την αρχή της θητείας της τον προηγούμενο Οκτώβριο γιατί προφανώς έχει άλλες προτεραιότητες, που παραμένουν αφανείς στους πολίτες.
-          το Επιχειρησιακό Σχέδιο της Περιφέρειας που θα μας έδινε τη σχετική πληροφορία σε ότι αφορά στόχους και μέσα υλοποιήσης αγνοείται αν και έπρεπε να έχει κατατεθεί και εγκριθεί από τον περασμένο Μαϊο.
Δηλαδή βρισκόμαστε στο απόλυτο μηδέν και στον τουρισμό.
Η πρόταση συμμετοχής στον Οργανισμό Τουριστικής Ανάπτυξης Λέσβου:
-          Δεν λαμβάνει υπόψη τις υπάρχουσες εμπειρίες όπως αυτή που αφορά τη Τουριστική Εταιρεία Σάμου (ΟΤΟΝΑΣ) που βρίσκεται σε εκκαθάριση αφού απέτυχε να υλοποιήσει τους στόχους της λόγω έλλειψης ίδιων πόρων. Δεν αναφέρθηκε ούτε η εμπειρία της Λήμνος Τουριστική στην οποία η Περιφέρεια συμμετέχει…χωρίς να συμμετέχει στη χρηματοδότηση, ενώ δεν έχουμε καμμία ενημέρωση για το έργο της.
-          Ήρθε χωρίς γραπτή εισήγηση από τη πλευρά της Περιφέρειας για να την μελετήσουμε έγκαιρα. Η σημερινή παρουσίαση από τον κ. Αντιπεριφερειάρχη Σάμου και Τουρισμού έδειξε ότι υπάρχουν αντιρρήσεις που τέθηκαν στην ομάδα εργασίας που συστάθηκε αλλά όμως δεν λήφθηκαν υπόψη.
-          Ο Δήμος δεν φαίνεται να έχει λάβει υπόψη της παρατηρήσεις που έχουν γίνει όπως αυτές ενός από τους κύριους πρωτεργάτες και υποψήφιους μετόχους του Επιμελητηρίου που εκφράζει αντιρρήσεις σε διάφορα θέματα όπως αυτό της σύνθεσης της ΓΣ και του ΔΣ, της συνδρομής και των πόρων, του αριθμού των Συμβουλευτικών επιτροπών κλπ
Εμείς καταθέσαμε τις ενστάσεις μας από την προηγούμενη άνοιξη που για πρώτη φορά είδε τη δημοσιότητα το καταστατικό και αφορούν:
-          Τη σκοπιμότητα της ίδρυσης του Οργανισμού και της συμμετοχής της ΠΒΑ σ’αυτόν. Η ΠΒΑ οφείλει να καλύπτει όλα τα νησιά και να έχει στρατηγική γι’αυτό. Πιθανά και να προκριθεί η ίδρυση 5 παρόμοιων οργανισμών για κάθε μια περιφερειακή ενότητα ή θα μπορούσε να υπάρχει ένα ΠΣ Τουρισμού και η Αναπτυξιακή Εταιρεία της Περιφέρειας (όταν ποτέ αποκτήσει αφού η Αποκεντρωμένη Διοίκηση απέρριψε τη σχετική απόφαση που πήρε το ΠΣ τη περασμένη άνοιξη όπως είχαμε προβλέψει) ή το Περιφερειακό Ταμείο να καλύπτουν το κομμάτι της δράσης
-          Την έλλειψη εισηγητική έκθεσης που θα ξεκαθάριζε θέματα που ίσως δεν χρειάζεται να βρίσκονται στο καταστατικό.
-          Δεν υπάρχει Σχέδιο δράσης και κόστος λειτουργίας των 2 πρώτων χρόνων καθώς και μελέτη βιωσιμότητας
-          Τη Σύνθεση του ΓΣ και ΔΣ που κυριαρχείται από Δήμο και Περιφέρεια (που βάζουν και το 80% του μετοχικού κεφαλαίου) και με περιορισμένη συμμετοχή των άμεσα ενδιαφερόμενων.
-          Τη σύσταση πολλών χωρικών γνωμοδοτικών επιτροπών με τη συμμετοχή «ειδικών» (τόσοι πολλοί υπάρχουν και ποιοι είναι αυτοί άραγε;), όταν αυτό που λείπει είναι ο κεντρικός σχεδιασμός που αφορά τις κύριες επιλογές που θα γίνουν σε ότι αφορά στους στόχους, στις προτεραιότητες και στα μέσα που θα διατεθούν σε ότι αφορά στο τουριστικό προϊόν, ποιος θα ελέγχει την υλοποίηση του και στο πως θα γίνεται η προβολή. Θα συνεχίσουμε να βάζουμε «όλα τα λεφτά» σε έντυπα και εκθέσεις ενώ είναι πλέον ξεκάθαρο ότι το 70% των τουριστών προσφεύγει στο Internet για να ενημερωθεί και να κάνει κρατήσεις;
-          Ποιοι θα είναι οι πόροι που θα επιτρέψουν να λειτουργήσει ο φορέας. Πρώτα θα υπάρξουν μέλη και μετά θα μάθουν τι θα συνεισφέρουν; Μήπως η σκέψη είναι να κρατηθεί η ίδια αναλογία με το μετοχικό κεφάλαιο; Τότε γιατί χρειάζεται ένας ακόμη οργανισμός; Για να διαχειρίζεται τα χρήματα του Δήμου και της Περιφέρειας;
Καμία από τις ενστάσεις που κατατέθηκαν δεν λήφθηκε υπόψη από τον Δήμο. Η άποψη ότι το ΠΣ πρέπει να δεχτεί το καταστατικό που προτείνει ο Δήμος χωρίς καμία αλλαγή ενώ έχουν κατατεθεί αντι-προτάσεις και δεν έχουν ληφθεί υπόψη δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή. Η Περιφέρεια είναι ή όχι ισοδύναμος εταίρος που οι απόψεις της πρέπει να ληφθούν υπόψη σε όποια δομή φτιαχτεί τελικά; Και προφανώς να ακουστούν και οι αποφάσεις των άλλων, των άμεσα ενδιαφερόμενων που είναι οι επαγγελματίες και οι οποίοι πρέπει να έχουν και οικονομική εμπλοκή και λόγο. Εκτός και αν ο Οργανισμός γίνεται για να ικανοποιήσει προσωπικές φιλοδοξίες, οπότε καλό θα είναι να κρατηθούμε μακριά.

Ποιες είναι οι προτάσεις μας:
-          Σύσταση έστω και τώρα Περιφερειακού Συμβουλίου Τουρισμού ως οργάνου διαβούλευσης και λήψης αποφάσεων για τις γενικές κατευθύνεις της τουριστικής πολιτικής και προβολής με δεδομένο ότι η κύρια πηγή χρηματοδοτήσεων που είναι το ΕΠΣΑ (περιφερειακοί αλλά και εθνικοί πόροι αν αναζητηθούν με συγκεκριμένες προτάσεις και σχέδιο αξιοποιώντας την δυνατότητα για Ολοκληρωμένες Χωρικές Επενδύσεις που προβλέπει ρητά το ΕΣΠΑ και μάλιστα για τα νησιά δεν έχουν αξιοποιηθεί) οι όποιο πόροι θα προέλθουν μέσω της Περιφέρειας.
-          Να εξεταστεί η δημιουργία ενός Οργανισμού Διαχείρισης Προορισμού (DMO) ανά επίπεδο Περιφερειακής Ενότητας (ώστε να συμπεριληφθούν τα μικρά νησιά) με τους τοπικούς φορείς και συμμετοχή της Περιφέρειας που θα έχει ως στόχο την εξειδίκευση της περιφερειακής τουριστικής πολιτικής και προβολής ανά προορισμό με ειδικευμένο άτομο (ή άτομα αν υπάρχουν πόροι που θα προέλθουν από τους άμεσα ενδιαφερόμενους ως «ανταποδοτική υπηρεσία») που θα λειτουργούν βάση συγκεκριμένου σχεδίου και προϋπολογισμού αξιοποιώντας τη διεθνή εμπειρία.

Θέμα 3: Κοινωφελής Εργασία
Για ένα ιδιαίτερα σημαντικό θέμα όπως είναι αυτό της στήριξης της απασχόλησης που είναι η σημαντικότερη επίπτωση της κρίσης, είμαστε και πάλι θεατές. Σήμερα είμαστε εδώ για να εγκρίνουμε απλά ένα εθνικό πρόγραμμα για 5μηνες συμβάσεις στην Περιφέρεια.
Εχουμε κατ’ επανάληψη υπογραμμίσει ότι οι 5μηνες συμβάσεις κοινωφελούς και κοινωνικής εργασίας, είναι αύριο μια σπατάλη πόρων χωρίς κανένα ουσιαστικό αποτέλεσμα αφού ούτε το πρόβλημα της ανεργίας λύνουν, ούτε ουσιαστική εμπειρία προσφέρουν, ούτε τις ανάγκες καλύπτουν, ενώ απορροφούν τεράστια ποσά που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν αποτελεσματικότερα, όπως για την ανάπτυξη της κοινωνικής οικονομίας. Αντίθετα «αποκοιμίζουν» τους πολίτες με «ψίχουλα» και φρούδες ελπίδες για προσλήψεις στον ευρύτερο δημόσιο και κοινωνικό τομέα, ενώ αποτελούν θύλακες πελατειακών σχέσεων. 
Παράλληλα σε ένα ακόμη θέμα βλέπουμε την Περιφέρεια απλό θεατή των εξελίξεων. Δεν έχει έρθει για επεξεργασία και συζήτηση κάποιο σχέδιο και μια πολυεπίπεδη πολιτική κατάρτισης, στήριξης της απασχόλησης και της αυτοαπασχόλησης ώστε να αποκτήσουμε συγκεκριμένους στόχους ώστε να διαχειριστούμε τα κονδύλια του ΠΕΠ και να αξιοποιούμε τις όποιες χρηματοδοτήσεις έρχονται από κεντρικά με τον καλύτερο τρόπο.



Πολιτιστική Πρωτεύουσα 2021: γιατί όχι το Αιγαίο Αρχιπέλαγος;

Πολιτιστική Πρωτεύουσα 2021: γιατί όχι το Αιγαίο Αρχιπέλαγος;

Με τη δημοσιοποίηση της απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου της Λέσβου να καταθέσει φάκελο υποψηφιότητας για Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης 2021, έγιναν 4 οι πόλεις-νησιά του Αιγαίου (Ρόδος, Σύρος, Σάμος) που είναι υποψήφιες. Αλλοι ξεκίνησαν νωρίτερα, άλλοι αργότερα, δεν ξέρω ποιοί έχουν πιθανότητες επιτυχίας αφού υπάρχει ανταγωνισμός με αρκετές πόλεις της ηπειρωτικής Ελλάδας και μάλιστα κάποιες μεγάλες όπως ο Βόλος, τα Γιάννενα, η Λάρισα, η Καλαμάτα να έχουν στον χορό. Δεν παύει όμως να είναι αδελφοκτόνος ανταγωνισμός.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι κάθε νησί έχει την ιστορία του με ισχυρά πολιτιστικά ατού. Αλλωστε το Αιγαίο Αρχιπέλαγος θεωρείται παγκόσμια ως η κοιτίδα του πολιτισμού και δεν θα κουραστούμε να επαναλαμβάνουμε ότι πολιτισμός και περιβάλλον μαζί με την παραγωγική παράδοση (πολιτισμός είναι και αυτή) αποτελούν τα συγκριτικά πλεονεκτήματα των νησιών. Και μακάρι οι Δημοτικές Αρχές μαζί με τους πολίτες τους να έχουν αποφασίσει να αλλάξουν το μοντέλο ανάπτυξης τους αξιοποιώντας τα. Θα φανεί από τον προϋπολογισμό και το τεχνικό πρόγραμμα που θα ψηφίσουν τις επόμενες ημέρες (και μάλιστα πριν υπάρξει η ανακοίνωση του νικητή) που θα πρέπει να αποτυπώνει αυτή τη στροφή. Θα πρέπει να αποτυπώνεται και στον τουριστικό σχεδιασμό που θα πρέπει να απομακρυνθεί από το τρίπτυχο "Θάλασσα-Ηλιος-Παραλία" που είναι φανερό ότι πλέον δεν αποδίδει.
Ομως κανείς δεν σκέφτηκε να ξεπεράσει τους γνωστούς τοπικισμούς και να "ενοποιήσει" το Αιγαίο με μία πρόταση-ομπρέλα που θα ξεπέρναγε το τυπικό της ανακήρυξης μιας πόλης επικαλούμενος την νησιωτικότητα. Είναι αργά για μια τέτοια πρωτοβουλία ή μήπως ο τελευταίος που μπαίνει στη κούρσα (δηλαδή η Λέσβος) μπορεί να πάρει τη πρωτοβουλία παίρνοντας μαζί και τη Χίο;
Ας ελπίσουμε ότι όποια πόλη και αν επικρατήσει να μπορέσει να διαχειριστεί καλύτερα την επιτυχία αυτή σε σχέση με ότι έγινε σε επίπεδο χώρας με τους Ολυμπιακούς Αγώνες όπου τα έξοδα ήταν υπερβολικά σε σχέση με τα οφέλη, ενώ υποδομές και εξοπλισμός σαπίζουν αφού δεν υπάρχουν χρήματα για να συντηρηθούν και να λειτουργήσουν.
Αν τελικά είναι πόλη από το Αιγαίο που θα επιλεγεί, ας σκεφτεί να "πάρει μαζί της" στο δύσκολο αυτό αλλά σημαντικό ταξίδι και τους ανταγωνιστές της από τα άλλα νησιά. Θα είναι προς όφελος όλων. Θα είναι προς όφελος του Αιγαίου

Προτάσεις για το θέμα της αντιμετώπισης των επιπτώσεων του μεταναστευτικού ρεύματος στον τουρισμό της Λέσβου και του Β.Αιγαίου γενικότερα

Προτάσεις για το θέμα της αντιμετώπισης των επιπτώσεων του μεταναστευτικού ρεύματος στον τουρισμό της Λέσβου και του Β.Αιγαίου γενικότερα

Αν και το κύριο θέμα της σύσκεψης είναι η προβολή για την αντιμετώπιση των αρνητικών συνεπειών του μεταναστευτικού προβλήματος, θεωρώ ότι η διαχείριση της κρίσης δεν μπορεί να γίνει μόνο μέσα από τη προβολή.
Όπως είχα αναφέρει και στη σύσκεψη που είχε γίνει στις 16/9 με τη συμμετοχή της Προέδρου του ΕΟΤ και του ΓΓ Τουρισμού, θεωρώ ότι η προσέγγιση του προβλήματος πρέπει να είναι πολυεπίπεδη για να είναι και αποτελεσματική. Προτείνουμε λοιπόν τα παρακάτω:

Α. Βελτίωση της διαχείρισης των ροών προσφύγων και μεταναστών

Επειδή το μεταναστευτικό ρεύμα θα συνεχιστεί και την επόμενη περίοδο (ή τα επόμενα χρόνια) θεωρούμε ότι πρέπει να βελτιωθεί η διαχείριση του μέσα από την οργανωμένη εμπλοκή κάποιων υπηρεσιών πχ. των υπηρεσιών ΠΣΕΑ που σήμερα δεν φαίνεται να έχουν σχέδιο ακόμη και αρμοδιότητα για την αντιμετώπιση της έκτακτης αυτής ανάγκης. Τι θα συνέβαινε αν είχαμε σεισμό και 10.000 άστεγους; Ποιο είναι το σχέδιο; Αν δεν υπάρχει, θα πρέπει να ετοιμαστεί τώρα και να υλοποιηθούν οι σχετικές ενέργειες μέσα από πρόσθετη χρηματοδότηση προς τον Δήμο και τη Περιφέρεια ανάλογα με το σχέδιο δράσης που θα προταθεί.

Η βοήθεια των ΜΚΟ, ελληνικών και ξένων, αλλά και των ανεξάρτητων πολιτών θα πρέπει να μπει σε ένα πλαίσιο με κανόνες λειτουργικούς που να αντιμετωπίζουν όλα τα στάδια από την διάσωση, την περίθαλψη, τη συλλογή των όσων αφήνουν στα σημεία άφιξης, τη μεταφορά στα κέντρα καταγραφής, τη καταγραφή και την έκδοση των αναγκαίων εγγράφων για να συνεχίσουν το ταξίδι τους, τη διαμονή μέχρι και τη μεταφορά στα πλοία σε συνεργασία με τις αρμόδιες κρατικές και τοπικές αρχές, αλλά και την Ύπατη Αρμοστεία.
Παράλληλα θα πρέπει να γίνουν όλες οι προσπάθειες από τις αρμόδιες αρχές για να παταχθεί η αισχροκέρδεια αλλά και όποιες τυχόν άλλες αρνητικές συμπεριφορές εκ μέρους επιχειρηματιών και κατοίκων.
Τα παραπάνω αποτελούν προϋπόθεση για τη βελτίωση της εικόνας της Λέσβου που εκπέμπεται ή την αποφυγή αρνητικών εντυπώσεων στο μέλλον προς τα έξω και μπορούν να γίνουν τοπικά. Οσα αφορούν στο σταμάτημα των ροών ή στην αλλαγή πορείας τους, αφορούν εισηγήσεις προς άλλες κατευθύνσεις και όχι ενέργειες που μπορούν να γίνουν τοπικά.

Β. «Αξιοποίηση» του μεταναστευτικού για βελτίωση της εικόνας

Οσο δεν μπορεί να αποφευχθεί το κύμα των μεταναστών, θα πρέπει να γίνει κάθε προσπάθεια για την θετική χρησιμοποίηση του
Προτείνονται τέσσερα σημεία:
-          η Ελλάδα διαχρονικά αποτελεί χώρα με φήμη για τη «φιλοξενία» από μέρους των κατοίκων της και για την «ασφάλεια» των επισκεπτών. Η καμπάνια θα πρέπει να έχει αυτά ως αφετηρία αφού τίθενται σε αμφισβήτηση και θα πρέπει να τονιστεί ότι γίνονται ότι είναι ανθρωπίνως δυνατόν από πολιτεία και πολίτες προς τη κατεύθυνση αυτή και δεν έχουν σημειωθεί προβλήματα σε αυτούς τους τομείς.
-          εθελοντισμός ξένων και φιλέλληνες: η συνδρομή των επιβατών κρουαζιέρας στην αντιμετώπιση του προβλήματος, η αντιμετώπιση από ξένους τουρίστες του μεταναστευτικού με τη πρόθεση τους να βοηθήσουν και η άφιξη «φιλελλήνων» για συνδρομή αποτελούν στοιχεία προς αξιοποίηση.
-          Θα πρέπει να γίνει προσπάθεια να εξηγηθεί σε ντόπιους, έλληνες και ξένους επισκέπτες ότι δεν κινδυνεύουν ούτε από ασθένειες ούτε σε ότι αφορά την σωματική τους ακεραιότητα. Αλλωστε δεν έχει συμβεί κάποιο σχετικό επεισόδιο. Αυτό θα βοηθήσει στην καλύτερη διαχείριση των ροών επιτρέποντας τη δημιουργία των απαραίτητων υποδομών καταγραφής και προσωρινής παραμονής των μεταναστών σε ανθρώπινες συνθήκες μέχρι να φύγουν από τη Λέσβο. 
-          Θα πρέπει να γίνει αξιοποίηση των όσων θετικών έχουν γραφτεί κατά καιρούς είτε από τους ίδιους τους μετανάστες, είτε από ξένους για τον τρόπο αντιμετώπισης του προβλήματος από τους ντόπιους και τις αρχές.
Όλα τα παραπάνω σε συνδυασμό με τη καλύτερη διαχείριση των μεταναστευτικών ροών θα βοηθήσουν στην άμβλυνση των αντιδράσεων ντόπιων και ξένων για τη μαζική παρουσία προσφύγων και μεταναστών στο νησί.

Γ. Βοήθεια από πλευρά της πολιτείας στη Περιφέρεια για να βελτιώσει την τουριστική προβολή

Τα στοιχεία του τουρισμού στη Περιφέρεια είναι απογοητευτικά ανεξάρτητα του μεταναστευτικού προβλήματος. Η Περιφέρεια αντιπροσωπεύει λιγότερο από 1% του ελληνικού τουρισμού με πολύ χαμηλές επιδόσεις (πχ. ημερήσια τουριστική δαπάνη), ενώ τα τελευταία 15 χρόνια έχει χάσει το 50% των τουριστών που έρχονταν το 2000. Η προσπάθεια προσέλκυσης τουριστών θα πρέπει να στοχεύει στη διατήρηση και ανάπτυξη των παραδοσιακών αγορών της Δ.Ευρώπης που παρά τη κρίση έχουν κατά κεφαλή εισόδημα κατά πολύ υψηλότερο εκείνου των κατοίκων της μεγάλης πλειοψηφίας των αναδυόμενων αγορών. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να υπάρξει στοχευμένη προσπάθεια διαφοροποίησης της πελατείας πάνω στα ειδικά προϊόντα που προσφέρει η Λέσβος και η Περιφέρεια γενικότερα.
Κατά συνέπεια θα πρέπει να αξιοποιηθεί η ευκαιρία της στενής συνεργασίας με ΕΟΤ και Υπ. Τουρισμού ώστε να αλλάξει η τουριστική εικόνα των νησιών της Περιφέρειας και ειδικά της Λέσβου, ενώ ταυτόχρονα να γίνουν προσπάθειες για την αναβάθμιση και αλλαγή του τουριστικού προϊόντος.
Όπως έχουμε υπογραμμίσει πολλές φορές το σχέδιο προβολής πρέπει να «πατά» στέρεα πάνω στο προσφερόμενο προϊόν ή έστω τις δυνατότητες για νέα προϊόντα που βρίσκονται σε διαμόρφωση αλλά βασίζονται σε υπαρκτούς και αξιοποιήσιμους πόρους και να είναι πολυεπίπεδο, ενώ θα πρέπει να έχει και διάρκεια στο χρόνο και όχι να σχεδιάζεται βιαστικά για τη συμμετοχή σε μία έκθεση, ενώ η περίοδος προβολής τώρα ξεκινά. Θα πρέπει και πάλι να επαναλάβουμε την ιδιαίτερα χαμηλή απόδοση της συμμετοχής σε εκθέσεις.
Η προβολή πρέπει να  έχει τουλάχιστον τις εξής συνιστώσες:
-          Διαφήμιση, που θα προσελκύει τον υποψήφιο πελάτη να ενδιαφερθεί περισσότερο για το προτεινόμενο προϊόν και προορισμό εστιάζοντας σε αυτό που θεωρούμε ότι αποτελεί την ταυτότητα του νησιού (και της Περιφέρειας) ώστε με μια εικόνα να δίνει το στίγμα.
-          Ενημέρωση, που θα βοηθά τον υποψήφιο πελάτη να κάνει τις σχετικές κρατήσεις και αγορές ώστε να οργανώσει το ταξίδι του
-          Πληροφόρηση, που θα βοηθά τον επισκέπτη που έχει πλέον φτάσει στον προορισμό να ικανοποιήσει τις ανάγκες του και τη δαπάνη του ανακαλύπτοντας όλες τις πτυχές του προορισμού
-          Feed-back είτε πριν την αναχώρηση του επισκέπτη είτε μετά την επιστροφή του σε ότι αφορά τον βαθμό ικανοποίησης του ώστε να υπάρξει βελτίωση της προσφοράς αλλά και ενημέρωση του για όσα νέα συμβαίνουν ώστε να επιστρέψει στον προορισμό.


Με βάση τα παραπάνω επιμένουμε ότι οι προτάσεις δεν μπορούν να εστιάζονται αποκλειστικά στην έκθεση του Λονδίνου και μάλιστα σε δράσεις που θα είναι «στιγμιαίες», ενώ η ανάγκη της προβολής και της αντιμετώπισης των όποιων παρενεργειών του μεταναστευτικού είναι διαρκείς (τόσο κατά τη χειμερινή περίοδο όταν οι μελλοντικοί τουρίστες σχεδιάζουν τις διακοπές τους, αλλά και πριν ξεκινήσουν το ταξίδι τους ώστε να αποφεύγονται ακυρώσεις) αλλά να χρησιμοποιηθεί η έκθεση αυτή για ένα νέο ξεκίνημα της προβολής της Λέσβου με έμφαση στην ηλεκτρονική προβολή.
Η προβολή προτείνεται να έχει ως βασική ομπρέλα το δίπτυχο «ασφάλεια» και «φιλοξενία» και να επεκταθεί στη προβολή υπαρχόντων τουριστικών προϊόντων της Λέσβου και των νησιών του Β.Αιγαίου γενικότερα.

Μυτιλήνη, 30/9/2015

Γ. Σπιλάνης
Αν. Καθηγητής Πανεπιστημίου Αιγαίου

Περιφερειακός Σύμβουλος

Προτάσεις για αλλαγές στη νομοθεσία που διέπει την παραχώρηση απλής χρήσης αιγιαλού και την συνεπή εφαρμογή της.

 Προς:  Κ. Κωνσταντίνο Χατζηδάκη, Υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών,  Κ. Θεόδωρο Σκυλακάκη, Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κοι...